Λευκές νύχτες και μελανά όνειρα – Δοκίμια ρωσικής λογοτεχνίας, 19ος-20ός αιώνας

Ο τόμος μελετών ρωσικής λογοτεχνίας τής Ξένιας Καλαϊτζίδου με τίτλο «Λευκές νύχτες και μελανά όνειρα», αποτελείται από επιστημονικά δοκίμια που χρονικά εκτείνονται από τον 19ο έως τον 20ο αιώνα και περιλαμβάνουν πολυεπίπεδες αναφορές και αναγνώσεις προσώπων και έργων τής ρωσικής λογοτεχνικής πραγματικότητας, όπως αυτή βιώθηκε εμπειρικά στα χρόνια τής σοσιαλιστικής οικοδόμησης. Επιπλέον, λαμβάνει χώρα εκτενής αναφορά και σε καταστάσεις και γεγονότα που φέρουν την παρουσία τους έως τις μέρες μας, αναδεικνύοντας, παράλληλα, την αίσθηση συνέχειας και γεφύρωσης, ποιοτικής και αισθητικής, ανάμεσα σε γενιές και γενιές δημιουργών. Η συγγραφέας, με πλούσιες αναφορές σε επίσημες πηγές δημοσιεύσεων και καταχωρήσεων έργων και δημιουργών, όχι μόνο καταγράφει τα δεδομένα τής ρωσικής λογοτεχνίας την αντίστοιχη αυτή περίοδο, αλλά, συνάμα, σκιαγραφεί λεπτομερώς τα συνθετικά εκείνα στοιχεία που συγκρότησαν κι εξακολουθούν να προσδιορίζουν την ταυτότητα της σύγχρονης, πνευματικά, Ρωσίας. Γυναίκες και άνδρες, ποιητές και πεζογράφοι, ρεύματα σκέψης και καλλιτεχνικής πρωτοπορίας, όλα αποτυπώνονται με τρόπο ενδελεχή, επιτρέποντας στον αναγνώστη τη νοητή αναπαράσταση μιας ολάκερης εποχής και των συνεπειών της για τον άνθρωπο και τον πνευματικό του κάματο. Ένα έργο σταθμός για την ελληνική λογοτεχνική παραγωγή, καθώς θέτει επί τάπητος τις συνθήκες κάτω από τις οποίες συντελέστηκαν έργα που θαυμάζουμε στο διάβα των χρόνων και για τα οποία ο ανθρώπινος πόνος και ο φόβος έγιναν σημεία αναφοράς και αυτοπροσδιορισμού.

Ξένια Καλαϊτζίδου (Συγγραφέας)

Η Ξένια Καλαϊτζίδου γεννήθηκε στην Πένζα της Ρωσίας ως Ξένια Σορόκινα και ζει στη Θεσσαλονίκη όπου και σπούδασε. Τα ρωσικά είναι η μητρική της γλώσσα και η βασική γλώσσα μετάφρασης. Άρθρα, μεταφράσεις, αλλά και δικά της ποιήματα και πεζά, έχουν δημοσιευτεί σε διάφορα έντυπα και ηλεκτρονικά περιοδικά και συμπεριληφθεί σε ανθολογίες. Κυκλοφορούν οι ποιητικές συλλογές της: Ήρωες άχαρων πόλεων, 2015 (Ένεκεν), Τα Ψυχομετρικά, 2019 (αυτοέκδοση). Μεταφράσεις: Λέων Τολστόι, Η δουλεία της εποχής μας. Το κράτος, 2021 (Πανοπτικόν – συμμετοχή), Ανθολογία, Ο θάνατος ερχόταν προς το μέρος μου πετώντας. Ποιητές και ποιήτριες από τη Ρωσία κατά του πολέμου, 2022 (Ακυβέρνητες Πολιτείες), Αλεξάντρ Γκριν, Καράβια στο Λις και άλλα διηγήματα, 2023 (Τύρφη).

(Πηγή: “Εκδόσεις Γράφημα”, 2023)

 

 

 

Αντώνης Χαριστός (Επιμέλεια)

O Αντώνης Χαριστός γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη το 1988. Είναι φιλόλογος και δημοσιογράφος, απόφοιτος της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ. Ιδρυτικό μέλος της Υπερρεαλιστικής Ομάδας Θεσσαλονίκης από το Μάιο του 2018 (Πλέον έχει μετασχηματιστεί σε Φιλολογικό Όμιλο Θεσσαλονίκης).
Έχει εκδώσει τέσσερα έργα πεζογραφίας: τις νουβέλες «Τέσσερις ανάσες ελευθερίας» (εκδ. Άλλωστε, Αθήνα, 2016), «μποστάνι Δημοκρατίας» (εκδ. Γράφημα, Θεσσαλονίκη 2020) και τα μυθιστορήματα «Μέρες νηστείας» (εκδ. Ρώμη, Θεσσαλονίκη, 2018) και «Οι μαστοί των Αθηνών» (εκδ. Γράφημα, Θεσσαλονίκη 2021). Παράλληλα, έχει εκδώσει τα θεωρητικά έργα «Μανιφέστο Ανθρωπιστικής Τέχνης» (εκδ. Ρώμη, Θεσσαλονίκη, 2018) και «Υπερρεαλισμός και αυτονόμηση των ιδεών. Για μία νέα κατασκευή της παράδοσης» (εκδ. Ρώμη, Θεσσαλονίκη 2019). Ακόμη έχει εκδώσει τις λογοτεχνικές μελέτες «Ο πεσιμισμός είναι ανθρωπισμός. Η περίπτωση του ποιητού Κώστα Καρυωτάκη» (εκδ. Γράφημα, Θεσσαλονίκη 2020) και «Η λογοτεχνία της ευθύνης. Ιστορία και ταυτότητα στη λογοτεχνική κίνηση του ’30. Ο ρόλος του Άγγελου Τερζάκη» (εκδ. Γράφημα, Θεσσαλονίκη 2021). Το πρώτο του θεατρικό έργο με τίτλο «Ο δακτυλογράφος» κυκλοφόρησε τον Ιούλιο του 2021 επίσης από τις εκδόσεις Γράφημα. Έχει επιμεληθεί το σενάριο και τα κείμενα στις ταινίες μικρού μήκους της Υπερρεαλιστικής Ομάδας Θεσσαλονίκης «Επιθυμώ», «Πολφός αίματος» καθώς και σενάριο-σκηνοθεσία στην ταινία μικρού μήκους «Ομ/φαλλός Κολπορραγίας».
Είναι αρχισυντάκτης στο τριμηνιαίο «Λογοτεχνικό Δελτίο» όργανο του Φιλολογικού Ομίλου Θεσσαλονίκης, συλλογική έκδοση πεζογραφικού, ποιητικού και κριτικού λόγου αντίστοιχα. Επιμελητής του συλλογικού Ανθολογίου «Φωτοσκιάσεις» και «Αντιστίκσεις» της Υπερρεαλιστικής Ομάδας Θεσσαλονίκης, «Εποπτείες» του Φιλολογικού Ομίλου Θεσσαλονίκης καθώς και του συλλογικού μυθιστορήματος «Δανδής και Ονειροπόλος». Είναι μέλος της Εθνικής Εταιρείας των Ελλήνων Λογοτεχνών, της Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων και της Εταιρείας Γραμμάτων και Τεχνών Πειραιά. Ως κριτικός θεάτρου και λογοτεχνίας, δημοσιεύει τακτικά αναφορές στον διαδικτυακό χώρο πολιτισμού tetragwno.gr. Είναι επίσημος επιμελητής ποίησης και πεζογραφίας των εκδόσεων Γράφημα.

(Πηγή: “Αντώνης Χαριστός”, 2022)