Νους, ψυχή και σώμα στον αρχαίο ελληνικό στοχασμό

O ευρύς και περιεκτικός ορίζοντας του αρχαίου ελληνικού στοχασμού περιλαμβάνει πολλές και ποικίλες ιδέες και εγείρει πολλά και διαφορετικά ερωτήματα σχετικά με την ανθρώπινη ταυτότητα. Είναι τα ανθρώπινα όντα κατ’ ουσίαν θνητά, όπως με έμφαση θεωρούν δεδομένο τα Ομηρικά Έπη, ή έχουμε τη δυνατότητα να επιτύχουμε την αθανασία, όπως, ακολουθώντας μια διαφορετική παράδοση, συχνά ισχυρίζεται ο Πλάτων; Πότε και γιατί αρχίζουν να κάνουν την εμφάνισή τους συγκεκριμένες ιδέες γύρω από τις διαφορές μεταξύ σώματος και ψυχής; Είναι η ψυχή απλή ή σύνθετη; Τι οδήγησε στην ιδέα ότι ο βέλτιστος βίος είναι εκείνος που κυβερνάται από τη λογική, με τις επιθυμίες και τα συναισθήματα να υποτάσσονται σε αυτή την εξουσία; Άραγε η ανθρώπινη νόηση αποτελεί μια θεία ιδιότητα; Με γραφή διαυγή και κατανοητή, που δεν απευθύνεται μόνο στο ειδικό κοινό, ο Α. Α. Long προσφέρει μια συνθετική ανασκόπηση του πώς η αρχαία ελληνική φιλοσοφία προσέγγισε τα θεμελιώδη ζητήματα του νου, της ψυχής και του σώματος, πώς οι αρχαίοι στοχαστές προσέγγισαν εκείνο το οποίο είναι εγγύτατο σ’ εμάς και όμως ακόμη πιο μυστηριώδες: την ουσία του ανθρώπινου εαυτού.

A. A. Long (Συγγραφέας)

Ο A. A. Long είναι ομότιμος καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας, καθηγητής Λογοτεχνίας στην έδρα Irving G. Stone και καθηγητής Φιλοσοφίας και Ρητορικής στο Πανεπιστήμιο Μπέρκλυ της Καλιφόρνιας. Είναι εταίρος της Αμερικανικής Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών και της Βρετανικής Ακαδημίας, καθώς και μέλος της Αμερικανικής Φιλοσοφικής Εταιρείας. Το 2015 το Πανεπιστήμιο Κρήτης τού απένειμε τον τίτλο του επίτιμου διδάκτορα φιλοσοφίας. Στο πλούσιο συγγραφικό του έργο περιλαμβάνονται τα έργα: “Hellenistic Philosophy. Stoics, Epicureans, Sceptics” (1974, ελλ. έκδ. “Η ελληνιστική φιλοσοφία”, ΜΙΕΤ 1987), “The Hellenistic Philosophers”, τόμ. 1-2, 1987), “Stoic Studies” (2001), “From Epicurus to Epictetus. Studies in Hellenistic and Roman Philosophy” (2006), “Seneca. Letters on Ethics” (2015) κ.ά.

 

Δήμητρα Παπουτσάκη (Μεταφραστής)

 

Χλόη Μπάλλα (Επιμέλεια)

 

Μυρτώ Δραγώνα – Μονάχου (Επιμέλεια)

Η Μυρτώ Δραγώνα – Μονάχου, ομότιμη καθηγήτρια φιλοσοφίας των Πανεπιστημίων Αθηνών και Κρήτης. Γεννήθηκε στην Καλαμάτα και σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έκανε τις μεταπτυχιακές της σπουδές με υποτροφία του Ι.Κ.Υ. στην Ελλάδα και στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου (University College London) απ΄ όπου πήρε διδακτορικό (Ph.D) στην αρχαία φιλοσοφία. Εργάστηκε για λίγο στη μέση εκπαίδευση και για δέκα χρόνια στο Κέντρο Έρευνας της ελληνικής φιλοσοφίας της Ακαδημίας Αθηνών. Εκλέχτηκε καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Κρήτης (Τμήμα Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών) το 1981 και αργότερα ήρθε με μετάκληση στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (Τμήμα Μεθοδολογίας, Ιστορίας και Θεωρίας της Επιστήμης) απ΄ όπου και αφυπηρέτησε ως ομότιμη. Διατέλεσε πρόεδρος της Ελληνικής Φιλοσοφικής Εταιρείας και του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών. Υπήρξε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Διεθνούς Ομοσπονδίας Φιλοσοφικών Εταιρειών (FISP) από το 1993 και αντιπρόεδρος από το 2003 μέχρι το 2008. Είναι μέλος της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής και της Ανεξάρτητης Αρχής της Ιατρικά Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής. Τα ενδιαφέροντά της εκτείνονται από την Αρχαία Ελληνική Φιλοσοφία στη Φιλοσοφία των Ανθρώπινων Δικαιωμάτων, στην Ηθική και τη Βιοηθική. Έχει γράψει τα βιβλία “The Stoic Arguments for the Existence and the Providence of the Gods” (1976), “Φιλοσοφία και ανθρώπινα δικαιώματα” (1986), “Σύγχρονη ηθική φιλοσοφία” (1995), τη μονογραφία, “Divine Providence in the Philosophy of the Empire” (ANRW, 1994). Έχει επιμεληθεί τους τόμους “Η πολιτική φιλοσοφία σήμερα” (1994), “Η φιλοσοφία στα Βαλκάνια” (1994), “Η επικαιρότητα της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας” (1997) και “Για μια φιλοσοφική παιδεία ανθρώπινων δικαιωμάτων” (2005). Έχει δημοσιεύσει περισσότερα από 150 άρθρα σε ελληνικά και ξένα περιοδικά και σε συλλογικούς τόμους και ανακοινώσεις σε συνέδρια στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Διδάσκει βιοηθική στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα του Πανεπιστημίου Κρήτης.