Οι δακτύλιοι του Κρόνου

Στους “Δακτύλιους του Κρόνου”, στο δεύτερο κατά σειρά πεζογραφικό έργο του W.G. Sebald, ο αφηγητής περιδιαβάζει τις αραιοκατοικημένες κομητείες του Νόρφολκ και του Σάφφολκ, στην ανατολική ακτή της Αγγλίας. Τον Αύγουστο, τον μήνα που σύμφωνα με τις δοξασίες βρισκόταν ανέκαθεν υπό την επίδραση του Κρόνου, ο αφηγητής διασχίζει τους ανθισμένους ερεικώνες, επισκέπτεται τις ρημαγμένες επαύλεις της υπαίθρου και τις δοξασμένες πολιτείες του μακρινού παρελθόντος, και σκοντάφτει διαρκώς πάνω σε παράδοξες και θαυμαστές ιστορίες, απ’ όπου αναδύονται οι λαμπρές εποχές των αρχοντικών της βικτωριανής εποχής, οι σφοδρές μάχες ανάμεσα στις αλλοτινές ευρωπαϊκές υπερδυνάμεις, ο πίνακας ανατομίας του Ρέμπραντ, στιγμιότυπα από τη ζωή του Τζόζεφ Κόνραντ, ο άτυχος έρωτας του Σατωμπριάν ή η ιστορία της μεταξουργίας από τις απαρχές της στην Κίνα ώς την υιοθέτησή της από το Τρίτο Ράιχ. Με διαύγεια και ακρίβεια καταγράφει, συγχρόνως, τις σιωπηρές καταστροφές πού συντελέστηκαν με την επέμβαση του ανθρώπου σε τούτη την έρημη γη. Η οδοιπορία του παίρνει έτσι τη μορφή μιας μοναχικής λιτανείας πού διατρέχει σαν άρρηκτο μεταξωτό νήμα την πορεία του πολιτισμού και της φύσης, όπου τίποτε δεν αντέχει στον χρόνο και όπου “η κάθε μορφή κατασπαράζει την προηγούμενη για να καταταραχθεί και η ίδια από την επόμενη. Πάνω σε κάθε νέα μορφή επικάθεται ο ίσκιος της καταστροφής. Με άλλα λόγια, η ιστορία κάθε ανθρώπου, κάθε κοινωνικής τάξης πραγμάτων, αλλά και του κόσμου ολόκληρου, δεν ξετυλίγεται πάνω σε ένα καλογραμμένο τόξο που ολοένα πλαταίνει με την πάροδο του χρόνου, αλλά διαγράφει μια τροχιά η οποία μόλις δρασκελίσει τον Μεσημβρινό κατρακυλά προς το έρεβος”. Αναζητώντας τις ρίζες της ανθρώπινης εξουσίας, ο Ζέμπαλντ διαπιστώνει πως όσο πιο φανταχτερά είναι τα μέσα που η ίδια χρησιμοποιεί προς επίδειξη τόσο περισσότερο κυριεύεται από την αγωνία μην τυχόν και απολέσει την παντοκρατορία που έχει συγκεντρώσει στα χέρια της με τόσο καταστροφικό μόχθο, σε μιαν αποτυχημένη προσπάθεια να μιμηθεί τη φύση, πού νομοτελειακά αλέθει στον μύλο της καθετί που έχει πλάσει νωρίτερα.