Η Νταϊάνα Ράσελ υπήρξε μία από τις πρώτες φεμινίστριες που ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του 1970 ανακάλυψαν και πρότειναν τον όρο γυναικοκτονία. Θεωρώντας ότι ο γενικός όρος «ανθρωποκτονία» είναι ανεπαρκής και αποπροσανατολιστικός, η Ράσελ υιοθετεί τον όρο γυναικοκτονία για να περιγράψει, μεταξύ άλλων, τα εγκλήματα κατά των γυναικών για λόγους μισογυνικούς και σεξιστικούς, όταν το κίνητρο της βίας χαρακτηρίζεται από ένα αίσθημα κυριότητας ή/και ανωτερότητας απέναντι στα θηλυκά.
Τι είναι η γυναικοκτονία; Πότε εμφανίζεται ο όρος; Τι γράφουν τα λεξικά του 19ου αιώνα; Πότε προτείνεται στο φεμινιστικό κίνημα και πώς το αντιμετωπίζει στην αρχή; Τι πολιτικά χαρακτηριστικά μπορεί να αποκτήσει η έννοια αυτή; Πώς εξελίσσεται η συζήτηση για τη γυναικοκτονία και τι ακριβώς λένε οι προτεινόμενοι ορισμοί; Τι προβλήματα παρουσιάζουν οι διαφορετικές προσεγγίσεις και τι συγκλίσεις μπορούν να γίνουν; Πώς αντιμετωπίζουν τον όρο στην Ινδία, στις χώρες της Λατινικής Αμερικής και στον δυτικό κόσμο; Ποια είδη γυναικοκτονίας υπάρχουν; Αυτά είναι μερικά από τα θέματα που πραγματεύεται η Νταϊάνα Ράσελ στο κείμενο που παρουσιάζουμε εδώ, προσπαθώντας να συμβάλει με τον δικό της τρόπο στις συζητήσεις γύρω από την έννοια της γυναικοκτονίας και να επισημάνει τον σημαντικό κοινωνικό και πολιτικό αντίκτυπο που μπορεί να έχει η υιοθέτηση του όρου για τα άτομα και τα κοινωνικά σύνολα. Η ίδια επιμένει στον δικό της ορισμό: η δολοφονία γυναικών από άνδρες επειδή είναι γυναίκες.
Στο επίμετρο της έκδοσης η Κολομβιανή Ντόρις Λάμους Καναβάτε υποστηρίζει πως ό,τι συμβαίνει στα σώματά μας είναι εμποτισμένο με πολιτική που σχετίζεται τόσο με τον τρόπο που λειτουργούν οι κοινωνίες όσο και με τις μεθόδους που ασκείται και αναπαράγεται η εξουσία. Ακολουθώντας τη σκέψη του Μισέλ Φουκώ και διαφόρων φεμινιστριών, όπως η Ράσελ και η Λαγκάρντε, η συγγραφέας αντιμετωπίζει τη γυναικοκτονία ως μια μορφή σεξιστικής τρομοκρατίας, δίνοντας παράλληλα ιδιαίτερη έμφαση στην πατριαρχική και εξουσιαστική οργάνωση των σύγχρονων κοινωνιών και στους ιδεολογικούς μηχανισμούς που τη συντηρούν και την αναπαράγουν.
Diana E. H. Russell (Συγγραφέας)
Η Νταϊάνα Ράσελ (1938-2020) υπήρξε μια σημαίνουσα φιγούρα του φεμινιστικού κινήματος στις Ηνωμένες Πολιτείες με διεθνή επιρροή και απήχηση. Ακτιβίστρια, συγγραφέας, ακαδημαϊκός, ερευνήτρια, η Ράσελ αφιέρωσε σχεδόν το σύνολο του έργου της στην υπόθεση της γυναικείας χειραφέτησης και ανέδειξε με εμφατικό τρόπο ζητήματα κακοποίησης, σεξουαλικής βίας και εκμετάλλευσης κατά των γυναικών.
(Πηγή: “Εκδόσεις Έρμα”, 2023)
Κατερίνα Σεργίδου (Μεταφραστής)
Η Κατερίνα Σεργίδου έχει εργαστεί ως μεταφράστρια και δημοσιογράφος. Άρθρα της δημοσιεύονται στο Rproject, στο περιοδικό Κόκκινο και σε ισπανικά μέσα (Diagonal, Poder Popular κ.ά). Είναι υπεύθυνη της σειράς «Κριτική Έρευνα» των εκδόσεων Redmarks. Είναι υποψήφια διδάκτωρ Πολιτισμικής Ιστορίας και Φεμινιστικής Ανθρωπολογίας, στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και στο Universidad del País Vasco. Η διατριβή της έχει ως αντικείμενο το Λαϊκό Καρναβάλι και την Ηγεμονία, μέσα από τη φωνή των γυναικών.
