Ονειρεύτηκα τη Διδώ

«Εγώ σ’ όλη μου τη ζωή πήγαινα ασορτί με την Ελλάδα. Δράμα αυτή; Δράμα κι εγώ. Αδύνατον να ξεσπάσει καταιγίδα στη χώρα και να μη βρεθώ στο κέντρο της εγώ». Διδώ Σωτηρίου Μέσα στον ζόφο των αλλεπάλληλων κρίσεων ένιωσα ξαφνικά την έντονη ανάγκη να ανασάνω λίγο φρέσκο αέρα, να αισιοδοξήσω. Αποφάσισα λοιπόν ότι είχε έρθει η ώρα να ξαναζωντανέψω το ίνδαλμά μου, τη Διδώ Σωτηρίου. Είναι άδικο να τη λησμονούν σιγά σιγά οι παλιότεροι και να την αγνοούν τελείως οι νεότεροι. Δεν υπήρχε άλλη σαν κι αυτή τη γυναίκα-πολεμίστρια του καλού που διέσχισε ολόκληρο τον 20ό αιώνα, βρέθηκε στο επίκεντρο κάθε ελληνικής τραγωδίας (από τη Μικρασιατική Καταστροφή μέχρι τη χούντα) και κατάφερε να δρασκελίσει όλα τα ερείπια φορώντας το αιώνιο χαμόγελό της, κόκκινο μπερέ, κολιέ και άρωμα. Άρχισα αμέσως την έρευνα (με αφορμή την οποία εν τέλει εμπνεύστηκα το βιβλίο Ζευγάρια που έγραψαν την ιστορία της Ελλάδας) και ευτυχώς, γιατί χάθηκαν εν τω μεταξύ η Άλκη Ζέη κι ο Νίκος Μπελογιάννης, οι μοναδικοί επιζώντες που την ήξεραν από την καλή και την ανάποδη. Ελπίζω ότι έγραψα μια εντελώς υβριδική βιογραφία με τον χαρακτηριστικό τίτλο Ονειρεύτηκα τη Διδώ. Γιατί πράγματι την ονειρεύτηκα ολοζώντανη, ακαταπόνητη και γελαστή, όπως ήταν πάντα, να μου διηγείται με το νι και με το σίγμα τη ζωή της που ήταν αγρίως απίθανη! Λ. Δ.

Λένα Διβάνη (Συγγραφέας)

Η Λένα Διβάνη γεννήθηκε το 1955 στον Βόλο. Είναι συγγραφέας και καθηγήτρια στο Νομικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου διδάσκει ελληνική και βαλκανική ιστορία εξωτερικής πολιτικής του 20ού αιώνα (σε προπτυχιακό επίπεδο) και μειονοτικά προβλήματα των Βαλκανίων (σε μεταπτυχιακό).
Εμφανίστηκε στα γράμματα το 1994 με τη συλλογή διηγημάτων Γιατί δε μιλάς για μένα; με το οποίο κέρδισε το βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα «Μαρία Ράλλη». Έκτοτε δημοσίευσε επτά μυθιστορήματα, τέσσερις συλλογές διηγημάτων, τέσσερα βιβλία για παιδιά και έξι ιστορικές μελέτες. Τα έργα της μεταφράστηκαν σε πολλές γλώσσες και διασκευάστηκαν για την τηλεόραση. Συμμετείχε στην Πολιτιστική Ολυμπιάδα εκπροσωπώντας την Ελλάδα σ’ ένα πρότζεκτ που έφερε σ’ επαφή συγγραφείς απ’ όλο τον κόσμο (Πάβελ Κόχουτ, Γιασμίνα Χάντρα, Νικολό Αμανίτι κ.ά.), οι οποίοι έγραψαν μαζί ένα βιβλίο με θέμα έναν σύγχρονο Οδυσσέα. Το βιβλίο εκδόθηκε το 2003 από τις Εκδόσεις Καστανιώτη με τίτλο GLOBAL NOVEL – Το μυθιστόρημα του κόσμου και μεταφράστηκε σε διάφορες γλώσσες.
Στο θέατρο εμφανίστηκε το 2002 με το έργο Η Ωραία Θυμωμένη (που ανέβηκε για δύο σεζόν στο θέατρο «Τρένο στο Ρουφ» και συμπεριλήφθηκε δύο φορές στη βραχεία λίστα για βραβείο νεοελληνικού έργου). Ακολούθησαν η Πεντανόστιμη (που ανέβηκε επίσης για δύο σεζόν στο «Τρένο στο Ρουφ» και συμπεριλήφθηκε στη βραχεία λίστα για βραβείο νεοελληνικού έργου), το Οικογενειακό Δίκαιο (που ανέβηκε από το θέατρο του Νικηφόρου Παπανδρέου στη Θεσσαλονίκη) και το Μεταβατικό Στάδιο (που ανέβηκε στο αναλόγιο του Εθνικού Θεάτρου το 2009.
Συνεργάστηκε με το ιστορικό αρχείο του Υπουργείου Εξωτερικών της Ελλάδας με αντικείμενο τη δημοσίευση των διπλωματικών εγγράφων της Ελλάδας που σχετίζονται με τα εθνικά θέματα. Συνεργάστηκε επίσης με το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου στην κατάρτιση βιβλιογραφικής πρότασης για το πρόβλημα των μειονοτήτων και με το Ίδρυμα Ελληνικού Πολιτισμού με θέμα την ελληνική διασπορά.
Είναι ιδρυτικό μέλος της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Διετέλεσε μέλος του ΔΣ της ΕΡΤ, αντιπρόεδρος του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου και του Οργανισμού Συλλογικής Διαχείρισης Έργων Λόγου.

(Πηγή: “Εκδόσεις Καστανιώτη”, 2021)