Ο Ανέστος γυρεύει την ευτυχία

Η διηγηματογραφία του Σωτήρη Πατατζή διαγράφει δύο βασικές τροχιές και δύο αντίθετες κατευθύνσεις: τη στράτευση και την απόσυρση, την πολιτικοποίηση και την ιδιώτευση, τα συλλογικά οράματα και τις ατομικές αγωνίες. Σε τούτο το εκκρεμές της μεταπολεμικής πεζογραφίας, ο ίδιος ξεκινά τη διαδρομή του από τον πόλο της ιδεολογικής υπερφόρτισης (Ματωμένα Χρόνια, 1946), για να κλείσει τον κύκλο του στον πόλο της μοναξιάς και της αγωνίας (Στο Χάος…, 1980). Κι είναι αυτή η τροχιά στην ολοκληρωμένη διαδρομή της που του κόστισε εκατέρωθεν του ιδεολογικού και κομματικού εκκρεμούς σε προβολή και αποδοχή, που εμπόδισε την αναγνώριση ενός σπουδαίου έργου και τελικά προετοίμασε την κατάσταση της σημερινής αφάνειας.

Σωτήρης Πατατζής (Συγγραφέας)

Ο Σωτήρης Πατατζής (1914-1991) γεννήθηκε στο Νησί της επαρχίας Μεσσήνης του νομού Μεσσηνίας. Ορφάνεψε από πατέρα σε ηλικία έξι χρόνων και πέρασε στερημένα παιδικά χρόνια. Τέλειωσε το γυμνάσιο στην Καλαμάτα το 1932 και γράφτηκε στη νομική σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, αναγκάστηκε ωστόσο για λόγους οικονομικής ανέχειας να διακόψει τις σπουδές του και να δώσει εξετάσεις στη Σχολή Χωροφυλάκων. Υπηρέτησε στη Λιβαδειά με το βαθμό του ενωμοτάρχη, μετά την επιβολή της γερμανικής κατοχής όμως λιποτάκτησε και κατέφυγε στο αντάρτικο, στρατεύτηκε στην οργάνωση Ε.Λ.Α.Σ. Στην Αθήνα, όπου έζησε ως το θάνατό του, επέστρεψε μετά την απελευθέρωση. Συνεργάστηκε με τα περιοδικά Ο Ταχυδρόμος και Οικογένεια, και ασχολήθηκε επαγγελματικά με τη λογοτεχνική μετάφραση. Υπήρξε μέλος της Εταιρείας Θεατρικών Συγγραφέων και της Εταιρείας Συγγραφέων. Τιμήθηκε με το βραβείο Εθνικής Αντίστασης (1946 για τα Ματωμένα χρόνια), το βραβείο του παγκόσμιου διαγωνισμού διηγήματος του εκδοτικού οίκου New Herald Tribune (1950-1951 για το διήγημα Νεράιδα του βυθού) και το Α’ κρατικό βραβείο διηγήματος (1981 για το Στο χάος). Ο Σωτήρης Πατατζής ανήκει στη μεταπολεμική γενιά της ελληνικής πεζογραφίας. Με σημείο εκκίνησης τα “Ματωμένα χρόνια”, ενδεικτικό παράδειγμα της ελληνικής πεζογραφικής παραγωγής με θέμα την Εθνική Αντίσταση, και κορύφωση της δημιουργικής του πορείας το μυθιστόρημα “Μεθυσμένη Πολιτεία”, αφιέρωσε το σύνολο του έργου του στον προβληματισμό γύρω από την επίδραση που άσκησαν τα γεγονότα της γερμανικής κατοχής και του εμφυλίου στη μεταπολεμική κοινωνική πραγματικότητα στη χώρα μας, στα πλαίσια μιας ιδιαίτερα προσωπικής γραφής με χαρακτηριστικά στοιχεία τη λεπτή ειρωνεία και την απαισιόδοξη οπτική του μέλλοντος. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Σωτήρη Πατατζή βλ. Γιαλουράκης Μανώλης, “Πατατζής Σωτήρης”, Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας11. Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ., Ζήρας Αλεξ., “Πατατζής Σωτήρης”, Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό 8. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1988 και Καρβέλης Τάκης, “Σωτήρης Πατατζής”, Η μεταπολεμική πεζογραφία· Από τον πόλεμο του ’40 ως τη δικτατορία του ’67 Στ΄, σ.194-216. Αθήνα, Σοκόλης, 1988.
(Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).