Ο θησαυρός των αηδονιών

ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ για ιστορίες ανάμνησης που έχουν ως έναυσμά τους ενθυμήματα από οικείους νεκρούς ή, γενικότερα, για ιστορίες ελεγειακές που αφορούν τη μοίρα ανθρώπων και ζώων. […] Η ερήμωση και το ξερίζωμα περνούν ως αισθήσεις ψυχικές σε όλα σχεδόν τα διηγήματα του «Θησαυρού των αηδονιών». Ο παιδικός παράδεισος των αγροικιών στα πέριξ του προπολεμικού Πύργου, που καταστρέφεται με τον πόλεμο του ’40 και την παρουσία των Ιταλών («Η δεκαοχτούρα»), η γλυκόπικρη ανάμνηση της πρωτοχρονιάς στη Θεσσαλονίκη στις αρχές της δεκαετίας του ’50 […]. Κυρίως όμως το τελευταίο τμήμα του βιβλίου, όπου ο Παπαδημητρακόπουλος έχει μαζέψει κάτω από τον τίτλο «Παιδαριώδεις ιστορίες» πέντε σύντομα πεζά, των δύο ή δυόμισι το πολύ σελίδων, στο σύνολό τους σχετικά με ζώα. Τουλάχιστον σε τρία από αυτά, «Ο χοίρος», «Το σκυλί» και «Το μουλάρι», και παρά την εξαιρετική τους συντομία, τα ζώα δεν αποτελούν απλές συμπληρώσεις της ανθρώπινης παρουσίας αλλά πρόσωπα στην κυριολεξία […]. Με το θάνατο και τη ζωή τους να μετράνε σαν θάνατος και ζωή ανθρώπων και όχι ζώων. Η σπαρακτική οξύτητα, η αίσθηση της απώλειας και της ορφάνιας που υπάρχει σ’ αυτά τα λιλιπούτεια πεζά –κτερίσματα κι αυτά με μια έννοια– νομίζω πως είναι δοσμένη απαράμιλλα. Αλέξης Ζήρας, «Σύγχρονα κτερίσματα», περ. Διαβάζω, τχ. 505, Μάρτιος 2010, σ. 34-35.

Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος (Συγγραφέας)

Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος (1930). Ο Ηλίας Παπαδημητρακόπουλος γεννήθηκε στον Πύργο Ηλείας, γιος γνωστού δικηγόρου της πόλης. Πέρασε τα παιδικά του χρόνια στο οικογενειακό κτήμα στα όρια του Πύργου και τέλειωσε το πρακτικό τμήμα του εκεί Γυμνασίου. Ο θάνατος του πατέρα του κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής (1943) προκάλεσε και την οικονομική καταστροφή της οικογένειας. Σπούδασε στη Στρατιωτική Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (1949-1955), με ειδίκευση στην παθολογία και μετεκπαίδευση στην υγιεινολογία. Παραιτήθηκε το 1958, υποχρεώθηκε ωστόσο να επιστρέψει και από το 1959 ως το 1968 έζησε στην Καβάλα. Εκεί συνεργάστηκε με το περιοδικό “Αργώ” και υπήρξε συνιδρυτής του περιοδικού “Σκαπτή Ύλη” και ιδρυτής της κινηματογραφικής λέσχης της πόλης. Στο στράτευμα παρέμεινε ως το 1983, οπότε αποστρατεύτηκε μετά από δική του αίτηση με το βαθμό του ανώτερου γενικού αρχίατρου, έχοντας στο μεταξύ συμβάλει στην προώθηση των στρατιωτικών προγραμμάτων προληπτικής ιατρικής και διατελέσει για έξι χρόνια διευθυντής σύνταξης του περιοδικού “Ιατρική Επιθεώρησις Ενόπλων Δυνάμεων”. Στη λογοτεχνία πρωτοεμφανίστηκε το 1962 με τη δημοσίευση του διηγήματος “Οι Φρακασάνες” στο περιοδικό “Αργώ”. Συνεργάστηκε επίσης με περιοδικά όπως τα “Ταχυδρόμος” (Καβάλας), “Διάλογος” (Θεσσαλονίκης), “Διάλογος” (Λεχαινών), “Αντί”, “Χάρτης”, “Χρονικό”, “Το Τέταρτο”. Ο Ηλίας Παπαδημητρακόπουλος ανήκει στη μεταπολεμική γενιά των ελλήνων πεζογράφων. Χαρακτηριστική του έργου του είναι η κυριαρχία του νοσταλγικού αισθήματος για την εποχή της νεότητάς του και η πικρή διαπίστωση του αδύνατου της επιστροφής της και της σκληρότητας της σύγχρονης πραγματικότητας, μέσω ωστόσο μιας γραφής λιτής, έντονα υπαινικτικής, έμμεσα κριτικής και διακριτικά ειρωνικής. Για περισσότερα βιογραφικά και κριτικά στοιχεία για τον Ηλία Χ. Παπαδημητρακόπουλο βλ. Σπύρος Τσακνιάς, “Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος”, στο “Η μεταπολεμική πεζογραφία· από τον πόλεμο του ’40 ως τη δικτατορία του ‘67”, τ. Στ΄, Αθήνα, Σοκόλης, 1988, σ.154-168, και Αλέξης Ζήρας, “Παπαδημητρακόπουλος, Ηλίας Χ.” στο “Λεξικό νεοελληνικής λογοτεχνίας”, Αθήνα, Εκδόσεις Πατάκη, 2007, σ. 1697-1698.

(Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).