Ο μονόδρομος της ουτοπίας και τα όρια του αδύνατου – Το δικαίωμα των ανθρώπων στα οικουμενικά κοινά

Τα οικουμενικά κοινά πράγματα είναι κρίσιμα για την ανθρώπινη ζωή και την ευημερία. Από το νερό και τον αέρα, το έδαφος, τους ωκεανούς και τα ζώα, μέχρι τις διαστημικές τροχιές, το διαδίκτυο, το γονιδίωμα, την τεχνολογία και τον πολιτισμό. Ποιοι όμως έχουν δικαίωμα πρόσβασης, διαχείρισης και εκμετάλλευσης των κοινών αγαθών, πόρων και χώρων. Με ποιους τρόπους μπορεί να επιτευχθεί μια δίκαιη διακυβέρνηση τους στο διεθνές επίπεδο; Έχουν άραγε δικαιώματα οι άνθρωποι στα οικουμενικά κοινά; Πως αυτά μπορούν να καταστούν προσβάσιμα με όρους δημοκρατικής συμμετοχής; Μπορεί να επιτευχθεί η αλλαγή νομικού, οικονομικού και πολιτικού παραδείγματος, μέσα από την ανάδυση κανόνων δικαίου που θα επαναπροσδιορίσουν τη σχέση μεταξύ των κοινών, της κρατικής εξουσίας του ιδιωτικού κέρδους, των διεθνών οργανισμών και των κινημάτων; Οι απαντήσεις σε όλα αυτά τα ερωτήματα προϋποθέτουν την οικουμενική παραδοχή της σημασίας των κοινών για όλους τους ανθρώπους χωρίς αποκλεισμούς. Η παραδοχή αυτή αποτελεί προϋπόθεση για να χαραχθεί ο μονόδρομος προς αυτό που σήμερα μοιάζει ως η ουτοπία της συλλογικής ευημερίας.

Κωνσταντίνος Τσιτσελίκης (Συγγραφέας)

O Κωνσταντίνος Τσιτσελίκης είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Διδάσκει δικαιώματα του ανθρώπου, μειονότητες, μετανάστευση και διεθνές δίκαιο. Έχει συνεργαστεί με πανεπιστήμια στη Γαλλία, το Ην. Βασίλειο, την Τουρκία, τις ΗΠΑ, την Ιταλία, τη Φινλανδία, το Ιράκ κ.άλ. Έχει εργαστεί στο Συμβούλιο της Ευρώπης και συνεργαστεί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα Ηνωμένη Έθνη και τον ΟΑΣΕ σε αποστολές προστασίας δικαιωμάτων του ανθρώπου και εκδημοκρατισμού. Δραστηριοποιείται στο Κέντρο Ερευνών Μειονοτικών Ομάδων και την Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Συγγραφέας μονογραφιών, μελετών και άρθρων. Ενδεικτικά: Επιβάλλοντας την ειρήνη: Το δικαίωμα στην επέμβαση και τα όρια του ανθρωπισμού, Α.Ν. Σάκκουλας 2001· Η ελληνική μειονότητα της Αλβανίας, (συνεπ. με τον Δ. Χριστόπουλο), Κριτική 2003· Η ελληνοτουρκική ανταλλαγή πληθυσμών (επιμ.), Κριτική 2006· Old and New Islam in Greece, Martinus Nijhoff 2012.