Ο πόλεμος του Αχιλλέα

Στις µέρες µας, οι τίτλοι των ειδήσεων από όλα τα µήκη και τα πλάτη της γης δεν παύουν να µας θυµίζουν τον Όµηρο… Μια νεαρή Αµερικανίδα προσπάθησε να κλείσει την πόρτα στον στρατιώτη που εµφανίστηκε στο σπίτι της, πιστεύοντας πως, αν τον εµπόδιζε να της µεταφέρει την είδηση για τον θάνατο του συζύγου της στο Ιράκ, τα νέα δε θα έφταναν ποτέ σ’ αυτήν – κι αυτό το στιγµιότυπο φέρνει στον νου τη σπαραχτική παράκληση της αφοσιωµένης γυναίκας του Έκτορα, της Ανδροµάχης: «Τέτοιο ποτέ µη φτάσει µήνυµα στ’ αυτιά µου εµένα, κι όµως/ τρέµω φριχτά…» (Χ 454-5). H υπενθύµιση της καταστροφικής φύσης του πολέµου έχει τόση απήχηση σήµερα όση είχε και στους χρόνους του Οµήρου. Η Ιλιάδα είναι ένα έπος που µας αφορά όλους σήµερα, όπως αφορά και τους ανθρώπους κάθε εποχής. Κι ενώ όλοι σ’ όλες τις εποχές εκθειάζουν τη λογοτεχνική αξία της Ιλιάδας και το τραγικό όραµά της, υπάρχει στον νεότερο και σύγχρονο κόσµο έντονη τάση να παραγνωρίζεται η ωµότητα του µηνύµατος του έργου. Τραγικοί ποιητές και ιστορικοί της κλασικής εποχής, αιώνες νωρίτερα, είχαν καθαρά και ξάστερα καταλάβει ότι ο Τρωικός Πόλεµος ήταν πραγµατική καταστροφή: Αλλά οι µεταγενέστερες γενιές επέλεγαν τους ηρωικούς αγώνες και τις µεγαλοστοµίες των ηρώων της Ιλιάδας για να µάθουν οι νέοι του έθνους πόσο επιθυµητός ήταν ο θάνατος για το καλό της πατρίδας τους. Το επικίνδυνο παράδειγµα της γεµάτης περιφρόνηση ανυπακοής του Αχιλλέα απέναντι στον ανεπαρκή στρατηγό της εκστρατείας εκµηδενίστηκε µε ένα πολυχρησιµοποιηµένοευφυολόγηµα: ο λαµπρός Αχιλλέας «καθόταν χολωµένος στη σκηνή του». Το βιβλίο αυτό δεν παρουσιάζει τις πτυχές µε τις οποίες ασχολήθηκε η οµηρική έρευνα, αν και αναπόφευκτα θα θίξει ορισµένες. Το βιβλίο αυτό δεν εξετάζει εποµένως πώς µεταδόθηκαν τα οµηρικά έπη ή τι σήµαινε ο Όµηρος για κάθε εποχή. To βιβλίο αυτό ασχολείται µε το θέµα της Ιλιάδας· ασχολείται µε ό,τι λέει η Ιλιάδα για τον πόλεµο.