Ο σταυρός στο Βυζάντιο και στο παραδοσιακό ελληνικό κόσμημα

Εντοπίζοντας την ιδιαιτερότητα του Παραδοσιακού Λευκαδίτικου Κοσμήματος και ερχόμενη σ’ επαφή με τα κειμήλια που φωτογράφιζα για το βιβλίο μου “Το Παραδοσιακό Κόσμημα στη Λευκάδα”, με έκπληξη παρατήρησα ότι η ιδιαιτερότητα των κοσμημάτων της πατρίδας μου, διαμορφώνει εξίσου σημαντικά και ιδιαίτερα, τον σχεδιασμό των κοσμημάτων σταυρών. Ο επτανησιακός Σταυρός κόσμημα, είναι μοναδικός στην σύνθεση και στην αποτύπωση των συμβόλων που ξεκίνησαν ως χρήση από το Βυζάντιο και έφτασαν μέχρι τη σημερινή εποχή. Διακριτική πολυτέλεια, τα γνωστά μικροσκοπικά μαργαριτάρια, σχεδόν επίπεδος με πολλές παραλλαγές στον στολισμό του. Το βλέμμα μου στράφηκε και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας. Οι κατηγορίες των σταυρών πολλές, τα σχέδια και οι παραλλαγές τους αμέτρητα. Ξεχώρισε αμέσως ο Κρητικός Αμπράκαμος, επίσης μοναδικός στην σύνθεσή του και στον υπέροχο στολισμό του, μέρος του οποίου, αντίθετα με τους επτανησιακούς, είναι και η αλυσίδα του. Ο δρόμος σχεδιαστικής οργάνωσης του βιβλίου είχε χαραχτεί. Προσπάθησα να συμπεριλάβω αντιπροσωπευτικά δείγματα από σχεδόν όλες τις κατηγορίες, ώστε να αποδοθεί το εικαστικό εύρος μέσα στο οποίο κινείται ο Σταυρός, στον παραδοσιακό σχεδιασμό του. Αναπόφευκτη η αναφορά στο Βυζάντιο, ως τόπο εγκαθίδρυσης του σταυρού ως σύμβολο πίστης.

Τζένη Φραγκούλη (Συγγραφέας)