Παγκόσμια οικονομική ιστορία

Έστω και μια επιφανειακή θεώρηση του σημερινού κόσμου γεννά το ερώτημα: Γιατί άλλες χώρες είναι πλούσιες κι άλλες φτωχές; Το 1500, οι παγκόσμιες διαφορές στο εισόδημα των ανθρώπων ήταν μικρές, σήμερα όμως είναι τεράστιες. Σ’ αυτό το μικρό βιβλίο, ο Robert C. Allen —από τους σημαντικότερους ιστορικούς της οικονομίας σήμερα— περιγράφει άκρως συνοπτικά πώς η αλληλεπίδραση της γεωγραφίας, της συμμετοχής στην παγκοσμιοποίηση, των τεχνολογικών αλλαγών και της εφαρμοζόμενης οικονομικής πολιτικής καθόρισε τον πλούτο (ή τη φτώχεια) κάθε ανθρώπινης κοινωνίας. Ρόλο καταλύτη στην παγκόσμια οικονομική ιστορία έπαιξε η Βιομηχανική Επανάσταση, στη Βρετανία. Η Δυτική Ευρώπη και η Βόρεια Αμερική μπόρεσαν να την ακολουθήσουν, υιοθετώντας τέσσερις άξονες οικονομικής πολιτικής: α) δημιούργησαν ενιαία εθνική αγορά, β) προστάτεψαν με δασμούς την πρώιμη βιομηχανία τους από τον βρετανικό ανταγωνισμό, γ) ίδρυσαν τράπεζες, για τη σταθεροποίηση του νομίσματος και τη χρηματοδότηση επενδύσεων με τις εθνικές αποταμιεύσεις, και δ) προώθησαν τη γενική εκπαίδευση του πληθυσμού. Ελάχιστες άλλες χώρες κατάφεραν να φτάσουν τούτη την ομάδα χωρών, που συλλογικά ονομάστηκαν Δύση, —η Ιαπωνία, η Σοβιετική Ένωση, η Νότια Κορέα, η Ταϊβάν και πρόσφατα, μάλλον, η Κίνα— εφαρμόζοντας ευφάνταστες λύσεις σε θέματα τεχνολογικής αλλαγής και ιδιαίτερα δυναμική βιομηχανική πολιτική. Ωστόσο, η διάχυση της οικονομικής ανάπτυξης συνιστά επιτακτική ανάγκη, διότι μόνον έτσι είναι δυνατό να περιοριστούν οι ακραίες ανισότητες που χαρακτηρίζουν και αποσταθεροποιούν τον σύγχρονο κόσμο.

Robert C. Allen (Συγγραφέας)

Ο Ρόμπερτ Κάρσον Άλλεν είναι αμερικανός ιστορικός της οικονομίας, ο οποίος έχει μελετήσει εκτενώς την αγγλική γεωργική ιστορία και τη Βιομηχανική Επανάσταση. Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης μέχρι το 2013, είναι σήμερα Καθηγητής Οικονομικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης στο Άμπου Ντάμπι. Άλλα βιβλία του: Enclosure and The Yeoman: The Agricultural Development of the South Midlands, 1450–1850 (1992, Οι περιφράξεις και ο μικροκτηματίας: Η αγροτική ανάπτυξη των Νότιων Μίντλαντς, 1450–1850), Farm to Factory: A Reinterpretation of the Soviet Industrial Revolution (2003, Από το χωράφι στο εργοστάσιο: Μια επανερμηνεία της σοβιετικής βιομηχανικής επανάστασης), The British Industrial Revolution in Global Perspective (2009, Η βρετανική βιομηχανική επανάσταση σε παγκόσμια προοπτική), Global Economic History: A Very Short Introduction (2011, Παγκόσμια οικονομική ιστορία: Ένα σχεδιάγραμμα∙ κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης).

(Πηγή: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2023)

 

Νίκος Ρούσσος (Μεταφραστής)

 

Ανδρέας Κακριδής (Επιμέλεια)

Ο Ανδρέας Κακριδής σπούδασε Οικονομικά στο Balliol College της Οξφόρδης και το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Στη συνέχεια στράφηκε προς την οικονομική ιστορία και το 2009 υποστήριξε τη διδακτορική του διατριβή στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, με θέμα την οικονομική σκέψη και το ζήτημα της ανάπτυξης στη μεταπολεμική Ελλάδα. Από τότε διδάσκει στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ έχει διατελέσει επίσης επισκέπτης ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Columbia της Νέας Υόρκης. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα περιλαμβάνουν την ελληνική οικονομική ιστορία και την ιστορία της οικονομικής σκέψης, με έμφαση στα ζητήματα νομισματικής πολιτικής, ανασυγκρότησης και ανάπτυξης.