Παραμύθι χωρίς όνομα – Για την διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας

Το “Παραμύθι χωρίς όνομα” είναι ένα βιβλίο της Πηνελόπης Δέλτα, ένα παραμύθι για μικρούς και μεγάλους. Εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1910. Η ιδέα αυτού του βιβλίου μου πρωτοήρθε στο μυαλό, όταν έκανα εθελοντικά μαθήματα Ελληνικών σε μετανάστες. Τα μαθήματα γίνονταν ένα δίωρο την εβδομάδα (σε εθελοντική βάση είναι δύσκολο ένας δάσκαλος να μπορεί να αφιερώσει περισσότερο χρόνο.) Από την άλλη τα Ελληνικά είναι τόσο δύσκολη γλώσσα, που καταλάβαινα ότι ένα δίωρο την εβδομάδα δεν αρκούσε. Σκέφτηκα λοιπόν ότι θα ήταν πολύ καλό για τους μαθητές μου αν είχαν ένα βιβλίο το οποίο θα μπορούσαν να διαβάζουν μόνοι τους, και είτε ρωτώντας εμένα, είτε με τη βοήθεια ενός λεξικού, θα μπορούσαν να μάθουν πολλά πράγματα, πέρα από εκείνα που μάθαιναν στην τάξη. Από την εποχή που εγώ μάθαινα ξένες γλώσσες, θυμόμουνα πόσο με είχαν βοηθήσει τα διάφορα μυθιστορήματα σε απλοποιημένη μορφή, όπου η χαρά του βιβλίου σε συνεπαίρνει, και πια η μάθηση γίνεται κάτι ευχάριστο, δεν περιορίζεται στην εκμάθηση της γραμματικής. Επίσης θυμόμουνα πολύ καλά, πόσες καινούριες λέξεις μάθαινα επειδή τις καταλάβαινα από τα συμφραζόμενα, ότι πολλές φορές δεν χρειαζόμουνα καν λεξικό. Αποφάσισα λοιπόν να προσπαθήσω να γράψω ένα βιβλίο σε απλοποιημένη μορφή. Γιατί όμως “Το Παραμύθι χωρίς όνομα”; Το “Παραμύθι χωρίς όνομα” ήταν πάντοτε ένα από τα αγαπημένα μου βιβλία, ένα παραμύθι για μικρούς και μεγάλους. Με γοήτευε η ιστορία μιας χώρας, που πέρασε από την κατάσταση της απόλυτης ευημερίας, (χάρις στον εργατικό βασιλιά), στην κατάσταση της απόλυτης διάλυσης (εξ αιτίας της τεμπελιάς και αδιαφορίας του επόμενου βασιλιά). Με καταγοήτευε η προσπάθεια του βασιλόπουλου να ξαναφτιάξει μια κατεστραμμένη χώρα, η δική του αυτοθυσία μπροστά στο κοινό καλό, ο ενθουσιασμός που κατάφερε να εμπνεύσει στον κόσμο… Η αίσθηση του κοινού σκοπού που τελικά επικράτησε, και που ήταν πάνω από μικροσυμφέροντα, ή από προσωπικές φιλοδοξίες… Τόσο ωραίο, αλλά δυστυχώς και τόσο επίκαιρο στην Ελλάδα του 2011…, εκατό χρόνια μετά την πρώτη έκδοση του βιβλίου… Εδώ είναι μια απλοποιημένη μορφή του βιβλίου, κατάλληλη για ξενόγλωσσους μαθητές που μαθαίνουν ελληνικά ως δεύτερη/ξένη γλώσσα. Είναι κυρίως κατάλληλο για μαθητές μέσου επιπέδου γλωσσομάθειας (Β1-Β2), σύμφωνα με το ευρωπαϊκό πλαίσιο αναφοράς για τις γλώσσες (CEF) του Συμβουλίου της Ευρώπης.

Πηνελόπη Σ. Δέλτα (Συγγραφέας)

Η Πηνελόπη Δέλτα γεννήθηκε το 1874 στην Αλεξάνδρεια. Εκεί έζησε τα παιδικά και νεανικά της χρόνια σ’ ένα αρχοντικό οικογενειακό περιβάλλον, αυστηρά πατριαρχικό, με έντονες τις πατροπαράδοτες ελληνικές αρχές και συνήθειες. Με δασκάλους στο σπίτι, απέκτησε γενικές σχολικές γνώσεις και έμαθε ξένες γλώσσες και “ελληνικά” που τα αντιπάθησε, επειδή τα βιβλία ήταν γραμμένα στην καθαρεύουσα. Το 1895 παντρεύτηκε το Στέφανο Δέλτα, με το οποίον απέκτησε τρεις κόρες. Το 1916 η οικογένεια Δέλτα εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Ο κοινωνικός και ο φιλικός τους κύκλος ήταν οι πιο καλλιεργημένοι λογοτέχνες, εκπαιδευτικοί και σκεπτόμενοι άνθρωποι του καιρού τους, αλλά και σπουδαίες πολιτικές προσωπικότητες, όπως ο Ελ. Βενιζέλος και ο Νικ. Πλαστήρας. Τόσο στους Βαλκανικούς πολέμους, όσο και στον Ελληνο-ιταλικό πόλεμο, η Πηνελόπη Δέλτα προσέφερε μεγάλες υπηρεσίες, περιθάλποντας πρόσφυγες και τραυματίες. Η ίδια υπέφερε από παράλυση, που είχε αρχίσει από το 1925, και είχε γίνει ολική προς το τέλος της ζωής της. Ίσως η πάθησή της αυτή, σε συνδυασμό με το πλήγμα που της προκάλεσε η είσοδος των γερμανών στην Αθήνα, να την οδήγησαν στην απελπισία : Αυτοκτόνησε στις 2 Μαΐου του 1941. Η Πηνελόπη Δέλτα υπήρξε σπουδαία συγγραφέας. Έχουν περάσει 60 και περισσότερα χρόνια από τότε που έγραψε τα βιβλία της για παιδιά. Κι όμως, αυτά τα βιβλία εξακολουθούν να ενθουσιάζουν τους μικρούς αναγνώστες, με τη ζωντάνια τους, τις συναρπαστικές τους περιπέτειες, και τις γλαφυρές περιγραφές ιστορικών γεγονότων.

 

Μαργαρίτα Ιωαννίδου (Διασκευαστής)

Η Μαργαρίτα Ιωαννίδου γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε οικονομικά στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο του Πειραιά και εργάστηκε σαν Ορκωτή Λογίστρια.
Με τη διδασκαλία των Ελληνικών ως δεύτερης γλώσσας ασχολήθηκε εθελοντικά για δυο χρόνια, κάνοντας μαθήματα σε μετανάστες.

(Πηγή: “Εκδόσεις Ανατολικός”, 2022)