Πιέρ Πάολο Παζολίνι: Κείμενα – Συνεντεύξεις – Επιστολές – Η δολοφονία

Το μόνο ιδεολογικό σύστημα που έχει εμπλέξει πραγματικά ακόμη και τις κυρίαρχες τάξεις είναι ο καταναλωτισμός, γιατί είναι ο μόνος που έχει φτάσει μέχρι τέλους, που δίνει μια ορισμένη επιθετικότητα, γιατί αυτή η επιθετικότητα είναι απαραίτητη για την κατανάλωση. Αν κάποιος είναι αμιγώς υποτακτικός, ακολουθεί το καθαρό ένστικτο της υποταγής, όπως ένας παλιός χωρικός που συνήθιζε να σκύβει το κεφάλι του και να παραιτείται, κάτι που είναι τόσο μεγαλειώδες όσο και ο ηρωισμός. Τώρα, αυτό το πνεύμα παραίτησης, υποταγής δεν υπάρχει πια, γιατί διαφορετικά τι καταναλωτής είναι αυτός που παραιτείται και αποδέχεται την αρχαϊκή, καθυστερημένη, κατώτερη κατάστασή του; Πρέπει να αγωνιστεί για να ανεβάσει την κοινωνική του θέση. Το «σκύβω το κεφάλι μου στο όνομα του Θεού» είναι ήδη μια σπουδαία φράση. Ενώ τώρα ο καταναλωτής δεν ξέρει καθόλου πώς να σκύψει το κεφάλι του, μάλλον πιστεύει ανόητα ότι σκύβει το κεφάλι του και έχει τα δικαιώματά του. Αντίθετα, είναι πάντα εκεί για να διεκδικήσει τα δικαιώματά του, να πιστέψει σε αυτά, αντίθετα, είναι ένας φτωχός ηλίθιος.

Pier Paolo Pasolini (Συγγραφέας)

Ο Πιερ Πάολο Παζολίνι γεννήθηκε στην Μπολόνια το 1922. Έζησε τα παιδικά του χρόνια σε διάφορες ιταλικές πόλεις (Μπολόνια, Πάρμα, Μπελούνο, Κρεμόνα, Ρέτζιο Εμίλια), και σπούδασε Ιστορία της Τέχνης και Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνια. Το 1943 κατέφυγε στην Καζάρσα, το χωριό της μητέρας του στην επαρχία του Φριούλι, όπου άρχισε να εργάζεται ως καθηγητής. Στην Καζάρσα αρχίζει να γράφει τα πρώτα του ποιήματα (θα κυκλοφορήσουν το 1954 στον τόμο “Η καλύτερη νιότη”) και προσχωρεί στο Κομμουνιστικό Κόμμα. Το 1949 κατηγορείται για αποπλάνηση ανηλίκου. Αν και η κατηγορία θα θεωρηθεί ανυπόστατη, το γεγονός θα του στοιχίσει την αποπομπή του τόσο από το σχολείο όσο και από το Ι.Κ.Κ. Την ίδια χρονιά εγκαθίσταται, μαζί με τη μητέρα του, στη Ρώμη. Οι λαϊκές συνοικίες της περιφέρειας της Ρώμης θα του εμπνεύσουν τα δύο πρώτα του μυθιστορήματα, “Τα παιδιά της ζωής” (1955) και το “Μια βίαιη ζωή” (1959). Παράλληλα εκδίδει τις ποιητικές συλλογές “Οι στάχτες του Γκράμσι”(1957), “Το αηδόνι της καθολικής εκκλησίας” (1958) και “Η θρησκεία του καιρού μας” (1961). Διευθύνει την επιθεώρηση Nuovi argomenti με τον Αλμπέρτο Μοράβια, ο οποίος τον θεωρεί, ήδη από το τέλος της δεκαετίας του ΄50, ως τον σημαντικότερο Ιταλό ποιητή της γενιάς του. Την ίδια εποχή αρχίζει να ασχολείται με τον κινηματογράφο ως σεναριογράφος και συνεργάζεται με τον Μπολονίνι, τον Μπερτολούτσι και τον Ρόσσι. Το 1961 σκηνοθετεί την πρώτη του ταινία, το “Ακατόνε”. Ακολουθούν οι ταινίες “Μάμα Ρόμα” (1962), “Το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο” (1964), “Οιδίπους Τύραννος” (1967), “Θεώρημα” (1969),”Χοιροστάσιο” (1969), “Μήδεια” (1970), καθώς και η λεγόμενη “τριλογία της ζωής” με το “Δεκαήμερο” (1971), “Οι ιστορίες του Καντέρμπουρυ” (1972) και ” Χίλιες και μια νύχτες” (1974). Τελευταία του ταινία το “Σαλό ή 120 μέρες στα Σόδομα” (1975). Από τους σημαντικότερους διανοούμενους της εποχής του, ο Παζολίνι άλλοτε με τις ταινίες του, άλλοτε με τα βιβλία του και άλλοτε με τα άρθρα του προκαλούσε σκάνδαλο με τις αντισυμβατικές, επαναστατικές απόψεις του. Δολοφονήθηκε το 1975 από έναν εκπορνευόμενο νεαρό στην Όστια, έξω από τη Ρώμη.

 

Γιάννης Η. Παππάς (Μεταφραστής)

Ο Γιάννης Ηλ. Παππάς γεννήθηκε στην Άρτα (Χαλκιάδες) το 1962. Τελείωσε το 1ο Λύκειο Τούμπας στη Θεσσαλονίκη. Είναι πτυχιούχος του τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Για δύο χρόνια παρακολούθησε μαθήματα ιταλικής γλώσσας και λογοτεχνίας στα Πανεπιστήμια της Perugia και του Bari της Ιταλίας. Από το 1990 εργάζεται ως καθηγητής φιλόλογος στη Μέση Εκπαίδευση. Υπήρξε συνδιευθυντής του λογοτεχνικού περιοδικού “Ελίτροχος” της Πάτρας (1993-1999). Από το 2002 μέχρι το 2015 ήταν πρόεδρος του Συνδέσμου Φιλολόγων Πάτρας. Επίσης από το 2003 είναι εκδότης – διευθυντής του ηλεκτρονικού λογοτεχνικού περιοδικού “Διαπολιτισμός” (www.diapolitismos.net). Στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων (Τμήμα Φιλολογίας) έχει εκπονήσει τη διδακτορική του διατριβή με θέμα το συγγραφέα Αντρέα Φραγκιά. Έχει οργανώσει πολλά συνέδρια και εκδηλώσεις στην Πάτρα, στην Αθήνα και αλλού. Μεταφράσεις και ποιήματά του έχουν δημοσιευτεί σε λογοτεχνικά περιοδικά, έντυπα και ηλεκτρονικά (Εξώπολις, Η λέξη, Οδός Πανός, Ποίηση, Το Δέντρο, www.poiein.gr, www.diapolitismos.net). Κριτικά του κείμενα για νεοέλληνες συγγραφείς, έχουν δημοσιευτεί σε λογοτεχνικά περιοδικά και εφημερίδες. Έχει μεταφράσει τα “Ποιήματα” του Cesare Pavese, εκδόσεις Printa, 2004. Μαζί με τον ποιητή Σωτήρη Παστάκα, μετέφρασε 12 σύγχρονους Ιταλούς ποιητές [περ. “Πλανόδιον”, τχ. Δεκέμβριος 2007]. Από τις εκδόσεις Μεταίχμιο κυκλοφόρησε τον Απρίλιο του 2008, η πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο “Στην άκρη του ονείρου”. To 2011 κυκλοφόρησε η δεύτερη ποιητική του συλλογή “Το ανεκτίμητο τίποτα”. Το 2018 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καστανιώτη η πρώτη του συλλογή διηγημάτων “Θαμπές ζωές”. Είναι μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων και του Κύκλου Ποιητών.