Προβλήματα βιοηθικής

Τα προβλήματα της Ηθικής είναι από τη φύση τους γλιστερά και, κατά τούτο, επικίνδυνα. Στην περίπτωση της σύγχρονης βιολογίας, οι κίνδυνοι επιτείνονται από τρεις κυρίως παράγοντες: Ο πρώτος είναι η απίστευτα ταχύρρυθμη εξέλιξη της επιστημονικής έρευνας ειδικά στον τομέα αυτόν. Ώσπου να γίνουν κατανοητές οι καινούργιες, κάθε φορά, δυνατότητες της βιοτεχνολογίας, ώσπου να συνειδητοποιηθούν τα προβλήματα, ώσπου να αποτιμηθούν οι επιλογές, ώσπου να αποκρυσταλλωθούν οι αντιλήψεις, τα δεδομένα έχουν ήδη αλλάξει, τα προβλήματα έχουν πάρει καινούργια μορφή, νέες δυνατότητες προσφέρονται και νέα διλήμματα καθηλώνουν τη σκέψη. Ο δεύτερος παράγοντας επίτασης των κινδύνων είναι τα πολλά και μεγάλα συμφέροντα που εκτρέφονται από τις προοπτικές της σύγχρονης βιολογίας, με αποτέλεσμα τη θελημένη συσκότιση του τοπίου όπου θα έπρεπε να αναπτυχθεί ο ηθικός προβληματισμός. Και ο τρίτος συντελεστής κινδύνου είναι η συνάρτηση των λύσεων που προσφέρονται με τις μεταφυσικές πεποιθήσεις του καθενός. Τι είναι η ζωή, ποια είναι η πηγή της και ποια η αρχή της, ποιος είναι ο σκοπός της και ποιο το τέλος της, τι είναι η φύση, ποιοι οι κανόνες της και ποιος ο νομοθέτης αυτών των κανόνων. Γ. Κ.

Γιώργος Α. Κουμάντος (Συγγραφέας)

Ο Γιώργος Κουμάντος (1925-2007) γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, ως φοιτητής, φυλακίσθηκε στις φυλακές Αβέρωφ για τη συμμετοχή του σε αντιστασιακές ενέργειες. Έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο Αμβούργο, όπου αναγορεύθηκε διδάκτορας το 1954. Το 1960 έγινε υφηγητής του αστικού δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και το 1965 εντεταλμένος υφηγητής. Το 1964, με Υπουργό Παιδείας (και Πρωθυπουργό) τον Γεώργιο Παπανδρέου, Υφυπουργό τον Λουκή Ακρίτα και Γενικό Γραμματέα τον Ευάγγελο Παπανούτσο έγινε για μερικούς μήνες ειδικός σύμβουλος του Υπουργείου Παιδείας και ασχολήθηκε ειδικά με τη νομοτεχνική διατύπωση της Εκπαιδευτικής Μεταρρύθμισης. Στο Πανεπιστήμιο απολύθηκε από τη θέση του εντεταλμένου υφηγητή το 1968 από τη Δικτατορία. Κατά τη διάρκεια της Δικτατορίας έλαβε μέρος σε διάφορες αντιστασιακές ενέργειες και ειδικότερα στην “Εταιρεία Μελέτης Ελληνικών Προβλημάτων”, που οργάνωνε δημόσιες εκδηλώσεις με Έλληνες και ξένους ομιλητές για την προβολή των δημοκρατικών θέσεων. Για τη δράση του αυτή, τον Μάιο του 1972 συνελήφθη και εκτοπίσθηκε στο Κερασοχώρι Ευρυτανίας και το Θέρμο Τριχωνίδας, ενώ συγχρόνως η Ε.Μ.Ε.Π. διαλύθηκε με δικαστική απόφαση. Μετά τη αποκατάσταση της Δημοκρατίας, το 1974, επανήλθε στο Πανεπιστήμιο αρχικά ως εντεταλμένος υφηγητής και, το 1975, έγινε τακτικός καθηγητής του αστικού δικαίου. Μετά το 1993 έγινε ομότιμος. Μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, έλαβε μέρος σε πολλές επιτροπές για την προπαρασκευή νέων νόμων, όπως τις επιτροπές για την αναθεώρηση του οικογενειακού δικαίου με την καθιέρωση του πολιτικού γάμου, της ισότητας ανδρών και γυναικών, τη νέα ρύθμιση της υιοθεσίας και της συμπαράστασης σε ανηλίκους ή πρόσωπα που χρειάζονται βοήθεια, καθώς και, πιο πρόσφατα, με τη ρύθμιση της ιατρικά υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Το κυριότερο νομοπαρασκευαστικό του έργο ήταν η σύνταξη, από επιτροπή υπό την προεδρία του, νέου Νόμου περί Πνευματικής Ιδιοκτησίας, που ισχύει από το 1993. Επί δεκαπέντε χρόνια διετέλεσε πρόεδρος της Διεθνούς Ένωσης για την Πνευματική Ιδιοκτησία (Association Litteraire et Artistique Internationale). Στις εκλογές του 2000, ήταν υπηρεσιακός Υπουργός Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης. Επίσης, διετέλεσε πρόεδρος του Οργανισμού Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας και πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής. Αρθρογραφούσε τακτικά στην εφημερίδα “Η Καθημερινή”. Πέθανε στην Αθήνα στις 16 Αυγούστου 2007. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κάρολος Παπούλιας δήλωσε, όταν έγινε γνωστός ο θάνατός του: “Εκφράζω τη θλίψη μου για την απώλεια του Γεωργίου Κουμάντου, ενός ανθρώπου που με το επιστημονικό του κύρος και την πνευματική του κατάθεση άφησε μια ανεκτίμητη εθνική παρακαταθήκη”.