Προσφυγική εγκατάσταση στη Νίκαια – Σύλλογοι, ταυτότητες και μνήμη

Η σημερινή Νίκαια (Νέα Κοκκινιά) είναι μια πόλη που ιδρύθηκε από τους πρόσφυγες της Μικρασίας, αποτελώντας τον μεγαλύτερο αστικό και αμιγώς προσφυγικό συνοικισμό του Πειραιά. Η πόλη δημιουργήθηκε με τη βοήθεια των φορέων αποκατάστασης, του κράτους, κάποιων διεθνών οργανισμών, αλλά και την ενεργή συμμετοχή, των ίδιων των προσφύγων μέσα από τους συλλόγους που δημιούργησαν. Η αυτοοργάνωση και οι προσπάθειες που κατέβαλαν οι ίδιοι για την αποκατάσταση και την κοινωνική τους ένταξη συνθέτουν μια αθέατη πτυχή του προσφυγικού ζητήματος. Μέχρι και σήμερα είθισται οι πρόσφυγες να αντιμετωπίζονται ως θύματα. Ωστόσο μια προσέγγιση «από τα κάτω» μεταβάλλει τους πρόσφυγες σε δρώντα υποκείμενα της ιστορίας και συνδιαμορφωτές του τόπου και της ζωής τους, καθώς μέσα στις πόλεις τα άτομα αυτά ζουν, εργάζονται, ψυχαγωγούνται, αθλούνται, κοινωνικοποιούνται, συγκροτούν τις ταυτότητές τους, διεκδικούν και οργανώνονται σε συλλογικότητες. Στο βιβλίο αυτό παρουσιάζονται αυτές ακριβώς οι άγνωστες πτυχές του προσφυγικού ζητήματος: η εγκατάσταση των Μικρασιατών προσφύγων στη Νέα Κοκκινιά την περίοδο του Μεσοπολέμου με επίκεντρο την ίδρυση και τη δράση των συλλόγων, όπως και τη συγκρότηση της συλλογικής ταυτότητας και μνήμης.

Κυριακή Παπαθανασοπούλου (Συγγραφέας)