Πώς στοχάστηκαν το έθνος αυτοί που ήθελαν να αλλάξουν τον κόσμο;

Αυτό το δοκίμιο παρακολουθεί την ιδέα του έθνους, από τον καιρό του Μαρξ έως τις συζητήσεις για την παγκοσμιοποίηση στα τέλη του 20ού αιώνα. Έτσι, εξετάζονται διαδοχικά οι θεωρίες και απόψεις του Καρλ Μαρξ, της Β΄ Διεθνούς, του Αυστρομαρξισμού και του Όττο Μπάουερ, του Στάλιν, του Γκράμσι, του Ε.Π. Τόμσον, του Νίκου Πουλαντζά, του Ετιέν Μπαλιμπάρ, της Χάννα Άρεντ, του Μπένεντικτ Άντερσεν, του Χάμπερμας, των Χαρντ και Νέγκρι, και του Αγκάμπεν. Η ιδέα του έθνους, σε έναν κόσμο με άγνωστο μέλλον, γίνεται μια άγκυρα βεβαιότητας, μια βάρκα διαφυγής. Γι’ άλλους όμως σημαίνει μια γραμμή απροσπέλαστη που τους κρατάει εκτός. Η αμφιθυμία απέναντι στο μέλλον μεταστρέφεται σε αμφιθυμία απέναντι στο έθνος. Αν μας χρειάζεται να ξαναδούμε πώς στοχάστηκαν το έθνος αυτοί που ήθελαν να αλλάξουν τον κόσμο, είναι για να αντιλαμβανόμαστε τις αλλαγές που αναδιατάσσουν τις σχέσεις πάνω στις οποίες συγκροτήθηκε το έθνος-κράτος, και για να σκεφτόμαστε την ιστορία υπολογίζοντας τις προσδοκίες ως συστατικό της στοιχείο.