Ραβέλ

Το “Ραβέλ”, κάτι μεταξύ μυθιστορήματος και βιογραφίας, είναι μια ελεύθερη παραλλαγή πάνω στη ζωή ενός μεγάλου συνθέτη. Είναι επίσης -και κατ’ εξοχήν- μια άψογη και υπέροχη μηχανή: ξαναβρίσκουμε τις εμμονές του Εσενόζ (η εξαφάνιση, το ταξίδι, η σύγχυση ταυτότητας) και τον τόνο του: μια χαμογελαστή ειρωνεία που ασκείται τόσο απέναντι στις συμβάσεις του μπαλζακικού μυθιστορήματος όσο και σ’ εκείνες του nouveau roman, ένας τρόπος να βάζεις μιαν αφήγηση πάνω σε ράγες για να την εκτρέψεις τελικά, την τέχνη και τον τρόπο να διαστρέφεις το πραγματικό με τις λέξεις. Όλα εδώ είναι θέμα βλέμματος, στιλ, ρυθμού. Το βιβλίο είναι πάνω απ’ όλα ένας παιχνιδότοπος, ανάμεσα στην επινόηση και το πραγματικό περιστατικό, ανάμεσα στο προσδοκώμενο και το παρωχημένο, ανάμεσα στον κόσμο όπως πηγαίνει, και στον κόσμο όπως γράφεται. (Minh Tran Huy, “Le Magazine Litteraire”)