Ροβινσόνας Κρούσος

Daniel Defoe (Συγγραφέας)

Ο Ντάνιελ Ντιφόου γεννήθηκε το 1660 στο Λονδίνο με το όνομα Ντάνιελ Φόου (Daniel Foe), αλλά το άλλαξε το 1695 σε Ντιφόου, προσθέτοντας το “De” ως ένδειξη αριστοκρατικής καταγωγής. Ακολούθησε τις εγκύκλιες σπουδές στην πρεσβυτεριανή Ακαδημία του Stoke Newington. Ο πατέρας του, που ήταν κρεοπώλης και θρήσκος, τον προόριζε για το ιερατικό αξίωμα, αλλά ο ίδιος προτιμούσε το εμπόριο. Και αυτή τη δουλειά την εγκατέλειψε όμως, γιατί δεν ήταν γεννημένος για επιχειρηματίας. Ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία και την πολιτική (εξέδωσε την πολιτική εφημερίδα “Review of the Affairs of France”, μεταξύ 1704-1714, με την υποστήριξη των μαρκησίων -“Earls”- Robert Harley και Sidney Godolphin· υπήρξε μυστικός πράκτορας του Ουίλιαμ του Γ΄ στη Σκοτία και τη Γαλλία· θεωρείται πρωτοπόρος της οικονομικής δημοσιογραφίας), μέσω των οποίων απέκτησε φήμη και κύρος. Το 1697 έγραψε το σατιρικό ποίημα “The True-Born Englishman” (“Ο γνήσιος Άγγλος”), στο οποίο υπερασπιζόταν τον βασιλιά Ουίλιαμ Γ΄ της Οράγγης, σατιρίζοντας, ταυτόχρονα, τις υπερβολές των συμπατριωτών του σε σχέση με τα θέματα φυλετικής καθαρότητας. Η λογοτεχνία τον κέρδισε μάλλον αργά: εξέδωσε το μυθιστόρημα “Ροβινσώνας Κρούσος” (“Robinson Crusoe”) μόλις το 1719, το οποίο διαβάστηκε ως αλληγορία του πολιτισμού, του οικονομικού ατομικισμού και της βρετανικής αποικιοκρατίας και άσκησε πολύ μεγάλη επίδραση -ακολούθησαν δύο συνέχειες του ίδιου του Ντιφόου, “Farther Adventures”, 1719 και “Serious Reflections”, 1720, το έργο του Johann Wyss, “Οικογένεια Ελβετών Ροβινσώνων” (“The Swiss Family Robinson”, 1812), ενώ και τα “Ταξίδια του Γκάλιβερ” (“Gulliver΄s Travels”) του Τζόναθαν Σουίφτ (1726), μπορούν να διαβαστούν, ως ένα βαθμό, σαν παρωδία του μυθιστορήματος του Ντιφόου. Ακολούθησαν τα μυθιστορήματα “Κάπτεν Σίνγκλετον” (“Captain Singleton”), το 1720, “Συνταγματάρχης Τζακ” (“Colonel Jack”), “Μολ Φλάντερς” (“Moll Flanders”) και “Ημερολόγιο της χρονιάς της πανούκλας” (“A Journal of the Plague Year”), το 1722, καθώς και το τελευταίο του μυθιστόρημα, “Ροξάνα” (“Roxana: The Fortunate Mistress”), το 1724. Ο Ντάνιελ Ντιφόου υπήρξε πολυγραφότατος, με περίπου 545 έργα στο ενεργητικό του, τα οποία ασχολούνται με διάφορα θέματα (πολιτική, γεωγραφία, οικονομία, εμπόριο, θρησκεία, δίκαιο, ψυχολογία, παραψυχολογία, ταξίδια, σάτιρα, κ.ά.). Σ΄ αυτά συγκαταλέγονται: “An Essay upon Projects”, με προτάσεις κοινωνικο-οικομικών μεταρρυθμίσεων, 1697, “The Storm”, χρονικό της θύελλας του Λονδίνου, 1704, “Appeal to Honour and Justice”, 1715, “The Family Instructor”, 1715,”Religious Courtship”, 1722, “The Complete English Tradesman”, 1726, “The New Family Instructor”, 1727, “The Great Law of Subordination Considered”, 1724, “Everybody΄s Business is Nobody΄s Business”, 1725, “The Political History of the Devil”, 1726, “A System of Magick”, 1726, “An Essay on the History and Reality of Apparitions”, 1727, “A General History of Discoveries and Improvements”, 1727, “Atlas Maritimus and Commercialis”, 1728, καθώς και το ταξιδιωτικό χρονικό “A Tour thro΄ the Whole Island of Great Britain”, 1724-1727. Πέθανε το 1731 από ληθαργικό πυρετό. Θεωρείται από τους θεωρητικούς της λογοτεχνίας ως ένας από τους πρώτους συγγραφείς μυθιστορήματος με τη σύγχρονη έννοια, από τους πρωτοπόρους του είδους στη Μ. Βρετανία.

Γιάννης Σπανδωνής (Μεταφραστής)

Γεννημένος στην Αθήνα το 1947, δημοσιογράφος κι απόγονος δημοσιογράφων, ο Γιάννης Σπανδωνής εργάστηκε σ’ επιτελικές θέσεις μεγάλων εφημερίδων και περιοδικών, καθώς και στην τηλεόραση. Το 1985 οργάνωσε με τη συνεργασία και άλλων δημοσιογράφων το πρώτο ηλεκτρονικό αρχείο δημοσιογραφικών πληροφοριών, για λογαριασμό του Ιδρύματος Μπότση για την Προαγωγή της Δημοσιογραφίας. Με το πρώτο του βιβλίο Κάποτε στο Αιγαίο, βραβεύεται ως ο καλύτερος νεοεμφανιζόμενος συγγραφέας του 1983. Ακολούθησαν ο Θρήνος (1984, Α’ Βραβείο ΠΑΡΝΑΣΣΟΥ), οι Γραικοί (1985, Α’ Βραβείο Εθνικής Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών – Ροταριανού Ομίλου), κ.ά. Οι λογοτεχνικές μεταφράσεις του Γιάννη Σπανδωνή εξάλλου, έχουν αποσπάσει ευμενή σχόλια και επαίνους τόσο από την κριτική όσο και από πνευματικά ιδρύματα της χώρας μας και του εξωτερικού. Και το 2016 βραβεύτηκε για το σύνολο του μεταφραστικού του έργου από την Ελληνική Εταιρία Μεταφραστών Λογοτεχνίας σε ειδική τελετή που έγινε στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση.

(Πηγή: Εκδόσεις Ωκεανός, 2021)