Σε χορταριασμένα μονοπάτια

Τα Χορταριασμένα Μονοπάτια δεν είναι μυθιστόρημα. Είναι η μόνη αυτοβιογραφία του Κνουτ Χάμσουν. Ακόμα περισσότερο, είναι η απολογία του μπρος στην Ιστορία για τις ιδέες του, η απολογία των ύστατων χρόνων ενός ανθρώπου που από το 1917 κιόλας έγραφε στον φίλο του, σουηδό συγγραφέα Γιαν Λάντκβιστ: Στο πέρασμα των χρόνων έλαβα έξι ή οκτώ βιβλία γραμμένα γύρω από μένα, μα ούτε που τα διάβασα. Ο καιρός έχει σβήσει μέσα μου κάθε ενδιαφέρον για τον εαυτό μου. Αυτό που μένει ακόμα μέσα μου είναι μια βαθιά αίσθηση ντροπής κάθε φορά που λένε καλά λόγια για μένα… ένα είδος υστερίας.

Knut Hamsun (Συγγραφέας)

Κνουτ Χάμσουν ψευδώνυμο του Κνουτ Πέντερσον (Knut Pederson). Γεννήθηκε στο Γκάρμοστραετ που βρίσκεται κοντά στο Λομ το 1859 και πέθανε στο Νέρχελμ, κοντά στο Γκρίμσταντ το 1952. Νορβηγός μυθιστοριογράφος, θεατρικός συγγραφέας και ποιητής, κάτοχος του βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας (1920). Υπήρξε ηγετική φυσιογνωμία της νεορομαντικής εξέγερσης του τέλους του 19ου και των αρχών του 20ου αιώνα και πέτυχε με το έργο του να ανακόψει την τάση προς τον έντονο νατουραλισμό στο μυθιστόρημα, όπου και διακρίθηκε. Γόνος αγροτικής οικογένειας έζησε δύσκολα παιδικά χρόνια σ’ ένα ψαροχώρι στο Χάμαρεϊ του Νόρλαντ, υπό την τυραννική επίβλεψη του θείου του. Σε ηλικία 15 ετών άρχισε τη μεγάλη περιπλάνησή του διασχίζοντας τη Νορβηγία και ασκώντας διάφορα επαγγέλματα. Με τον ίδιο τρόπο περιπλανήθηκαν δύο φορές στις ΗΠΑ (Β. Ντακότα, 1882, Σικάγο, 1886). Τα χρόνια αυτά ουσιαστικά φυτοζωούσε, ενώ παράλληλα διάβαζε πολύ. Το 1888 επέστρεψε στην Ευρώπη και εγκαταστάθηκε στην Κοπεγχάγη, όπου εργάστηκε ως δημοσιογράφος και ιδιωτικός δάσκαλος. Με το αυτοβιογραφικό μυθιστόρημά του “Η πείνα” (1890), πάνω στη στέρηση, την αποξένωση αλλά και τις εσωτερικές ψυχικές παρορμήσεις, έγινε ευρύτερα γνωστός, και την ίδια επιτυχία γνώρισαν όλα τα επόμενα μυθιστορήματά του. Μετά την απονομή του βραβείου Νόμπελ, το 1920, κλείστηκε στον εαυτό του, προσπαθώντας να αφοσιωθεί στη συγγραφή. Ωστόσο, το όνομά του αμαυρώθηκε, τη δεκαετία του ’30, καθώς υπό την επίδραση της συμπάθειας που έτρεφε προς τον Νίτσε και τους Γερμανούς και του έντονου αντισημιτισμού του, εξέφρασε ανοιχτά την υποστήριξή του προς τον Χίτλερ -παρόλο που ο ίδιος ισχυρίστηκε ότι τα αισθήματά του ήταν περισσότερο αντιβρετανικά και λιγότερο φιλοχιτλερικά-, τάχθηκε υπέρ του εθνικοσοσιαλισμού και απομονώθηκε από τους συμπατριώτες του. Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο παραπέμφθηκε σε δίκη, εγκλείστηκε σε ψυχιατρείο, αντί να φυλακιστεί, και τα περιουσιακά του στοιχεία κατασχέθηκαν. Πέθανε πάμπτωχος το 1952. Μετά το θάνατό του, η μνήμη του Χάμσουν αποκαταστάθηκε και σήμερα συγκαταλέγεται στους μεγαλύτερους σύγχρονους συγγραφείς.

 

Ηλίας Θεοφιλάκης (Μεταφραστής)