Στα ίχνη των παιδιών του Εμφυλίου

Η με­λέ­τη με τίτ­λο Στα ίχνη των παι­δι­ών του Εμ­φυ­λίου απο­τε­λεί ένα βή­μα στην επι­στη­μο­νι­κή έρευ­να και συ­ζή­τη­ση μέσα από την πα­ρου­σί­α­ση αδη­μο­σί­ευ­των τεκ­μη­ρί­ων. Με­τα­ξύ άλ­λων κα­τα­γρά­φει ειδι­κές δι­α­δρο­μές που ακο­λού­θη­σαν οι απο­στο­λές των Ελ­λη­νο­παί­δων στη με­θό­ριο του Εμ­φυ­λίου, κα­θώς και στοι­χεία της εγκα­τά­στα­σής τους τό­σο στον χώ­ρο της νο­τι­ο­α­να­το­λι­κής όσο και σε αυτόν της κε­ντρι­κής Ευρώ­πης ευρύ­τε­ρα. Εντο­πί­ζει άγνω­στα κέ­ντρα φι­λο­ξε­νί­ας, ορει­νών απο­μα­κρυ­σμέ­νων το­πο­θε­σι­ών και οικι­σμών, επι­λεγ­μέ­νων βο­η­θη­τι­κών χώ­ρων που ανα­πλά­στη­καν για τις ανά­γκες που προ­έ­κυ­ψαν αλ­λά και πο­λυ­τε­λών θέ­ρε­τρων ανα­ψυ­χής. Επι­πρό­σθε­τα δό­θη­κε η δυ­να­τό­τη­τα να ερμηνευτούν εσω­τε­ρι­κές με­τα­κι­νή­σεις ειδι­κού σκο­πού με ιδι­αί­τε­ρο εν­δι­α­φέ­ρον που πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­καν τα χρό­νια της φι­λο­ξε­νί­ας τους στα κέ­ντρα, δε­δο­μέ­νου ότι συν­δέ­θη­καν με την κα­τά τό­πους κυ­βερ­νη­τι­κή πο­λι­τι­κή της Λα­ϊ­κής Δημοκρατίας στην οποία είχαν εγκα­τα­στα­θεί. Από την άλ­λη τα προ­σκόμ­μα­τα στις προ­σπά­θει­ες επα­να­πα­τρι­σμού και η εμπλο­κή των δι­ερ­γα­σι­ών στον μύ­λο της πο­λι­τι­κής των χω­ρών υπο­δο­χής απέ­κτη­σαν ιδι­αί­τε­ρο εν­δι­α­φέ­ρον κα­θώς απο­τέ­λε­σαν κε­ντρι­κό πα­ρα­σκη­νι­α­κό ρυθ­μι­στή των εξε­λί­ξε­ων. Η εστί­α­ση της με­λέ­της στην πε­ρι­ο­χή της δυ­τι­κής Μακεδονίας ερ­μη­νεύ­ε­ται από το γε­γο­νός ότι οι νο­μοί Κα­στο­ρι­άς και Φλώ­ρι­νας ήταν ο βα­σι­κός γε­ω­γρα­φι­κός χώ­ρος ορ­γά­νω­σης και εκτέ­λε­σης των επι­χει­ρή­σε­ων, σε ό,τι αφο­ρά τις απο­στο­λές, απο­τε­λώ­ντας κατ’ ουσία το κέ­ντρο διεκπεραίωσης αλ­λά και την κύ­ρια πύ­λη εξό­δου των Ελ­λη­νο­παί­δων προς τις προς βορ­ρά όμο­ρες Λα­ϊ­κές Δη­μο­κρα­τί­ες. Τα παι­διά του Εμ­φυ­λίου βρέ­θη­καν στο επί­κε­ντρο ενός πο­λέ­μου βι­αι­ό­τε­ρου, μι­ας δι­α­μά­χης χω­ρίς όρους με κοι­νω­νι­κό, πο­λι­τι­κό και ιδε­ο­λο­γι­κό υπό­βα­θρο και αναμ­φι­σβή­τη­τα με ποι­κί­λες προ­ε­κτά­σεις. Το κυ­ρί­ως πρω­το­γε­νές υλι­κό προέρχεται από προ­σω­πι­κή έρευ­να των φα­κέ­λων του Ιστο­ρι­κού και Δι­πλω­μα­τι­κού Αρ­χείου του ελ­λη­νι­κού υπουρ­γείου των Εξω­τε­ρι­κών. Επι­πλέ­ον η έρευ­να αρ­χει­α­κού ανέκ­δο­του υλι­κού στα Γε­νι­κά Αρ­χεία του Κρά­τους της κε­ντρι­κής και δυ­τι­κής Μα­κε­δο­νί­ας ήταν εποι­κο­δο­μη­τι­κή.

Γεώργιος Στ. Παλαιόπουλος (Συγγραφέας)

Ο Γε­ώρ­γι­ος Στ. Πα­λαι­ό­που­λος είναι ιστο­ρι­κός. Κά­το­χος Με­τα­πτυ­χι­α­κού Δι­πλώ­μα­τος Ειδί­κευ­σης (ΠΔΜ) στις Γλώσ­σες και τον Πο­λι­τι­σμό των χω­ρών της Νο­τι­ο­α­να­το­λι­κής Ευρώ­πης με ειδί­κευ­ση στις Κοι­νω­νι­κές, Πο­λι­τι­σμι­κές και Πο­λι­τι­κές Δο­μές στη ΝΑ Ευρώ­πη, είναι από­φοι­τος της Θε­ο­λο­γι­κής Σχο­λής (ΑΠΘ), του Παι­δα­γω­γι­κού Τμή­μα­τος Δημοτικής Εκ­παί­δευ­σης (ΑΠΘ), του Τμή­μα­τος Βαλ­κα­νι­κών Σπου­δών (ΑΠΘ-ΠΔΜ), και της Παι­δα­γω­γι­κής Ακα­δη­μί­ας Φλώ­ρι­νας. Ερευ­νη­τι­κά και συγ­γρα­φι­κά ασχο­λεί­ται με θέ­μα­τα της σύγ­χρο­νης ελ­λη­νι­κής ιστο­ρί­ας που σχε­τί­ζο­νται με την Κα­το­χή, την Αντί­στα­ση και τον ελ­λη­νι­κό Εμ­φύ­λιο Πό­λε­μο. Έχει πα­ρου­σι­ά­σει ανέκ­δο­τες ερευ­νη­τι­κές ειση­γή­σεις-ανα­κοι­νώ­σεις σε Δι­ε­θνή Επι­στη­μο­νι­κά Συ­νέ­δρια Ιστο­ρί­ας. Συγ­γρα­φέ­ας της με­λέ­της: Ο ελ­λη­νι­κός Εμ­φύ­λι­ος Πό­λε­μος. Μέ­σα από την έρευ­να της Δι­ε­ρευ­νη­τι­κής Επι­τρο­πής των Επει­σο­δί­ων στα Βό­ρεια Ελ­λη­νι­κά Σύ­νο­ρα του ΟΗΕ και τον Τύ­πο της επο­χής (1946-1947), Θεσ­σα­λο­νί­κη, Ιού­νι­ος 2013.

(Πηγή: “Εκδόσεις Επίκεντρο”, 2022)