Συζητήσεις μετά από μια κηδεία

Πριν από δύο εβδομάδες, πήγα στο δωμάτιό του, δεν μπορούσε πια να σηκωθεί… Μου ζήτησε να του φέρω το ηλεκτρόφωνο και τα ηχεία, αυτή ακριβώς ήταν η φράση του… Τα συνέδεσα δίπλα στο κρεβάτι του. Ήθελε ν’ ακούσει το Arioso από το Opus 110, την προτελευταία σονάτα του Μπετόβεν, μόνο αυτό το κομμάτι… Το ακούσαμε σιωπηλοί, είχε βάλει το δάχτυλό του έτσι, για να μη μιλήσω. […] Όταν σταμάτησε ο δίσκος, μού είπε: «Είμαι σίγουρος ότι θα συναντηθούμε». «Με ποιον;» τον ρώτησα. «Με τον Μπετόβεν, το πρότυπο της μεγαλοφυίας… Ένας άνθρωπος που σου χαρίζει αυτό το προαίσθημα, δεν μπορείς φυσικά να πιστέψεις ότι έχει πεθάνει!» Αντίθετα με τον Αλέξ, είμαι πολύ ευτυχισμένος που ο μπαμπάς είναι θαμμένος εδώ. Βασικό στοιχείο της δραματουργίας της Γιασμίνα Ρεζά είναι η εστίαση σε φαινομενικά ασήμαντα στοιχεία της πραγματικότητας, στις ελάχιστες εκείνες ρωγμές που γίνονται χάσματα και την καταβροχθίζουν. «Μου αρέσει να πηγαίνω από το πιο μικρό στο πιο μεγάλο», λέει η συγγραφέας, «γιατί πιστεύω πως η μεταφυσική του ανθρώπου δεν κρύβεται στις μεγάλες ηρωικές στιγμές. Η απόγνωση και τα μυστικά του κρύβονται στις αόρατες λεπτομέρειες, σ’ αυτές τις μόνιμες και ανεπαίσθητες χαραμάδες της καθημερινότητας». Μέγιστη ανατόμος του ανθρώπινου ψυχισμού, η Γιασμίνα Ρεζά φωτίζει τις αδυναμίες και τις αντιφάσεις των ηρώων της, χωρίς να κρίνει ή να νουθετεί. Η ευφυΐα με την οποία περιγράφει την αγωνία που εμπεριέχεται σε κάθε είδους ψευδαίσθηση αγγίζει τον αναγνώστη-θεατή με τρόπο άμεσο και καταλυτικό. Η γραφή της, λαμπερή και κοφτερή σαν λεπίδα, προκαλεί το γέλιο αλλά και τη θλίψη για το παράλογο της ύπαρξης, ισορροπώντας αριστοτεχνικά ανάμεσα στη σοβαρότητα και την ελαφράδα, ανάμεσα στις επιθυμίες και τη ματαίωσή τους, τις ελπίδες και τις διαψεύσεις τους. ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗΣ

Yasmina Reza (Συγγραφέας)

Η Γιασμίνα Ρεζά γεννήθηκε στο Παρίσι το 1959 από μητέρα Ουγγαρέζα και πατέρα Ρωσο-Ιρανό. Τα θεατρικά της έργα έχουν μεταφραστεί σε περισσότερες από 35 γλώσσες και έχουν παρουσιαστεί σε ολόκληρο τον κόσμο. Έχει τιμηθεί με τα σημαντικότερα βραβεία. Αναλυτικά, η Γιασμίνα Ρεζά είναι θεατρική συγγραφέας (“Le dieu du carnage”, “Une piece espagnole”, “Trois versions de la vie”, “L’homme du hasard,” “Art”, “La traversee de l’hiver”, “Conversations apres un enterrement”), πεζογράφος (“L’aube le soir ou la nuit”, “Nulle part”, “Dans la luge d’Arthur Schopenhauer”, “Adam Haberberg”, “Une desolation”, “Hammerklavier”), σεναριογράφος (“Chicas”), σκηνοθέτις στο θέατρο (“Le dieu du carnage”) και τον κινηματογράφο (“Chicas”) και ηθοποιός θεάτρου (“Dans la luge d’Arthur Schopenhauer”, “Trois versions de la vie”).

 

 

 

Γιώργος Αρχιμανδρίτης (Μεταφραστής)

Ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Γιώργος Αρχιμανδρίτης είναι διδάκτωρ συγκριτικής γραμματολογίας του Πανεπιστημίου της Σορβόννης. Δοκίμια και μελέτες του έχουν δημοσιευθεί σε επιστημονικά περιοδικά, ενώ η διατριβή του “Ο μύθος του Ορφέα στον κινηματογράφο και το θέατρο του 20ού αιώνα” έχει εκδοθεί από τις εκδόσεις Presses Universitaires du Septentrion (2002). Είναι τακτικός συνεργάτης των εφημερίδων “Le Monde” και “Το Βήμα”, καθώς και της Κρατικής Γαλλικής Ραδιοφωνίας (France Culture) ως παραγωγός ραδιοφωνικών ντοκιμαντέρ τέχνης και πολιτισμού. Το βιβλίο “Mot a mot”, που συνυπογράφει με την Danielle Mitterand, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Cherche-Midi, ενώ το βιβλίο του “Mikis Theodorakis par lui-meme” κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Actes Sud. Το 2010 τιμήθηκε από το Γαλλικό Υπουργείο Πολιτισμού με τον τίτλο του Ιππότη του Τάγματος των Γραμμάτων και των Τεχνών για τη συμβολή του στον τομέα του Πολιτισμού στη Γαλλία και στον κόσμο.

(Πηγή: Εκδόσεις Πατάκη, 2022)