Συναισθηµατικές, συµπεριφορικές διαταραχές και επιθετικότητα σε παιδιά και εφήβους – Κλινικές, ψυχοθεραπευτικές και ψυχοπαιδαγωγικές παρεµβάσεις

Οι βασικές θεµατικές του βιβλίου αφορούν την ανάπτυξη µιας ολιστικής κλινικής, ψυχοπαιδαγωγικής και ψυχοθεραπευτικής προσέγγισης των συναισθηµατικών και συµπεριφορικών διαταραχών, καθώς και της επιθετικότητας στην παιδική και εφηβική ηλικία. Ιδιαίτερη έµφαση δίνεται στις τραυµατικές εµπειρίες που βιώνουν τα παιδιά αυτά –είτε ως παθητικοί δέκτες είτε ως ενεργητικά υποκείµενα–, αλλά και στις πλέον σύγχρονες κλινικές, ψυχοπαιδαγωγικές και ψυχοθεραπευτικές παρεµβάσεις, εντός και εκτός σχολείου. Παρουσιάζεται µια εκτενής ανασκόπηση διεθνών ερευνητικών και κλινικών δεδοµένων που αφορούν τα ψυχοκοινωνικά χαρακτηριστικά και τη λειτουργικότητα παιδιών και εφήβων µε συναισθηµατικές και συµπεριφορικές δυσκολίες. Αναδεικνύονται τα βασικά στοιχεία της ατοµικής και οικογενειακής δυναµικής των συγκεκριµένων παιδιών, µέσα από ένα ευρύ φάσµα «κλινικών περιπτώ­σεων», ενώ παράλληλα εξετάζονται οι παράγοντες επικινδυνότητας και οι προστατευτικοί ή/και παρωθητικοί µηχανισµοί σε κοινωνικό, σχολικό και διαπροσωπικό επίπεδο. ∆ιερευνώνται σε βάθος οι δυναµικές που διαµορφώνονται στο σχολικό περιβάλλον και αναλύονται οι προκλήσεις και οι δυσκολίες που αντιµετωπίζουν οι ψυχολόγοι και οι εκπαιδευτικοί στη διαχείριση τέτοιων περιστατικών. Ένα ξεχωριστό κεφάλαιο εστιάζει στα φαινόµενα του ενδοσχολικού εκφοβισµού, των εξαρτήσεων και των επικίνδυνων συµπεριφορών (cyberbullying) στο διαδίκτυο, καθώς και στις αντίστοιχες παρεµβάσεις. Ο συγγραφέας θέτει υπό αµφισβήτηση την παραδοσιακή µονοδιάστατη ψυχιατρική προσέγγιση των παιδικών διαταραχών και προτείνει ένα ολιστικό µοντέλο συµβουλευτικής υποστηρικτικής εποπτείας στο πλαίσιο του σχολείου, προσαρµοσµένο στις ανάγκες παιδιών, γονέων, εκπαιδευτικών και σχολικών ψυχολόγων. Το βιβλίο απευθύνεται σε κλινικούς και σχολικούς ψυχολόγους, εκπαιδευτικούς, ειδικούς παιδαγωγούς, και σε όλους εν γένει τους επαγγελµατίες υγείας, οι οποίοι αναζητούν αποτελεσµατικούς τρόπους παρέµβασης και επιθυµούν να εµβαθύνουν στην κατανόηση της ψυχολογίας και της ψυχικής και διαπροσωπικής δυναµικής αυτών των παιδιών και εφήβων.

Ηλίας Κουρκούτας (Συγγραφέας)

Ο Ηλίας Κουρκούτας γεννήθηκε στη Λάρισα. Είναι Κλινικός Ψυχολόγος και Καθηγητής στο ΠΤΔΕ του Πανεπιστημίου Κρήτης, με αντικείμενο τις Παιδικές και Εφηβικές Διαταραχές (Συναισθηματικές-Συμπεριφορικές, Αναπτυξιακές Διαταραχές, Παραβατικές-αντικοινωνικές συμπεριφορές). Είναι Συντονιστής του Κλάδου Κλινικής Ψυχολογίας της ΕΛΨΕ (Ελληνική Ψυχολογική Εταιρεία)και Διευθυντής του Εργαστηρίου Ψυχολογίας του ΠΤΔΕ και του Διατμηματικού Μεταπτυχιακού «Ειδική Αγωγή». Πραγματοποίησε τις μεταπτυχιακές σπουδές του στο Βέλγιο με υποτροφία του ΟΑΕΔ κι ολοκλήρωσε τη διδακτορική του διατριβή στην Κλινική Ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο της Λιέγης με υποτροφία του ΙΚΥ. Με υποτροφία του ΙΚΥ πραγματοποίησε και Μεταδιδακτορική Διατριβή στην Κλινική ψυχολογία (1999). Εργάστηκε στο ίδιο Πανεπιστήμιο ως ερευνητής στον τομέα ψυχοκοινωνικής ανάπτυξης και παραβατικότητας του M. Born και της κλινικής ψυχολογίας του J. Melon, ενώ συνδιηύθυνε μαζί του για τέσσερα χρόνια τα σεμινάρια κλινικής ψυχανάλυσης. Παράλληλα, ειδικεύθηκε στην ψυχοθεραπεία παιδιών και εφήβων στο Φροϋδικό Ινστιτούτο Ψυχανάλυσης Βρυξελλών. Ερευνητικά ασχολείται με τον ρόλο των νέων μοντέλων ψυχοπαθολογίας, τις κλινικές και ψυχοπαιδαγωγικές πρακτικές στα σχολεία, τη συμβουλευτική παιδιών εφήβων και οικογενειών, τον σχολικό εκφοβισμό, την εφηβική βία και παραβατικότητα, κοκ. Έχει διδάξει σε πολλά Πανεπιστήμια του εξωτερικού, ως προσκεκλημένος καθηγητής και μέσα από ευρωπαϊκά προγράμματα και έχει συγγράψει έναν μεγάλο αριθμό άρθρων στα ελληνικά, γαλλικά, αγγλικά, ισπανικά και ιταλικά.
Έχει, επίσης, συγγράψει και επιμεληθεί τα ακόλουθα βιβλία στα ελληνικά και αγγλικά: Η. Κουρκούτας (2001). “Η Ψυχολογία του Εφήβου. Θεωρητικά ζητήματα και κλινικές περιπτώσεις” (Ελληνικά Γράμματα), Η. Κουρκούτας & J.-P. Chartier (2008). “Παιδιά και Έφηβοι με Ψυχοκοινωνικές και Μαθησιακές Διαταραχές. Στρατηγικές παρέμβασης” (Τόπος), Ε. Kourkoutas, Ε. & F. Erkman (Eds.) (2011). “Interpersonal Acceptance and Rejection: Social, Emotional, and Educational Contexts” (Brown/Walker Press), Ε. Kourkoutas (2011) “Children with behavioral problems: Eco-systemic psychodynamic interventions within family and school context” (Nova Science). Η. Κουρκούτας (2007, 2011) “Προβλήματα συμπεριφοράς στα παιδιά: Παρεμβάσεις στο πλαίσιο της οικογένειας και του σχολείου”. Kourkoutas, E. & Hart, Α. (Eds.). (2015). Innovative practices for children and adolescents with psychosocial difficulties and disorders (Cambridge Scholar), Κουρκούτας, Η. (2017). Παιδιά με Συναισθηματικές και Συμπεριφορικές Διαταραχές: Κλινικές και Ψυχοπαιδαγωγικές Παρεμβάσεις στο Σχολείο και την Οικογένεια (Τόπος). Κουρκούτας, Η. (Επ Επμ) (2017) Σχολική Συμβουλευτική και Παρεμβάσεις για Παιδιά με Διαταραχές. (Πεδίο). Έχει εκδώσει μία ποιητική συλλογή «Ο σκύλος της αγάπης» (Τόπος) σε επιμέλεια Άρη Μαραγκόπουλου που δέχτηκε πολύ θετικές κριτικές (βλ. Αναγνώστης (Λ. Καλλέργη), Fractal (Γ. Ρούσκας), Book Culture (Έλσα Κορνέτη), Ποιείν (Γ. Σαράτσης)) και επιλέχτηκε στη βραχεία λίστα των βραβείων Public για το 2022.

(Πηγή: “Ηλίας Κουρκούτας”, 2024)