Τα άνθη του κακού – Παρισινοί πίνακες, Τα απαγορευμένα ποιήματα

«Το μέγιστο παράδειγμα νεoτερικής ποίησης όλων των γλωσσών» (Τ. Σ. Έλιοτ), «το τελευταίο λυρικό έργο που είχε ευρωπαϊκή απήχηση» (Βάλτερ Μπένγιαμιν), είπαν για τα Άνθη. Βάζοντας στη θέση της φύσης την πόλη, στη θέση της ηθικής και των ιδανικών την υποβλητική μορφή του Κακού, ο Μπωντλαίρ αντιστρέφει τις αστικές αξίες: ποιητής και βιβλίο γίνονται μια απειλή. Ο «Δάντης της έκπτωτης εποχής μας», αυτός ο τελευταίος κλασικός και ο πρώτος νεοτερικός, γράφει το λυρικό του έπος με ήρωες πόρνες, ζητιάνες, ρακοσυλλέκτες, νοσηρά ερωτευμένους, θανατόφιλους, οπιομανείς. Πρόσωπα των απαγορεύσεων και των άκρων, αποκλεισμένα από τον κοινωνικό ιστό, κι όμως αναπόσπαστο τμήμα του, διασχίζουν το μισοφώτιστο με φανάρια του γκαζιού Παρίσι, αγαπιούνται σε κάμαρες αρωματισμένες, είναι άρρωστα από νοσταλγία. Η αισθησιακή, παράφορη γυναίκα κάθε ηλικίας είναι η βασική ηρωίδα αυτού του limbo. Όμως αυτή η πρωτοφανέρωτη κι αλλόκοτη νυχτιάτικη φαντασμαγορία τονίστηκε με τους πιο αυστηρούς μετρικούς κανόνες, διατυπώθηκε σε στιχουργικά σχήματα του κλασικισμού. Σμίγοντας το παμπάλαιο με το σύγχρονο, το φευγαλέο με το παντοτινό, το ευτελές με το ατίμητο, ο Μπωντλαίρ προσδιόρισε ξανά το λυρισμό καθιστώντας τη modernite σε βασικό συστατικό της νέας αισθητικής, κυοφορώντας έτσι το συμβολισμό, αλλά πρωτίστως τη νεοτερική (ευρωπαϊκή) ποίηση: τον Μαλλαρμέ και τον Ρεμπώ.

Charles Baudelaire (Συγγραφέας)

O Charles Baudelaire γεννήθηκε στο Παρίσι τον Απρίλιο του 1821. Σε ηλικία έξι χρονών πεθαίνει ο πατέρας του και η μητέρα του ξαναπαντρεύεται τον Jacques Aupick κι αυτό χαλάει την ήρεμη ζωή του. Η οικογένεια μετακομίζει στη Λυών το 1832 και επιστρέφει στο Παρίσι το 1836. Ο Κάρολος παραμένει εσωτερικός στη Λυών στο κολέγιο Louis-le-Grand, από όπου αποβάλλεται για απειθαρχία, αυτό όμως δεν τον εμποδίζει να αποφοιτήσει το 1839. Mόνο η λογοτεχνική εργασία τον ενδιαφέρει. Ο ακράτητος δανδισμός του ανησυχεί την οικογένειά του, που τον στέλνει κοντά σε έμπιστό της καπετάνιο να κάνει τον γύρο του κόσμου, μήπως και συνετισθεί. Μετά τα νησιά Maurice, και Βourbon, διασχίζει τις Ινδίες. Επιστρέφοντας στη Γαλλία, το 1842, συνδέεται με τη Jeanne Duval. Συναντά τους Balzac, Nerval, Theophille Gautier, Theodore de Bauville. Δεν καταφέρνει να εκδώσει τα πρώτα του άρθρα και δημιουργεί τέτοια χρέη, που τον οδηγούν σε καταδίκη το 1844 (σε ηλικία 24 χρόνων) -κάτι που δεν συγχωρεί στη μητέρα του, παρά μόνο μετά το θάνατο του στρατηγού Jacques Aupick το 1857.
Δημοσιεύει τα πρώτα του έργα στο “Salon de 1845”, “Salon de 1846”, – La Fanfarlo- 1847, συνεργάζεται με τα περιοδικά “Τintamarre”, “Corsaire-Satan”, “Messager”, “Monde literaire”, “Artiste”, με ποιήματα και ποικίλα δοκίμια.
Από το 1851 αρχίζει να μεταφράζει Edgar Poe. Το 1857 εκδίδει τα “Άνθη του κακού” όπου έξι από αυτά στηλιτεύονται από τη δικαιοσύνη.
Η υγεία του είναι εύθραυστη αλλά η λογοτεχνική του δραστηριότητα μεγάλη. Κατά τη διαμονή του στο Βέλγιο επιδεινώνεται η υγεία του, μαζί με τις ατυχίες του. Στην επιστροφή μαζί με τη μητέρα του στο Παρίσι, πεθαίνει τον Αύγουστο του 1867 σε ηλικία 46 ετών.

 

Ερρίκος Σοφράς (Μεταφραστής)

Ο Ερρίκος Σοφράς γεννήθηκε στην Αθήνα το 1964. Σπούδασε μεσαιωνική και νεοελληνική φιλολογία στη Θεσσαλονίκη (ΑΠΘ) και την τέχνη του βιβλίου με τον Ε. Χ. Κάσδαγλη. Δημοσίευσε ποιήματά του στο περιοδικό “Εκηβόλος” (τχ. 18, 1997). Από το 1990 μεταφράζει συστηματικά ποίηση. Συγκέντρωσε παλαιότερες μεταφράσεις (1901-1949) ποιημάτων του Πωλ Βερλαίν στο βιβλίο “Νυχτερινή φαντασία” (Ποταμός 1999). Eξέδωσε και σχολίασε την ποιητική σύνθεση του Ζήσιμου Λορεντζάτου “Θαλάσσια ξύλα” (Ίκαρος 2005 και περ. “Νέα Εστία” τχ. 1786, 2006). Συμμετείχε στην ερευνητική ομάδα του τόμου “Ο Σεφέρης για νέους αναγνώστες” (Ίκαρος 2008). Εργάζεται στη δημόσια Μέση Εκπαίδευση.