Τα ονειρικά τραγούδια

Ο Τζων Μπέρρυμαν έγινε ευρύτερα γνωστός στα ποιητικά μας πράγματα χάρη στο Αφιέρωμα της Νέας Εστίας του 2004. Η παρούσα έκδοση συνιστά την τρίτη κατά σειρά, και μάλλον τελική, μεταφραστική απόπειρα ενός έργου που μάγεψε απελπιστικά τη νεότητά μου και του οποίου ο μοναδικός χαρακτήρας εξακολουθεί να απελπίζει τα γεράματά μου. Πρόκειται για τα πιο κρυπτικά, τα πιο γριφώδη ποιήματα της αγγλόφωνης ποίησης. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι δεν μεταφράστηκαν ποτέ σε άλλη γλώσσα Το ερώτημα του Μπέρρυμαν αφορά το σύγχρονο λυρικό υποκείμενο και κατ’ επέκταση το κατά πόσον είναι ακόμα δυνατή η ποίηση. Από την άποψη αυτή, τα Ονειρικά Tραγούδια αποτελούν ένα καθαρτήριο της ποιήσεως και των σύγχρονων αταβισμών της. Ο Μπέρρυμαν έδειξε ότι δεν είναι τα υψηλά νοήματα και οι γνώριμοι αισθητικοί τρόποι που μας κάνουν «να κατοικούμε ποιητικώς». Η χυδαία καθημερινότητα, το χθαμαλό ύφος, η φλύαρη κοινοτοπία είναι επίσης δρόμοι προς την ποιητική κατοικία. «Και στην κουζίνα υπάρχουν θεοί», έλεγε ο Ηράκλειτος, και ίσως μόνο εκεί να υπάρχουν πια, εφόσον η ανάγκη σε σπρώχνει να σκεφθείς την ελευθερία, και η περατότητα την αλήθεια σου. Όποιος λοιπόν εισέρχεται στο σύμπαν του Μπέρρυμαν πρέπει ν’ αφήσει κατά μέρος τις «ποιητικές» του προσδοκίες, τα φιλολογικά ιδεώδη «καλού γραψίματος». Η μόνη δυνατότητα της ποίησης σήμερα είναι μια βουτιά στην άβυσσο. Τα υπόλοιπα μοιάζουν σαν καλλιγραφημένα ιδεολογήματα, τα οποία βεβαίως δεν θα πάψουν να παράγονται μέχρι τελικής απαξίωσης του ποιήματος, εδώ και σ’ όλη την οικουμένη. – Α.Ζ. Περιλαμβάνεται εκτενές Επίμετρο/Αφιέρωμα στον ποιητή Τζων Μπέρρυμαν

John Berryman (Συγγραφέας)

Αμερικανός ποιητής (1914-1972).

 

 

 

 

 

 

Αντώνης Ζέρβας (Μεταφραστής)

Ο Αντώνης Ζέρβας γεννήθηκε στον Πειραιά το 1953. Σπούδασε κοινωνιολογία της λογοτεχνίας στο Παρίσι και αγγλική φιλολογία στο Λονδίνο (1970-1980). Οι δύο μεταπτυχιακές του εργασίες αφορούσαν στη “Λειτουργία της αναπαράστασης στα ΄Pisan Cantos΄ του Έζρα Πάουντ” και στα “Προβλήματα των ευρωπαϊκών πρωτοποριών του 20ού αιώνα: Ιμαγισμός και Βορτικισμός”, αντίστοιχα. Το 1978 άρχισε υπό τη διεύθυνση του Henri Meschonnic τη διδακτορική του διατριβή με θέμα: “Η μετάφραση ως δομική δύναμη των Cantos του Έζρα Πάουντ”, η οποία έμεινε ατέλειωτη. Μετά τη στρατιωτική του θητεία (1980-1982), ανέλαβε καθήκοντα συμβούλου διευθύνσεως στο Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών και ανέπτυξε ποικίλη δράση στον τομέα των πολιτιστικών θεμάτων τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο. Από το 1984 εργάζεται στο μεταφραστικό τμήμα της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής της Ε.Ε. στις Βρυξέλλες. Εμφανίστηκε στα γράμματα το 1972 με τις δύο ποιητικές συλλογές “Τετράδιο” και “Τελχίνες”, ουσιαστικώς όμως το πρώτο βιβλίο του ήταν η “Ανάσταση της Κυρά Τσίνης” (Καστανιώτης, 1983). Συνεργάστηκε με τα σημαντικότερα λογοτεχνικά περιοδικά της εποχής του, αρχής γενομένης από τη “Συνέχεια” (1973), και συμμετείχε στη συντακτική επιτροπή των περιοδικών “Χώρα” (1977) και “Ίνδικτος”. Έχει συμμετάσχει επίσης ως ομιλητής σε πολλά συμπόσια και συνέδρια. Τακτικός συνεργάτης της κυριακάτικης “Καθημερινής” και της κυριακάτικης “Αυγής”. Το μεταφραστικό του έργο συμπεριλαμβάνει Αμερικανούς, Γάλλους, Εγγλέζους και Ιταλούς ποιητές, φιλοσοφικές και φιλολογικές μελέτες. Τα “Άσματα της Πίζας” του Έζρα Πάουντ ήταν υποψήφια για το Ευρωπαϊκό Αριστείο Μετάφρασης 1996.