Τα σταφύλια της οργής

Ελάχιστα μυθιστορήματα έφτασαν ποτέ να συμβολίσουν μια ολόκληρη εποχή. Και το πιο εντυπωσιακό από αυτά είναι το πιο πολυσυζητημένο αμερικανικό βιβλίο του 20ού αιώνα. Από το 1939 που πρωτοεκδόθηκε, έχει κυκλοφορήσει σε εκατοντάδες εκατομμύρια αντίτυπα και έχει μεταφραστεί και ξαναμεταφραστεί στις περισσότερες γλώσσες. Η εποχή είναι η δεκαετία του ’30, το μεγάλο κραχ, η αρχετυπική οικονομική κρίση που εντυπώθηκε με τρόμο στο συλλογικό φαντασιακό. Και ο λογοτέχνης που την περιέγραψε και την εξήγησε τόσο δυνατά και τόσο καθαρά, ώστε το έργο του θα μείνει για πάντα στην ιστορία, είναι ο Τζον Στάινμπεκ, με τα “Σταφύλια της οργής”. Τα “Σταφύλια της οργής” είναι ένας ύμνος στον άνθρωπο και στην ανθρωπιά, στη δύναμη της οικογένειας, στη μάχη για τον επιούσιο, στις μικρές πράξεις καλοσύνης των ανθρώπων. Μέσα από την ιστορία της οικογένειας Τζόουντ, που ξεριζώνεται από τον τόπο της και μεταναστεύει, κηρύσσεται μια αλήθεια: και η αλήθεια αυτή, δοσμένη με μια λογοτεχνική αμεσότητα που καθηλώνει, είναι απόλυτη και τόσο επιτακτική σήμερα όσο κι όταν πρωτογράφτηκε. Ίσως περισσότερο από κάθε άλλο βιβλίο, τούτο δω αποδεικνύει πως η μεγάλη λογοτεχνία δεν είναι ανάγκη να ‘ναι ένας ερμητικός γρίφος, μα μπορεί με συγκλονιστικά οικείες λέξεις και εικόνες να δονήσει την ψυχή κάθε ανθρώπου.

John Steinbeck (Συγγραφέας)

Ο John Ernst Steinbeck (Τζον Στάινμπεκ) γεννήθηκε το 1902 στο Σαλίνας της Καλιφόρνιας και πέθανε το 1968 στη Νέα Υόρκη. Η καταγωγή του ήταν γερμανοϊρλανδική.
Οι γονείς του ζούσαν σε μια μικρή πόλη κοντά στο Μοντερέι και ο Τζον, που ως νεαρός δούλευε τα καλοκαίρια σε αγροκτήματα της περιοχής, γνώρισε από πολύ νωρίς και από κοντά, τη δύσκολη ζωή των μεταναστών και των εργατών, την οποία περιέγραψε με μεγάλη δραματουργική δύναμη στο έργο του. Φοίτησε στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, αλλά πριν πάρει το πτυχίο του πήγε στη Νέα Υόρκη όπου έκανε διάφορες δουλειές, ενώ παράλληλα άρχισε να γράφει. Την περίοδο της Μεγάλης Ύφεσης, την οποία αποτυπώνει γλαφυρά σε πολλά από τα έργα του, ζει με την πρώτη του γυναίκα σε ένα εξοχικό στο Μοντερέι, το οποίο του έχει προσφέρει ο πατέρας του μαζί με ένα γενναίο δάνειο, για να μπορέσει να αφιερωθεί στο γράψιμο.
Το πρώτο του μυθιστόρημα, Η χρυσή κούπα, δημοσιεύτηκε το 1929. Έγινε γνωστός με το μυθιστόρημα Τορτίγια Φλατ το 1953, αλλά η μεγάλη επιτυχία ήρθε το 1937 με το Ανθρωποι και ποντίκια, ενώ το 1940 τιμήθηκε με το Βραβείο Πούλιτζερ για Τα σταφύλια της οργής. Ανάμεσα στα πιο γνωστά και πολυδιαβασμένα έργα του είναι και τα Ο δρόμος με τις φάμπρικες, Ανατολικά της Εδέμ, Το φεγγάρι έπεσε, Η αμφίβολη μάχη, Τα λιβάδια του ουρανού. Το 1962 τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας.
Ο Στάινμπεκ, κύριος εκπρόσωπος του νατουραλισμού και της κοινωνικής πεζογραφίας στην Αμερική, θεωρείται ένας απο τους μεγαλύτερους συγγραφείς του 20ου αιώνα.

(Πηγή: “Εκδόσεις Παπαδόπουλος”, 2022)

 

Μιχάλης Μακρόπουλος (Μεταφραστής)

Ο Μιχάλης Μακρόπουλος γεννήθηκε το 1965 στην Αθήνα. Σπούδασε βιολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έζησε εννιά χρόνια στη Θεσσαλονίκη. Εδώ και έντεκα χρόνια ζει με την οικογένειά του στη Λευκάδα και περνά μεγάλα διαστήματα στο Δελβινάκι Πωγωνίου στην Ήπειρο, όπου διαδραματίζονται κάποιες ιστορίες του. Τα τελευταία τέσσερα βιβλία του κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Κίχλη: Το δέντρο του Ιούδα (2014), Τσότσηγια & Ω᾽μ (2017), Μαύρο νερό (2019, Βραβείο Διηγήματος-Νουβέλας του περιοδικού Ο Αναγνώστης 2020), Η θάλασσα (2020). Έχει εκδώσει δώδεκα πεζογραφικά βιβλία για ενήλικες, το Οδοιπορικό στο Πωγώνι (Fagotto 2013) και έξι βιβλία για παιδιά. Διηγήματά του έχουν δημοσιευθεί σε διάφορα περιοδικά. Εργάζεται ως μεταφραστής λογοτεχνίας.