Τζαραμπούλες

Τέλη της δεκαετίας του ’40. Η ηρωίδα, η Συμέλα, είναι εννιά χρονών, όταν μπαίνει στο Σανατόριο Ασβεστοχωρίου, όπου ήδη εδώ και μερικούς μήνες νοσηλεύεται ο πατέρας της. Θα παραμείνει στο ίδρυμα δυο χρόνια, στην αρχή με τον μπαμπά της και, όταν εκείνος παίρνει εξιτήριο, μόνη, αντιμέτωπη με τις επώδυνες θεραπείες, τους φόβους, την καθημερινή επαφή με τον θάνατο. Ο κόσμος του Σανατόριου, πρωτόγνωρος και σκληρός, θα την φέρει ωστόσο σε επαφή με την καλοσύνη και τον προσωπικό αγώνα των ανθρώπων να βγουν νικητές στο παιχνίδι της ζωής. Όταν επιστρέφει και η ίδια στο σπίτι, ο πατέρας της έχει ήδη πεθάνει. Μετά τη έξοδό της από το σανατόριο πρέπει να παλέψει με την απόρριψη και την απομόνωση, να τινάξει από πάνω της το στίγμα της φθίσης και να σταθεί πάλι στα πόδια της. Τα παιδιά την κοροϊδεύουν και οι γυναίκες του χωριού την λυπούνται, όμως εκείνη πεισμώνει και αποφασίζει να αποκτήσει ξανά όνομα και ταυτότητα. Ο εγκλεισμός της στο σανατόριο γίνεται ένα μυστικό που μυρίζει φούζερ κολόνια σε ασπρόμαυρες φωτογραφίες και η ίδια μια πυγολαμπίδα που βρίσκει φως μέσα, της για να διασχίσει τα σκοτάδια. Όταν εμφανίζεται ο θανατηφόρος ιός, είναι πια μια μεγάλη γυναίκα. Δεν τον φοβάται, μόνο που η τήρηση των αποστάσεων της θυμίζει τα παιδικά της χρόνια, τότε που οι άλλοι έφευγαν μακριά της σα να ήταν αγροτερίδ’. Μα τώρα δεν κρύβεται στα καλαμπόκια. Είναι μια πυγολαμπίδα φωταυγής με ασημένια μαλλιά. Η ηρωίδα μου θα μπορούσε να είναι η μαμά μου. Έχει το όνομά της, φοράει τα φουστάνια της αλλά δεν είναι η μαμά μου. Είναι όλα τα εννιάχρονα κοριτσάκια που διαβήκανε την πύλη του Σανατόριου – «Θανατόριου» και, βαδίζοντας στην «αλέα του έρωτος και του θανάτου», γνώρισαν τον θάνατο μα ερωτεύτηκαν τη ζωή.

Λιάνα Γκαϊτατζή (Συγγραφέας)

Η Λιάνα Γκαϊτατζή γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Σκύδρα. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Α.Π.Θ. Μετά το πέρας των σπουδών της εργάστηκε στη Θεσσαλονίκη. Από το 1992 ζει στη Σκύδρα και εργάζεται στη Μέση Εκπαίδευση. (Πηγή: “Εκδόσεις Εντύποις”, 2022)