Τι γνώριζε ο Πάπας Πίος ΙΒ΄ για τις θηριωδίες που διαπράττονταν κατά τη διάρκεια του Πολέμου, και πότε πληροφορήθηκε για αυτές; Άραγε, η Αγία Έδρα έκανε ό,τι περνούσε από το χέρι της για να συντρέξει τα θύματα της ναζιστικής βαρβαρότητας;
Τα μέχρι πρότινος αδημοσίευτα αρχεία της Γραμματείας του Κράτους της Αγίας Έδρας έρχονται να ρίξουν για πρώτη φορά φως στον ρόλο του Πίου ΙΒ΄ και του Βατικανού κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκόσμιου πολέμου: στην αλληλογραφία του με τον Πρόεδρο Ρούσβελτ με στόχο την αποτροπή της κλιμάκωσης του πολέμου, στην υποστήριξη που προσέφερε στο δίκτυο της «Οδού Διαφυγής» της Ρώμης για να βοηθήσει τους διωκόμενους, στις διπλωματικές προσπάθειες της Αγίας Έδρας να αναστρέψει την πολιτική του Τρίτου Ράιχ, στην απόρριψη των φυλετικών νόμων του Πετέν, στην οργανωμένη τέλεση εσπευσμένων βαπτίσεων προκειμένου χιλιάδες Εβραίοι να αποφύγουν τον εκτοπισμό ή, ακόμα, στην καταγγελία των ναζιστών ιερέων που κυβερνούσαν τη Σλοβακία. Τούτα τα μοναδικά ντοκουμέντα αποκαλύπτουν την υπόγεια επιρροή του Βατικανού και τον κρίσιμο ρόλο που έπαιξε ο Πάπας στην κατεχόμενη από τους ναζί ευρωπαϊκή ήπειρο. Πρόκειται για την τέχνη της «ήπιας» διπλωματίας σε μια από τις κορυφαίες στιγμές της.
Johan Ickx (Συγγραφέας)
Ο Γιόχαν Ιγκς (1962) είναι διδάκτορας Εκκλησιαστικής Ιστορίας στο Γρηγοριανό Ποντιφικικό Πανεπιστήμιο και υπεύθυνος των Ιστορικών Αρχείων της Γραμματείας του Κράτους της Αγίας Έδρας. Είναι συγγραφέας του βιβλίου La Guerre et le Vatican, les secrets de la diplomatie du Saint-Siège (1914-1915) [Ο Πόλεμος και το Βατικανό: Τα μυστικά της διπλωματίας της Αγίας Έδρας (1914-1915)]. Από το 2010 επέβλεψε την προετοιμασία περίπου δύο χιλιάδων απόρρητων εγγράφων του Βατικανού από την περίοδο του Β΄ Παγκόσμιου πολέμου, αλλά και των μεταπολεμικών χρόνων, ενόψει του επίσημου ανοίγματος των αρχείων του Πίου ΙΒ΄ στην ερευνητική κοινότητα, το οποίο πραγματοποιήθηκε τον Μάρτιο του 2020.
(Πηγή: “Εκδόσεις Καστανιώτη”, 2024)
Άγγελος Μουταφίδης (Μεταφραστής)
