Το δημοκρατικό παράδοξο

Η Chantal Mouffe υποστηρίζει ότι τόσο η πολιτική σκέψη όσο και η πολιτική πράξη παγιδεύονται σε μια πλανημένη αναζήτηση της συναίνεσης και στην προαγωγή μιας ρηχής κοινωνικής ομοφωνίας, η οποία, ισχυρίζεται η συγγραφέας, αντί να συνιστά σημάδι προόδου, θέτει σε κίνδυνο τους δημοκρατικούς θεσμούς. Πράγματι, σε πολλές χώρες αυτή η “συναίνεση στο κέντρο” και η εξασθένιση της διάκρισης αριστερά-δεξιά δίνει την ευκαιρία στον ακροδεξιό λαϊκισμό να αυτοπαρουσιάζεται ως η μόνη πολιτική δύναμη που αντιστέκεται στο “κατεστημένο”, και, ως εκ τούτου, να επιχειρεί να καταλάβει το πεδίο της αμιφσβήτησης που εγκαταλείπει η αριστερά. Μέσα από την κριτική του έργου του John Rawls και του Jurgen Habermas από τη μια, και του “τρίτου δρόμου” όπως αναπτύσσεται στις θεωρήσεις του Anthony Giddens και την πολιτική του Tony Blair από την άλλη, η Mouffe αναδεικνύει τον παράδοξο χαρακτήρα της σύγχρονης φιλελεύθερης δημοκρατίας. Αντλώντας από το έργο στοχαστών όπως ο Wittgenstein, o Derrida, και ο Lacan, και ερχόμενη σε κριτικό διάλογο ακόμα και με τις προκλητικές θέσεις του Carl Schmitt, η Mouffe προτάσσει τη ριζοσπαστικοποίηση της δημοκρατίας στο πλαίσιο ενός “αγωνιστικού πλουραλισμού”.