Το κάστρο

Ο Άντριου Μάνσον, ένας νέος είκοσι τεσσάρων χρόνων, ξεκινά με τον ιδεαλισμό και την αγνότητα της ηλικίας του να υπηρετήσει ως γιατρός τους πάσχοντες ανθρώπους μες στη μουντή και άχαρη φύση των ανθρακωρυχείων της Νότιας Ουαλίας. Από τη μια, οι αρρώστιες και η καρβουνόσκονη που θερίζουν χωρίς να λογαριάζουν ηλικίες. Από την άλλη, ένα σύστημα ιατρικής περίθαλψης κοντόθωρο, λειψό και συμφεροντολογικό, που υπηρετείται από ανθρώπους υποταγμένους, συμβιβασμένους, καιροσκόπους. Ανάμεσα στα δύο, ο νέος ιδεολόγος που επιζητεί να ανατρέψει το υπάρχον, προσβλέποντας σε μια αγαθή επανάσταση που θα λειτουργήσει σαν μια κοινωνική αλλά και θεία δικαιοσύνη. Το “Κάστρο” του Κρόνιν, που διαβάστηκε πολύ στην εποχή του και εξακολουθεί μέχρι σήμερα να έχει πιστούς αναγνώστες, είναι από τα λίγα βιβλία του εικοστού αιώνα που, μεσούντος του παραλογισμού στο διάστημα μεταξύ των δύο μεγάλων πολέμων, τόλμησαν να θέσουν τον δάκτυλον επί τον τύπον των ήλων, και να αποκαλύψουν το μέγα ένοχο της ανθρώπινης μισαλλοδοξίας: τα κάθε λογής “κάστρα” που ορθώνουν οι κάθε λογής εξουσίες για να κάνουν πιο πιθανή τη διαιώνισή τους.

Archibald Joseph Cronin (Συγγραφέας)

Μέσα στη σύγχρονη παγκόσμια λογοτεχνία ο Άρτσιμπαλντ- Ιωσήφ Κρόνιν, κατέχει ξεχωριστή θέση. Γεννήθηκε στο Κάρντρος της Σκοτίας το 1896 και σπούδασε ιατρική στο Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης. Στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο διέκοψε τις σπουδές του και υπηρέτησε ως εθελοντής γιατρός-χειρουργός στο Βασιλικό Ναυτικό, όπου του δόθηκε η ευκαιρία να γνωρίσει από κοντά τα δεινά του πολέμου. Λίγα χρόνια αργότερα, όμως, άρχισε ν΄ απομακρύνεται από την ιατρική και ν’ αγκαλιάζει τη λογοτεχνία. Το λογοτεχνικό ταλέντο του δεν άργησε να φανεί και να τον αναδείξει. Σε όλα του τα έργα διακρίνεται ένας ιδεαλισμός ανάμικτος με ένα είδος “αδιαλλαξίας”. Το έργο του χαρακτηρίζει επίσης μια έντονη ψυχογραφική διάθεση που τον βοηθά να ξεχωρίζει τ΄ ανθρώπινα πάθη, τον πόνο, τις ανάγκες της ζωής και τις κοινωνικές καταστάσεις. Φανερώνει τις σκέψεις του απέναντι στις ανθρώπινες ανάγκες. Λεπτολόγος στις περιγραφές του, ο Κρόνιν διακρίνεται από παρατηρητικότητα, σαφήνεια και αγγλικό φλέγμα. Τα έργα του, με γνωστότερα τα “Hatter’s Castle”, “The Stars Look Down” (ελλ. μτφρ. “Τα αστέρια κοιτάζουν τη γη”), “The Citadel” (ελλ. μτφρ. “Το κάστρο”), “The Keys of the Kingdom” (ελλ. μτφρ. “Τα κλειδιά της βασιλείας”), “The Green Years” (ελλ. μτφρ. “Τα άγουρα χρόνια”) και “Shannon’s Way” (ελλ. μτφρ. “Τα ώριμα χρόνια”), κατατάσσονται στα σύγχρονα κλασικά της ξένης λογοτεχνίας. Πέθανε στις 6 Ιανουαρίου 1981, στο Μοντρέ της Ελβετίας, σε ηλικία 84 ετών.

 

Φώντας Κονδύλης (Μεταφραστής)