Το μοναστήρι της Πάρμας

Στη σειρά Μεγάλες αφηγήσεις εντάσσονται έργα-ορόσηµα της παγκόσµιας πεζογραφίας· έργα συγγραφέων που έσπασαν το φράγµα του χρόνου και αξίζει να διαβάζονται από όλους ως µέρος µιας συναρπαστικής επικαιρότητας που µας αφορά. Το Μοναστήρι της Πάρµας του Σταντάλ καθόρισε το ίδιο το µυθιστορηµατικό είδος και θεωρείται από πολλούς το σηµαντικότερο γαλλικό µυθιστόρηµα του 19ου αιώνα. Πρόκειται για ένα αφηγηµατικό παραλήρηµα νεανικής τόλµης και πάθους µε φόντο τα χρυσαφένια τοπία της Ιταλίας µέσα και έξω από τον ναπολεόντειο κόσµο. Ο έρωτας, οι συνωµοσίες, η τέχνη της µηχανορραφίας και η πολιτική µαζί µε όλα σχεδόν τα ανθρώπινα προτερήµατα και ελαττώµατα διεκδικούν το µερίδιό τους σε έναν καταιγισµό µικρών και µεγάλων επεισοδίων. Πρωταγωνιστεί ο ευειδής νεαρός αριστοκράτης Φαµπρίτσιο ντελ Ντόγκο, η αµίµητη θεία του κόµισσα Σανσεβερίνα, ο δισυπόστατος κόµης Μόσκα και η Κλέλια ντελ Κόντι, µια ιδεατή κορασίδα. Πάνω απ’ όλα όµως πρωταγωνιστεί η στιβαρή φιγούρα του Σταντάλ που κοιτάζει από ψηλά και ενορχηστρώνει µεγαλοφυώς το αριστούργηµά του. Μυθιστόρηµα αφιερωµένο στην αγέρωχη νιότη, στη δύναµη του έρωτα µα και στο τραγικό µεγαλείο του ανθρώπου όταν αυτός αναµετράται µε τον πόλεµο, τον θάνατο και τον θεό του. Για πολλούς “Το Μοναστήρι της Πάρµας” δεν είναι µόνο το magnum opus του Σταντάλ, αλλά και το µείζον γαλλικό µυθιστόρηµα του 19ου αιώνα. Η σηµασία του για τον κόσµο της λογοτεχνίας είναι ακόµα µεγαλύτερη αν λάβουµε υπόψη τον επιδραστικό ρόλο του στο τολστοϊκό σύµπαν. […] Για τον τρόπο που υποδέχτηκε η κριτική το Μοναστήρι της Πάρµας αρκεί το άρθρο του νεαρού τότε Μπαλζάκ, που αποτέλεσε έκτοτε επωδό της πρώτης έκδοσης. Μαζί µε την απάντηση του Σταντάλ αποτελούν αναπόσπαστο µέρος της στανταλικής ποιητικής. Όταν ο Μπαλζάκ οµολογεί πως διάβασε τρίτη φορά το µυθιστόρηµα, δεν ψεύδεται. Είναι τόσο ενδελεχής η κριτική µατιά του, ώστε δεν υπάρχει καµία αµφιβολία για αυτό. Άλλωστε συνάδει µε την παρότρυνση του βρετανού λόγιου Σίριλ Κόνολι, ο οποίος επιµένει ότι κάθε σπουδαίο λογοτεχνικό κείµενο γράφεται για να διαβαστεί τουλάχιστον δύο φορές. (από τον πρόλογο του Δηµήτρη Στεφανάκη) “Φεύγει η ζωή, γι’ αυτό κι εσύ µην κάνεις τον δύσκολο στην ευτυχία που σου παρουσιάζεται, κοίτα να χαρείς”.