Όλοι µας έχουµε σπάσει ένα ποτήρι, κάποια στιγµή. Mπορεί όµως να καυχηθεί κανείς πως έχει δει θραύσµατα να συνενώνονται για να φτιάξουν ένα ποτήρι; Προφανώς όχι, γιατί είναι αδύνατον. Ωστόσο, αυτό ακριβώς κάνει το σύµπαν εδώ και 13,8 δισεκατοµµύρια χρόνια. Το κλειδί για τούτο το παράδοξο φαινόµενο είναι ο κοµβικός ρόλος του φωτός στην ιστορία του σύµπαντος. Αν η ύλη οργανώθηκε σε γαλαξίες, αστέρες και πλανήτες, αυτό έγινε χάρη στο φως, που είναι ταυτόχρονα ο αφηγητής της ιστορίας του σύµπαντος, αλλά και ο πρωταγωνιστής της. «Tο σύµπαν δεν έχει καµιά υποχρέωση να είναι ωραίο, κι όµως είναι», έχει γράψει ο γάλλος ακαδηµαϊκός Φρανσουά Τσενγκ. Άραγε, θα µπορούσε το σύµπαν να µην είναι όµορφο ή, τουλάχιστον, να µην είναι διαρθρωµένο σε περίπλοκες, µοναδικές µορφές; Και, εν τέλει, έχει το σύµπαν κάποιο νόηµα και ακολουθεί συγκεκριµένη κατεύθυνση, όπως το νερό σε µια βουνοπλαγιά, που ρέει πάντοτε από τα ψηλά στα χαµηλά;
Ο Νταβίντ Ελµπάζ µάς παρασύρει σε µια άκρως πρωτότυπη, αλλά απόλυτα εύλογη εξιστόρηση της πορείας του σύµπαντος, σε µια αφήγηση που εµπλουτίζεται από λογοτεχνικές και φιλοσοφικές αναφορές. Από τα πρώτα άτοµα µέχρι τους αστέρες, τους γαλαξίες και τους ζωντανούς οργανισµούς, η ύλη οργανώνεται πάντοτε προς ολοένα και πιο σύνθετες µορφές, µε καταλύτη πάντα το φως. Το σύµπαν δεν πορεύεται σε κάθε περίπτωση προς τη µέγιστη αταξία…
David Elbaz (Συγγραφέας)
O David Elbaz είναι γάλλος αστροφυσικός, ειδικός στον σχηµατισµό και την εξέλιξη των γαλαξιών, διευθυντής ερευνών στο Τµήµα Αστροφυσικής της Επιτροπής Ατοµικής Ενέργειας και Εναλλακτικών Μορφών Ενέργειας (CEA) της Γαλλίας, και επιστηµονικός σύµβουλος του Ευρωπαϊκού Οργανισµού ∆ιαστήµατος. Ασχολείται επίσης ενεργά µε την εκλαΐκευση της επιστήµης. Για το επιστηµονικό του έργο έχει βραβευτεί από την Αµερικανική Αστρονοµική Εταιρεία (2000) και το Ινστιτούτο της Γαλλίας (βραβείο Jaffé, 2017). Εκτός από πολλές επιστηµονικές εργασίες, έχει γράψει και δύο επιστηµονικά µυθιστορήµατα. Το 2021 κυκλοφόρησε στα ελληνικά από τις Πανεπιστηµιακές Εκδόσεις Κρήτης το βιβλίο του Αναζητώντας το αόρατο σύµπαν (À la recherche de l’univers invisible, 2016) και το 2024 Το πιο όμορφο τέχνασμα του φωτός (La plus belle ruse de la lumière, 2021).
(Πηγή: “Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης”, 2024)
Άγγελος Φιλιππάτος (Μεταφραστής)
