Το φαντασιακό της δημιουργίας: Σκέψη, τέχνη, ψυχή

Αν η δημιουργία είναι ανάδυση μορφών και νοήματος, αυτό συμβαίνει επειδή συναντιέται με τη ριζική φαντασία, με τη σωματικότητα και την αισθητηριακότητα, με την ενόρμηση και την ασυνείδητη επιθυμία. Αν το έργο τέχνης παραπέμπει στην εργασία του ονείρου είναι επειδή συνδέεται με την πρωταρχική παραστασιακή δραστηριότητα της ψυχής: αυτήν που μετασχηματίζει αδιάκοπα τις πηγές και τα υλικά της σε σημασίες και εικόνες (οπτικές, ακουστικές, απτικές) τις οποίες συναντάμε στον μύθο, τη λογοτεχνία και τις εικαστικές τέχνες, την αρχιτεκτονική και το θέατρο, τον χορό και τον κινηματογράφο` αυτήν που –τροφοδοτώντας το ασυνείδητο και το εγώ– εμψυχώνει την πένα, το πινέλο, τη σμίλη, την κάμερα του δημιουργού. Επανερχόμενος στην προβληματική του υποκειμένου που «κατασκευάζει κατασκευαζόμενο», ο Γεράσιμος Στεφανάτος διευρύνει τον ορίζοντα των ερωτημάτων του στρέφοντας το βλέμμα στα πεδία της καλλιτεχνικής δημιουργίας και του θεωρητικού πράττειν στη διασταύρωσή τους με την ψυχαναλυτική σκέψη. Μας οδηγεί έτσι στον πυρήνα του τελευταίου αυτού έργου του: εκεί όπου το σκέπτεσθαι με εικόνες του Φρόυντ συναντά το σκέπτεσθαι με τη ζωγραφική του Σεζάν` εκεί όπου τα μυστικά της τέχνης παραμένουν ψυχαναλυτικά απροσπέλαστα, αλλά ο φροϋδικός λόγος τούς δίνει σάρκα και οστά αναδεικνύοντάς τα σε μορφές της ανθρώπινης δημιουργίας — μορφές του Κόσμου και μορφές της Αβύσσου.

Γεράσιμος Στεφανάτος (Συγγραφέας)

Ο Γεράσιμος Στεφανάτος (1950-2021) ήταν ψυχίατρος, ψυχαναλυτής, μέλος της γαλλικής ψυχαναλυτικής εταιρείας Quatrième Groupe O.P.L.F. Σπούδασε και εργάστηκε στο Παρίσι· Ancient Attaché des Hôpitaux Psychiatriques, ασχολήθηκε με τη θεσμική και την ατομική ψυχοθεραπεία των ψυχώσεων και ήταν υπεύθυνος κλινικής διδασκαλίας στην Ιατρική Σχολή Lariboisière-Saint Louis του Πανεπιστημίου Paris VIΙ .
Από το 1989 άσκησε ιδιωτικά την ψυχανάλυση στην Αθήνα. Διετέλεσε Διευθυντής του Τμήματος Ψυχιατρικής Εφήβων και Νέων του ΠΝΑ Γ. Γεννηματάς και ίδρυσε την Εταιρεία Ψυχαναλυτικής Μελέτης της Εφηβείας Ένηβος.
Συνεργάστηκε με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Μετάφρασης, Λογοτεχνίας και Επιστημών του Ανθρώπου (ΕΚΕΜΕΛ) και δίδαξε στο Τμήμα Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης της ΑΣΚΤ. Συνιδρυτής του περιοδικού Εκ των υστέρων, όπως και μέλος της αναγνωστικής επιτροπής του γαλλικού ψυχαναλυτικού περιοδικού Topique, διηύθυνε στις εκδόσεις της Εστίας τη σειρά Ψυχαναλυτικά.

(Πηγή: “Βιβλιοπωλείον της Εστίας”, 2023)