Το χρυσό παραπέτασμα

Η πτώση του τείχους του Βερολίνου και ο πρώτος πόλεμος του πατρός Μπους εναντίον του Ιράκ διαμόρφωσαν τον κόσμο της δεκαετίας του ’90: Τον κόσμο της μίας υπερδύναμης, της μίας αγοράς και της μίας πολιτικής θρησκείας, του νεοφιλελευθερισμού. Σήμερα, βιώνουμε την αποδόμηση αυτού του κόσμου. Ο θρόνος του δολαρίου τρίζει, το πετρέλαιο απογειώνεται και η παγκόσμια ύφεση εξελίσσεται σε ενδημική απειλή. Ο δεύτερος πόλεμος του υιού Μπους στο Ιράκ, αντί να θωρακίσει την αμερικανική παντοκρατορία, επιτάχυνε τη διάβρωσή της. Η χίμαιρα της “παγκοσμιοποίησης” δίνει τη θέση της στα καινούρια τείχη, στη Βαγδάτη, στη Ραμάλα και στο Ρίο Γκράντε. Ο Πέτρος Παπακωνσταντίνου προσεγγίζει τον ύστερο καπιταλισμό από τρεις συγκλίνουσες διαδρομές, στην Ιστορία, την πολιτική οικονομία και τις διεθνείς σχέσεις. Υποστηρίζει ότι η λανθάνουσα κρίση μεταμορφώνει το σύστημα σε ένα είδος ολοκληρωτικού καπιταλισμού. Δημιουργεί, όμως, και τη δυνατότητα μιας δημοκρατικής ανατροπής, που μπορεί να αναχαιτίσει τις απειλές για την ελευθερία, την παγκόσμια ειρήνη, τη βιόσφαιρα του πλανήτη και τον πολιτισμό του κοινωνικού ανθρώπου. “Αντικείμενο του βιβλίου που έχει στα χέρια του ο αναγνώστης είναι τα νέα, ειδοποιά χαρακτηριστικά του ύστερου καπιταλισμού που συνθέτουν την ολιγαρχική-νεοαπολυταρχική μετάλλαξή του. (…) ” H δυσκολία του καπιταλισμού να υπερβεί τα συμπτώματα παρακμής, και όχι τα νέα, τεχνολογικά ελιξίρια που διαρκώς εφευρίσκει, τον υποχρεώνει να στρέφεται ολοένα και περισσότερο προς την πολιτική και στρατιωτική βία, κάτι που χαρακτήριζε τον νηπιακό καπιταλισμό της πρωταρχικής συσσώρευσης, όταν απελευθερωνόταν από τα δεσμά της φεουδαρχίας. Ο γεροντικός καπιταλισμός ξεμωραίνεται χωρίς τη χάρη της παιδικής ηλικίας του, χωρίς την επαγγελία μιας πιο ελεύθερης και πλούσιας ζωής που θα αποζημιώσει, για τις αναπόφευκτες ωδίνες του τοκετού, τους σκαπανείς ενός καινούριου μέλλοντος. Το κοινωνικό σύστημα που ορθώθηκε πάνω από τις Βαστίλλες των Σκοτεινών Χρόνων με την τρίχρωμη σημαία της Ελευθερίας – Ισότητας-Αδελφότητας δεν φαίνεται να μπορεί να επιβιώσει στο ορατό μέλλον παρά μόνο κάτω από τη μαύρη σημαία της πειρατείας και της επιβολής”.