Τρομοκρατία – Μια παγκόσμια ιστορία

Σήμερα, τον 21ο αιώνα, η τρομοκρατία σχεδόν αποτελεί μια σταθερά του κόσμου μας: δεν υπάρχει μέρα που στο ένα ή το άλλο σημείο του πλανήτη να μη γίνεται μια μικρή ή μεγάλη τρομοκρατική επίθεση, της οποίας ο αντίκτυπος να μην είναι δυνητικά αισθητός ακόμα και στο σύνολο της διεθνούς κοινότητας. Οι επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 στη Νέα Υόρκη σηματοδότησαν για πολλούς την αφετηρία μιας νέας εποχής στο ιστορικό γίγνεσθαι, και στις μέρες μας χιλιάδες άνθρωποι στη Μέση Ανατολή, την Αφρική αλλά και στην Ευρώπη χάνουν τη ζωή τους ή πλήττονται από ενέργειες που χαρακτηρίζονται τρομοκρατικές.

Όμως η τρομοκρατία δεν είναι φαινόμενο του καιρού μας. Είναι παλιά όσο κι η ανθρώπινη ιστορία. Τον 1ο αιώνα π.Χ. ο ρωμαίος πατρίκιος Κλώδιος Πούλχερ χρησιμοποιούσε συμμορίες φονιάδων για να εκφοβίζει τους αντιπάλους του. Οι μουσουλμάνοι Ασσασίνοι του 12ουαιώνα σκότωναν και τρομοκρατούσαν τους εχθρούς τους. Κατά τη Γαλλική Επανάσταση, οπότε εμφανίζεται και ο όρος τρομοκρατία, επιβάλλεται ένα καθεστώς τρόμου. Τον 19ο αιώνα στην τρομοκρατία κατέφυγαν ρώσοι επαναστάτες που αγωνίζονταν για το όραμα του σοσιαλισμού, αλλά και ευρωπαίοι αναρχικοί ταγμένοι στην κατάργηση κάθε εξουσίας. Οι αμερικανοί εργάτες τη χρησιμοποίησαν ως φόβητρο προς τους βιομηχάνους, ενώ οι γερμανοί φασίστες προλείαναν με αυτήν το έδαφος για να καταλάβουν την εξουσία. Τόσο οι σιωνιστές όσο και οι Άραβες χρησιμοποίησαν τρομοκρατικές μεθόδους στην προσπάθειά τους να ιδρύσουν κράτη στην Παλαιστίνη. Κι ακόμη, διάφορες παραθρησκευτικές κινήσεις τρέφουν την ελπίδα ότι με πράξεις τρομοκρατίας θα επισπεύσουν την Αποκάλυψη. Η ανάλυση του Ράνταλ Λω βασίζεται σε τρεις βασικές προσεγγίσεις της τρομοκρατίας: ως τακτικής, ως στρατηγικής και ως γλωσσικής ή κοινωνικής κατασκευής, εντάσσοντας το τρομοκρατικό συμβάν στα κοινωνικοπολιτικά συμφραζόμενά του. Αποσκοπεί στο να προσφέρει στον αναγνώστη μια κατανοητή και περιεκτική ιστορία της τρομοκρατίας, στην οποία παρουσιάζονται τόσο οι κεντρικοί δρώντες και οι μείζονες οργανώσεις όσο και οι σημαντικότερες πολιτικές, κοινωνικές, πολιτισμικές, θρησκευτικές και οικονομικές παράμετροι που έδωσαν νόημα στις πράξεις τους. Με άλλα λόγια, το βιβλίο συνυφαίνει την ιστορία της τρομοκρατίας με την ιστορία των κοινωνιών που τη γέννησαν.

Randall D. Law (Συγγραφέας)

Ο Randall D. Law είναι καθηγητής ιστορίας στο Birmingham-Southern College της Αλαμπάμα, ενώ έχει διδάξει επίσης στο Northwestern College στο Όραντζ Σίτυ της Αϊόβα καθώς και στο Πανεπιστήμιο της Γιούτα και στο Northwestern College στο Σωλτ Λέικ Σίτυ. Τα κύρια ερευνητικά του ενδιαφέροντα είναι η ιστορία της τρομοκρατίας, η ρωσική ιστορία του ύστερου 19ου και του 20ού αιώνα, καθώς και η ευρωπαϊκή ιστορία από τη Γαλλική Επανάσταση και εξής. Εκτός από την “Τρομοκρατία”, που έχει χαρακτηριστεί έργο αναφοράς για τη μελέτη του φαινομένου, επιμελήθηκε την έκδοση “The Routledge History of Terrorism” (2015).

Φιλώτας Δήτσας (Μεταφραστής)

Μαίρη Μπόση (Επιμέλεια)

Η Μαίρη Μπόση είναι πολιτικός επιστήμονας, διδάκτορας του τμήματος διεθνών σχέσεων της Νομικής Σχολής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης. Έχει δημοσιεύσει άρθρα στην Ελλάδα και το εξωτερικό για την τρομοκρατία, τη διεθνή ασφάλεια και τις διεθνείς σχέσεις.