Φιλείν και εράν

Ένα βιβλίο αφιερωμένο στον έρωτα που μας μεταμορφώνει, μετατοπίζει τις σταθερές μας, αλλάζει τον προσανατολισμό μας, μας παιδεύει, μας εξάπτει και μας πονά, και, εντέλει, μας καταξιώνει ως υπάρξεις. Κάθε έρωτας είναι μοναδικός, διαφορετικός, έχει τη δική του δυναμική. Ταυτόχρονα, ο έρωτας είναι καθολικός, άχρονος και πανανθρώπινος· συνάμα, εξαρτώμενος, σε κάποιον βαθμό, από την εποχή-πλαίσιο, καθώς ουδείς μπορεί να ισχυριστεί ότι οι άνθρωποι ερωτεύονται σε ιστορικό, πολιτικό και πολιτισμικό κενό. Η φιλοσοφία, ως αναστοχασμός και κριτική, επαναπραγματεύεται τον έρωτα στον χρόνο και αναδεικνύει διαφορετικές πτυχές του, ανάλογα με τα εκάστοτε κοινωνικά συμφραζόμενα. Από τον Έρωτα στον Πλάτωνα ως δύναμη που συνδέει καθολικά τους δύο κόσµους (του «είναι» και του «γίγνεσθαι») και από το «φιλείν» και το «εράν» της αριστοτελικής φιλοσοφίας έως τις μεσαιωνικές αποτυπώσεις του έρωτα στη φιλοσοφία και στη λογοτεχνία· από τον έρωτα ως ατομική εξέγερση έως τις θεωρίες της νεωτερικότητας που ανέδειξαν τη σημασία του υποκειμενικού βιώματος και της επιλογής· και από εκεί, στη μετανεωτερική πραγματικότητα –τις «σχέσεις τσέπης», τις «δικτυωμένες, εικονικές σχέσεις» που ακολουθούν την ψυχολογία του καταναλωτή– έως τη διερώτηση για το μέλλον του έρωτα. Το παρόν δοκίμιο «ξεναγεί» τον αναγνώστη στα πολλαπλά πρόσωπα του έρωτα μέσα στη φιλοσοφία. Το απάνθισμα που ακολουθεί αποτελεί ένα φιλοσοφικό παιγνίδι, καθώς το ερωτικό φαινόμενο παρουσιάζεται μέσα από επιλεγμένα παραθέματα που διατρέχουν αιώνες σκέψης. Έτσι, ο αναγνώστης μπορεί να στοχαστεί σχετικά με το πώς το συγκείμενο/περιβάλλον επηρεάζει το «αυθόρμητο» βίωμα του έρωτα, εμπλουτίζοντας την προσέγγισή του ή να αναζητήσει τα πρωτότυπα έργα των φιλοσόφων που αποτέλεσαν το υλικό του απανθίσματος.

Γιώτα Βάσση (Συγγραφέας)