Οι άνθρωποι δεν έχουμε κυριαρχήσει στη Γη επειδή έχουμε πιο δυνατούς μυς από τα άλλα πλάσματα. Έχουμε κυριαρχήσει γιατί έχουμε πιο δυνατή νοημοσύνη από τα άλλα πλάσματα. Αυτή μας επέτρεψε να δημιουργήσουμε κάθε έργο: από κτίρια, όπλα και υπολογιστές, μέχρι επιστήμες, θρησκείες, κωμωδίες ή τις μουσουργίες του Μότσαρτ.
Η φυσική εξέλιξη ταξίδεψε χιλιετίες μέχρι να φτάσει τη διάνοιά μας σε αυτό το επίπεδο. Η τεχνητή νοημοσύνη ωστόσο μπορεί να φτάσει ή και να υπερβεί την ανθρώπινη νοημοσύνη στις ερχόμενες δεκαετίες και ήδη επιδρά ραγδαία στην καθημερινότητά μας. Αναλογιστείτε πόσο έχει αλλάξει τον κόσμο μόνο μία μορφή τεχνητής νοημοσύνης: η Google. Στον 21ο αιώνα οι άνθρωποι έτσι ερχόμαστε αντιμέτωποι πρώτη φορά με την ογκώδη επίδραση ευφυών μηχανών και το ενδεχόμενο να εκκολαφθούν στο μέλλον μορφές τους που θα ξεπερνούν τον άνθρωπο σε ό,τι τον έφτασε από τις πρωτόγονες σπηλιές του μέχρι το φεγγάρι: τη νοημοσύνη του.
Το πιο επιτακτικό φιλοσοφικό ερώτημα που αντιμετωπίζει λοιπόν η σύγχρονη σκέψη είναι: «Μπορεί ο άνθρωπος να ελέγξει κάτι πιο ευφυές από τον ίδιο;»
Το βιβλίο βυθοσκοπεί την οντολογία και την ηθική της νέας τεχνολογίας. Αφηγείται γλαφυρά, με ζωντανή και διαυγή γλώσσα για το ευρύ και διεπιστημονικό κοινό, τις μεγάλες κοινωνικές προκλήσεις, τα οφέλη και τις απειλές, που η τεχνολογία φέρει, καταθέτοντας μαζί πρωτογενείς φιλοσοφικές του ερμηνείες.
Η νέα Τεχνολογία επωάζει ένα καινοφανές σύμπαν. Ο άνθρωπος όπως τον γνωρίζουμε, οι συνήθειες, το φυσικό και ψηφιακό του περιβάλλον, η σωματικότητά του– ίσως και να φαντάζει πρωτόγονος σε λίγες γενιές από σήμερα. Καλώς ή κακώς θα φανεί στο βαθύ μέλλον. Σε κάθε περίπτωση ζούμε ορισμένες από τις πιο ενδιαφέρουσες, για αυτό και κρίσιμες, στιγμές της ανθρώπινης ιστορίας.
Γιώργος Χατζηβασιλείου (Συγγραφέας)
Ο Γιώργος Χατζηβασιλείου έχει διδακτορικό στη Φιλοσοφία της Τεχνολογίας, μεταπτυχιακό στην Πολιτική Φιλοσοφία (Τομέας Φιλοσοφίας, ΑΠΘ) και πτυχίο Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής (Πανεπιστήμιο Μακεδονίας). Ειδικεύεται στην οντολογία, την ηθική και την κοινωνική επίδραση των αναδυόμενων τεχνολογιών, προβάλλοντας τον πληθωρικό τους αντίκτυπο ως ομιλητής φιλοσοφίας σε εκπαιδευτικά ιδρύματα και ως αρθρογράφος (Athens Voice). Έχει δημοσιεύσει φιλοσοφικές εργασίες σε ακαδημαϊκές επιθεωρήσεις και υπήρξε υπεύθυνος του φιλοσοφικού περιοδικού Aντι-λογος. Είναι δημοσιογράφος και δημιουργός ντοκιμαντέρ (σεναριογράφος, σκηνοθέτης, παραγωγός), όπως μεταξύ άλλων της τηλεοπτικής σειράς ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ Animated Φιλόσοφοι που εκλαϊκεύει ψυχαγωγικά σύνθετες φιλοσοφικές θεωρίες και αξιοποιείται από σχολεία και πανεπιστήμια στη διδασκαλία της φιλοσοφίας. Στα έργα του μεταφέρει ιδέες φιλοσοφίας, τεχνολογίας και πολιτικής σε εύληπτα κείμενα και φιλμ. Έχει συνεργαστεί ως δημοσιογράφος από θέσεις ευθύνης με media της τηλεόρασης, του ραδιοφώνου, του έντυπου και ηλεκτρονικού Τύπου (ΑΝΤ1, Σκάι, ΕΡΤ, Flash, Αγγελιοφόρος κ.ά.). Γεννήθηκε και ζει στη Θεσσαλονίκη.
(Πηγή: “Εκδόσεις Διόπτρα”, 2023)
