Ψυχής ιατρεία – Ελληνικές βιβλιοθήκες στα χρόνια του νεοελληνικού διαφωτισμού

Τον 18ο αιώνα, οι γενικότερες ιστορικές συγκυρίες στον ευρωπαϊκό χώρο ευνόησαν την οικονομική άνθηση του ελληνισμού, η οποία συμπορεύτηκε με ανάλογη πνευματική ανθοφορία. Ιδίως από τα μέσα του αιώνα, και έως την έκρηξη της Ελληνικής Επανάστασης, περίοδος που είναι γνωστή ως Νεοελληνικός Διαφωτισμός, συγκροτήθηκαν στον ευρύτερο ελληνικό χώρο αξιόλογες ατομικές και συλλογικές βιβλιοθήκες. Λόγιοι, κυρίως της διασποράς, μετείχαν της ευρωπαϊκής παιδείας και διέθεταν αξιόλογες βιβλιοθήκες, με θεματικό προσανατολισμό άμεσα συνδεδεμένο με το νεωτερικό πνεύμα της Ευρώπης. Όλες αυτές οι βιβλιοθήκες εξέφραζαν τα πνευματικά ενδιαφέροντα και την κοσμοθεωρία των κατόχων τους, λειτουργώντας παράλληλα ως εργαλεία έρευνας. Ωστόσο, οι ιδιωτικές βιβλιοθήκες ήταν κατά κανόνα βραχύβιες, διότι είτε καταστρέφονταν από ποικίλα φυσικά αίτια, είτε εκποιούνταν από τους κληρονόμους. Εμπρός σε αυτούς τους κινδύνους που διέτρεχε μία βιβλιοθήκη, δεν ήταν λίγοι οι πνευματικοί άνδρες που δώριζαν ή κληροδοτούσαν σε σχολεία και μοναστήρια τις ατομικές τους βιβλιακές συλλογές, ώστε τα βιβλία να βρουν ασφαλή στέγη και να συμβάλλουν στην αναβάθμιση της γνώσης.

Στέφανος Τσιόδουλος (Συγγραφέας)

Ο Στέφανος Τσιόδουλος γεννήθηκε στα Ιωάννινα το 1968. Σπούδασε ζωγραφική στην Α.Σ.Κ.Τ., στο εργαστήριο του Δημήτρη Μυταρά. Διδάκτωρ του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων (2005), διδάσκει, ως Επίκουρος Καθηγητής, Λαϊκή Τέχνη, Υλικό Πολιτισμό και Ζωγραφική στο Τμήμα Εικαστικών Τεχνών και Επιστημών της Τέχνης της Σχολής Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Τον Ιούνιο του 2023 εξελέγη στη βαθμίδα του Αναπληρωτή Καθηγητή στο ίδιο Τμήμα. Έχει γράψει τα βιβλία Η Ζωγραφική των σπιτιών του Ζαγορίου, τέλη 18ου-αρχές 20ού αιώνα, Ιστορική και πολιτισμική προσέγγιση, εκδόσεις Ριζάρειο Ίδρυμα, Αθήνα 2009 και Τιμωρία, η σκοτεινή όψη της σεξουαλικότητας. Ερωτικές σκηνές και οι σιωπηλές αφηγήσεις τους στις παραστάσεις της Κόλασης, 13ος – 19ος αι., εκδόσεις Futura, Αθήνα 2012. Για το πρώτο βιβλίο βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών το 2011. Το 2020 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Κίχλη το βιβλίο του Σχέδια, στο οποίο παρουσιάζονται δημιουργίες με μολύβι και υδατογραφία. Επίσης, έχει στο ενεργητικό του πέντε ατομικές εκθέσεις ζωγραφικής και συμμετοχές σε πολλές ομαδικές.

(Πηγή: “Βιβλιοπωλείον της Εστίας”, 2024)