Ψυχής πείρατα

Πως “το νερό του εγκεφάλου μετατρέπεται σε κρασί της συνείδησης”; Όπως χαρακτηριστικά διατυπώνει ο φιλόσοφος Colin McGinn, το ερώτημα υπαινίσσεται διεργασίες που για ορισμένους φαντάζουν θαυματουργικές. Έναν και πλέον αιώνα πριν, ο βιολόγος και υπέρμαχος της δαρβινικής θεωρίας Thomas Huxley υποστήριζε ότι η ανάδυση της συνείδησης θυμίζει φανταστική ιστορία, όπως αυτή του Αλαντίν με το τζίνι. Πού βρίσκεται, άραγε, σήμερα ο φιλοσοφικός στοχασμός περί συνείδησης; Ποια η σχέση του με τον επιστημονικό στοχασμό και δη τα πορίσματα της σύγχρονης νευροεπιστήμης; Υπάρχουν σαφή κριτήρια για τη θεμελίωση της εξήγησης του φαινομένου ή αυτά προσπίπτουν σε αντινομίες και αμφιλογίες; Ποιοι κλάδοι του επιστητού νομιμοποιούνται να εκφέρουν λόγο για αυτήν; Αυτά και άλλα ερωτήματα για τον σκληρό πυρήνα του φιλοσοφείν διερευνώνται στο εν λόγω μελέτημα. Το εγχείρημα αποτελεί μια κριτική εποπτεία της σχετικής γραμματείας, που εμπλέκει σε έναν γόνιμο διάλογο τον “παραδοσιακό” με τον σύγχρονο στοχασμό για τη συνείδηση, αγγίζοντας ως και τα όρια του μεταφορικού λόγου.