Ωδή στην επανάσταση

Στην παρούσα έκδοση, με τίτλο «Ωδή στην Επανάσταση» από το ομότιτλο ποίημα του Βλαντίμιρ Μαγιακόφσκι, περιλαμβάνονται πέντε χαρακτηριστικά ποιήματα του όπως μεταφράστηκαν και πρωτοδημοσιεύθηκαν σε τεύχη του περιοδικού «Νέοι Πρωτοπόροι» στη χρονική περίοδο του Μεσοπολέμου. Περιλαμβάνεται επίσης σύντομη αυτοβιογραφία του Βλαντίμιρ Μαγιακόφσκι με τον τίτλο «Εγώ ο ίδιος» (μεταφράζεται και ως «Αυτός είμαι»). Τόσο τα ποιήματα όσο και η αυτοβιογραφία συνοδεύονται από υπομνηματισμό προκειμένου ο αναγνώστης να έχει τις απαραίτητες πληροφορίες για την κατανόηση των ποιημάτων αλλά και μια πλήρη εικόνα του βίου και του έργου του Βλαντίμιρ Μαγιακόφσκι. Τέλος, η έκδοση κοσμείται από έξι εικαστικά σχέδια του Κώστα Ευαγγελάτου, ο οποίος επιμελήθηκε και προλογίζει την έκδοση.

Vladimir Mayakovsky (Συγγραφέας)

Ο Βλάντιμιρ Μαγιακόφσκι γεννήθηκε στις 7 Ιουλίου του 1893, από Ρώσους γονείς, στο χωριό Μπαγκτατί της Γεωργίας, όπου ο πατέρας του υπηρετούσε ως φύλακας δασών και υδάτων. Εκεί ο Βλάντιμιρ έζησε τα παιδικά του χρόνια και φοίτησε στο δημοτικό σχολείο, ενώ τις πρώτες γυμνασιακές του σπουδές τις έκανε στη γειτονική πόλη, Κουταΐς. Από εκείνα τα χρόνια εκδηλώθηκε το ενδιαφέρον του για τη ζωγραφική και χρονολογούνται οι πρώτοι του ενθουσιασμοί με την επιστήμη και την τεχνολογία, που διαδραμάτισαν αργότερα σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της φουτουριστικής του ποιητικής, καθώς και το ενδιαφέρον του για τις ιδέες της επανάστασης. Το 1907, μετά το θάνατο του πατέρα του, μετακόμισε μαζί με τη μητέρα του και τις δυο αδελφές του στη Μόσχα. Εκεί συνέχισε τις γυμνασιακές του σπουδές και παρακαλουθήσε μαθήματα ζωγραφικής. Το 1908, μαθητής ακόμα έγινε μέλος του κόμματος των Μπολσεβίκων και συμμετείχε στην παράνομη δραστηριότητά του. Αυτό στοίχισε τα επόμενα δύο χρόνια δύο συλλήψεις. Μέσα στη φυλακή διαβάζει τη Βίβλο, διαβάζει ιστορία και λογοτεχνία και γράφει τα πρώτα του ποιήματα, τα οποία όμως δε διασώθηκαν. Μετά την αποφυλάκισή του το 1910, εγκαταλείπει το γυμνάσιο και γίνεται δεκτός στη Σχολή Ζωγραφικής και Γλυπτικής της Μόσχας. Εκεί γνώρισε τον ζωγράφο Νταβίντ Μπουρλιούκ, που έμμελε να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ποιητική του πορεία. Ο Μαγιακόφσκι και ο Μπουρλιούκ προσχώρησαν στην υπό διαμόρφωση τότε κίνηση των φουτουριστών της Μόσχας και συμμετείχαν στην πρώτη έκδοση της ομάδας: “Ένα χαστούκι στο γούστο του κοινού” (1912), όπου δημοσίευσαν και υπόγραψαν, μαζί με τον Βίκτωρ Χλέπνικοφ και τον Αλεξάντρ Κρουτσιόνιχ το πρώτο φουτουριστικό μανιφέστο.

Ο Μαγιακόφσκι πρωτοπαρουσιάστηκε ως ποιητής στην κοινή έκδοση των φουτουριστών το 1912 με δυο ποιήματα “Πρωί” και “Νύχτα”. Το 1913 γράφει την τραγωδία “Βλάντιμιρ Μαγιακόφσκι” που αποτελεί το πρώτο συνθετικό ποιητικό-θεατρικό του έργο. Το 1914-1915 γράφει το “Σύννεφο με παντελόνια” -του οποίου η πρώτη πλήρη έκδοση έγινε το 1918- ένα έργο που ο ποιητής το χαρακτήρισε ως προγραμματικό για την εποχή του. Το 1915 εγκαθίσταται στην Πετρούπολη, όπου αναπτύσει έντονη δραστηριότητα. Συνεργάζεται με εφημερίδες και περιοδικά δημοσιεύοντας ποιήματα, μέσα από τα οποία εκφράζει την αντίδρασή του ενάντια στον πόλεμο. Γράφει επίσης, σατιρικά ποιήματα. Το 1915 έγραψε, επίσης, ένα από τα πιο σημαντικά λυρικά του ποιήματα “Στων σπονδύλων το φλάουτο”. Το 1916 επιστρατεύεται. Τον ίδιο χρόνο γράφει το “O πόλεμος και η οικουμένη”. Η προεπαναστατική περίοδος του Μαγιακόφσκι κλείνει με το ποίημα “Άνθρωπος” ένα ακόμη συνθετικό έργο με κεντρικό ήρωα τον Μαγιακόφσκι. Ο Μαγιακόφσκι ήταν ήδη ένας δόκιμος ποιητής που είχε δώσει σημαντικό μέρος του έργου με το οποίο θα έμενε στην ιστορία, όταν η Ρωσία γνώρισε τον κατακλυσμό του 1917. Ενώ ο πόλεμος συνεχιζόταν ακόμα, η χώρα γνώρισε την αστικοδημοκρατική επανάσταση του Φλεβάρη, που ανέτρεψε τον τσάρο και την σοσιαλιστική επανάσταση του Οκτώβρη του 1917, που έθεσε ως στόχο της τη δημιουργία μιας νεάς σοσιαλιστικής κοινωνίας. Οι φουτουριστές της Μόσχας τάχθηκαν από τους πρώτους με την πλευρά της επανάστασης. Ο Μαγιακόφσκι αναπτύσει τρομερή δραστηριότητα σε πολλούς τομείς ταυτόχρονα. Δημοσιογραφεί, φτιάχνει αφίσες, γράφει διαφημιστικά κείμενα, γράφει κινηματογραφικά σενάρια και παίζει ο ίδιος σε ταινίες. Το Νοέμβρη του 1917 γράφει “Tο δικό μας βήμα” που αποτελεί το πρώτο του μεταεπαναστατικό ποίημα. Το Μάρτη το 1918 βγαίνει το πρώτο και μοναδικό φύλλο της Εφημερίδας των Φουτουριστών, στο οποίο ο Μαγιακόφσκι δημοσιεύει δυο ποιήματα “Επανάσταση” (ποιητικό χρονικό) και “Το βήμα μας”. Δημοσιεύει επίσης μια ανοιχτή επιστολή προς τους εργάτες, στην οποία ταυτίζει σε μεγάλο βαθμό το σοσιαλισμό με τον αναρχισμό και προβάλλει έντονα τη φουτουριστική θέση για άρνηση της τέχνης του παρελθόντος. Το 1919, στην πρώτη επέτειο της επανάστασης, δημοσιεύει την “Ωδή στην επανάσταση”, ένα ποίημα πολεμικής ενάντια στους εχθρούς της επανάστασης και ύμνου στη δουλειά. Τον ίδιο χρόνο γράφτηκε και παρουσιάστηκε στην Πετρούπολη το θεατρικό έργο “Μυστήριο Μπούφο” το οποίο και χαρακτηρίστηκε ως το πρώτο κουμμουνιστικό θεατρικό έργο.Το 1924, μετά τον θάνατο του Λένιν, ολοκληρώνει το μεγάλο συνθετικό του ποίημα “Βλαντιμίρ Ιλίτς Λένιν”, που είχε αρχίσει να το γράφει από το 1923. Το 1927 με αφορμή τα δέκα χρόνια της επανάστασης ο Μαγιακόφσκι γράφει το συνθετικό ποίημα “Καλά!” Το 1927-1928 ο Μαγιακόφσκι ταξίδεψε πολύ στη Σοβιετική Ένωση διαβάζοντας σε ειδικές λογοτεχνικές βραδιές αποσπάσματα από το ποίημα αυτό. Ωστόσο, κανένα άλλο έργο του δεν έχει συνατήσει τόσο έντονη και αρνητική κριτική και δεν αμφισβητήθηκε τόσο πολύ για την ειλικρίνεια και για τις προθέσεις του. Το 1928 έγραψε το θεατρικό έργο “Κοριό” και το 1929 το “Λουτρό”, τα οποία ήταν και τα δυο τελευταία θεατρικά του έργα. Στις 14 του Απρίλη του 1930, ύστερα από μια περίοδο έντονης αμφισβήτησης και κριτικής, έθεσε τέρμα στη ζωή του με μια σφαίρα στο κεφάλι. Το χωριό που γεννήθηκε, το Μπαγκντάντ, σήμερα σε ένδειξη μνήμης έχει πάρει το όνομα του. Ο Μαγιακόφσκι ήταν ένας από τους επαναστάτες του 20ού αιώνα.