Όσκαρ Ουάιλντ

Ο Richard Ellmann, ένας από τους σημαντικότερους βιογράφους της εποχής μας, αφιέρωσε σχεδόν είκοσι χρόνια δουλειάς στην καθοριστική αυτή βιογραφία του Όσκαρ Ουάιλντ. Αρχίζοντας από την παιδική του ηλικία στο Δουβλίνο και συνεχίζοντας στην Οξφόρδη του Ράσκιν και του Πέιτερ, όπου ο Ουάιλντ φιλοτέχνησε την καλλιτεχνική του persona, η οποία έμελλε να θεοποιηθεί, να σατιριστεί και τελικά να οδηγηθεί στην καταστροφή, ο Ellmann παρουσιάζει ανάγλυφα την εντυπωσιακή σταδιοδρομία του ήρωά του: ο κόσμος στον οποίο έζησε και δημιούργησε, περιτριγυρισμένος από θαυμαστές και εχθρούς. Τον βλέπουμε στη συνέχεια, νέο ακόμη, στο Λονδίνο να συγκεντρώνει πάνω του όλα τα γνωρίσματα ενός εστέτ, αλλά και να μαγεύει την υψηλή κοινωνία της Νέας Υόρκης, να πίνει μαζί με τους έκπληκτους εργάτες του ορυχείου στο Λίντβιλ και να γοητεύει τον Ουόλτ Ουίτμαν. Να κατακτά το Παρίσι του Γκονκούρ και του Μαλαρμέ, να τον υποδέχεται η μεγάλη Σάρα Μπερνάρ, να προκαλεί αμηχανία στον Προυστ και να παίζει τον ρόλο του Μεφιστοφελή πλάι στον νεαρό Φάουστ που υποδύεται ο Αντρέ Ζιντ. Αμφιταλαντευόμενος ανάμεσα στον έρωτα για τις γυναίκες και στον έρωτα για τους άντρες – συνειδητοποιεί για πρώτη φορά, σε ηλικία 32 ετών, τρία χρόνια μετά τον γάμο του με την Κόνστανς Λόιντ, ότι είναι ομοφυλόφιλος και βρίσκει στο πρόσωπο του όμορφου αλλά άστατου Λόρδου Άλφρεντ Ντάγκλας το πάθος που θα τον οδηγούσε τελικά στην ατίμωση και στον εξευτελισμό. Η δραματική χροιά της τρομερής σχέσης τους και η τραγική κατάληξή της -η δημόσια διαπόμπευση του Ουάιλντ, η καταδίκη και οι κτηνώδεις συνθήκες της φυλάκισής του, και ο τραγικός θάνατός του στην εξορία, σε ηλικία 46 ετών- φωτίζονται σ’ αυτή τη βιογραφία με συναρπαστική ακρίβεια. Ο Ellmann αξιοποιεί πλήθος τεκμηρίων, πολλά εκ των οποίων έρχονται για πρώτη φορά στο φως. Προσεγγίζοντας εκ νέου τη “Σαλώμη”, το “Πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι”, τη “Σημασία του να είναι κανείς σοβαρός”, καθώς και άλλα έργα, αναδεικνύει σημαντικές πτυχές του συγγραφέα τους, αποκαλύπτοντας έναν Ουάιλντ που είναι πιο μεγαλοφυής και πιο ανθρώπινος απ’ όσο ο μύθος του αφήνει να φανεί. Έναν Ουάιλντ που δεν είναι μόνο η προσωποποίηση του fin de siecle, αλλά μπορεί ακόμα και σήμερα να θέτει υπό αμφισβήτηση τις παραδοχές μας με την προκλητική του σκέψη. “Το πνεύμα του” γράφει ο Ellmann “είναι τόσο αναγκαίο και επίκαιρο στην εποχή μας όσο ήταν και εκατό χρόνια πριν. […] Είναι ένας από μας”. Κι επιστρέφει σ’ εμάς, μοναδικός και ακέραιος, μ’ ένα βιβλίο που αποτελεί θρίαμβο της τέχνης της βιογραφίας.