1952. Δημοτολόγιο κοινότητας Πηγής

Μετά τη γερμανοκατοχή και ίσαμε τα τέλη της δεκαετίας του 1940 περίπου Γραμματέας της Κοινότητας Πηγής ήταν ο Μανόλης Τζεδάκης (Τζεδομανόλης). Αφότου χτίστηκε το μικρό Γραφείο της Κοινότητας και μεταφέρθηκε σ’ αυτό το Αρχείο της, πήγαινα και μου άρεσε να διαβάζω από τις φυλλάδες τα ονόματα των Πηγιανών και μάλιστα των παλιών κατοίκων της Πηγής. Αυτός με άφηνε να χρησιμοποιώ τις φυλλάδες, αλλά μου σύστηνε να προσέχω να μην τις σχίσω. Αυτές όμως βρισκόταν όλες κατάχαμα στη ΝΑ γωνία του Γραφείου, που δεν είχε επαρκή επίπλωση, και ήταν ήδη σχισμένες σε πολλά σημεία! Για να τις διαβάσω έπρεπε μια – μια να τη σηκώνω σε μια καρέκλα του γραφείου και να την φυλλομετρώ, διαβάζοντας όπου μπορούσα. Κυρίως εύρισκα τις παλιές φυλλάδες που είχαν ονόματα Πηγιανών, που δε ζούσαν πια. Πότε – πότε ρωτούσα τον Τζεδομανόλη: «Μανολάκη, ποιος είναι τούτος και που κάθεται, γιατί δεν τον γνωρίζω.» Αυτός όταν ήταν στις καλές του μου εξηγούσε. Όταν όμως ήταν στις κακές του ή δε μου μιλούσε ή έγραφε και μού ‘λεγε: « Πήγαινε στο καλό και ρώτηξε τη Μάνα σου, άιντε, μπρος.» Κι εγώ έφευγα… Πάντα ήθελα να μάθω ποιοι Πηγιανοί ζούσαν παλιά στην Πηγή… Αφού ο Τζεδομανόλης αποχώρησε κι ανέλαβε Γραμματέας ο Γεώργιος Αντωνίου Παλιεράκης, που υπηρέτησε στον «Ιερό Λόχο» κι επέστρεψε στην Πηγή μετακατοχικά. διέκοψα τις επισκέψεις μου στο Γραφείο της Κοινότητας, γιατί κι εγώ πήγαινα ωστόσο στο Γυμνάσιο. Έλλειπ’ από το χωριό, αλλά και με απασχολούσαν τα μαθήματά μου, καθώς κι άλλα τινά… Στα 1952 ο Παλιεράκης σα Γραμματέας της Κοινότητας άνοιξε καινούρια φυλλάδα και κατέγραψε σ’ αυτή τα ονόματα των επιζώντων κυρίως Πηγιανών και όσων άλλων πεθαμένων πρόσφατα τότε… Το 2005, που ωστόσο η Πηγή εντάχτηκε στο Δήμο Αρκαδίου, αποφάσισα να καταγράψω, αντιγράψω αρχικά το Δημοτολόγιο της Κοινότητας Πηγής του 1952, και να συνεχίσω, κατόπιν αυτού, με τα διασωζόμενα πιο παλιά. Πρόλαβα και ολοκλήρωσα την αντιγραφή του Δημοτολογίου, που φέρει «ημερομηνία εγγραφής 18.12.1952», με όσα ονοματεπώνυμα Πηγιανών είχαν καταχωρηθεί σ’ αυτό, με τελευταία εγγραφή, που έγινε σ’ αυτό στις 7.9.1978. Οι περισσότεροι από αυτούς αποτελούσαν το Κοινωνικό περιβάλλον, μέσα στο οποίο γεννήθηκα κι έζησα τα παιδικά μου χρόνια. Αυτούς γνώρισα. Αυτούς, ζωντανούς ή πεθαμένους, και μακαρίζω… Σας παρουσιάζω στη συνέχεια το περιεχόμενο του Δημοτολογίου αυτού, Προσθήκες σ’ αυτό έκαμα μόνο όσες μεταβολές εγγεγραμμένων πληροφορήθηκα έγκυρα κι έγκαιρα τα πρώτα 5 – 8 κατοπινά χρόνια και μπόρεσα να τις αξιοποιήσω: Μαρίνος Σπ. Γαλανάκης, Τετάρτη 16.11.2022.

Μαρίνος Σπυρ. Γαλανάκης (Συγγραφέας)

Ο Μαρίνος Σπυρ. Γαλανάκης γεννήθηκε στο χωριό Πηγή του Ρεθύμνου στις 10.3.1936 από γονείς βασικά αγρότες. Αποφοίτησε από την Παιδαγωγική Ακαδημία Ηρακλείου στα 1957. Μετά τη στρατιωτική του θητεία διορίστηκε δάσκαλος στη δημόσια πρωτοβάθμια εκπαίδευση και δίδαξε σε Δημόσια Σχολεία της περιφέρειας και της πόλης του Ρεθύμνου της Κρήτης. Μετεκπαιδεύτηκε στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο και το Διδασκαλείο Δημοτικής Εκπαίδευσης. Παρακολούθησε εκπαιδευτικά σεμινάρια. Ασχολήθηκε με τη Δημοσιογραφία κ έχει στο ενεργητικό του πάνω από 2000 τίτλους άρθρων κ επιφυλλίδων σε τοπικές εφημερίδες και σε περιοδικά. Χρημάτισε μέλος του Δ.Σ. της Εταιρίας Θεάτρου Κρήτης (ΕΘΕΚ) και του Διδασκαλικού Συλλόγου Ρεθύμνου. Έχει συγγράψει, εκδώσει και κυκλοφορήσει 8 βιβλία. Το τελευταίο του ιστορικό έργο εκδόθηκε και κυκλοφορεί από το Μάη 2019 σε δυο τόμους, με τον τίτλο «Η Επανάσταση της Κρήτης 1878. Αποκαλύψεις – Καταγγελίες».