Cineπιλογές: 100 κρυμμένα κινηματογραφικά διαμάντια

Η συναρπαστική ιστορία του κινηματογράφου διαθέτει ανεκτίμητο πλούτο από αξιομνημόνευτα έργα υψηλής Τέχνης. Κάποια από αυτά είναι καταξιωμένα στη συλλογική συνείδηση και έχουν μόνιμη θέση στις αμέτρητες λίστες αξιολόγησης που δημοσιεύονται κατά καιρούς. Ωστόσο, υπάρχουν και πολλά υποτιμημένα ή ξεχασμένα αριστουργήματα, που έχουν αγνοηθεί αδικαιολόγητα ενώ θα έπρεπε να είναι ευρύτερα γνωστά και αναγνωρισμένα. Οι λάτρεις του σινεμά μένουν πολλές φορές έκπληκτοι όταν ανακαλύπτουν το μεγαλείο αυτών των άδικα παραγνωρισμένων ταινιών. Στο βιβλίο περιλαμβάνονται τίτλοι που καλύπτουν το χρονικό διάστημα περίπου 90 ετών (1930-2018) και μπορούν να διακριθούν σε δύο κατηγορίες: • Στην πρώτη κατηγορία περιλαμβάνονται έργα σχετικά άγνωστων σκηνοθετών, όπως οι Joseph H. Lewis, Cy Endfield, Lary Peerce, Frank Perry, Robin Hardy, James Toback, Dominque Forma κ.ά., που έκαναν μόνο μια εξαιρετική ταινία σε μια, κατά τα άλλα, μέτρια φιλμογραφία. • Στη δεύτερη κατηγορία υπάρχουν ταινίες επιδραστικών δημιουργών, όπως Jean Renoir, Charles Chaplin, John Ford, Federico Fellini, Luchino Visconti, Martin Scorsese κ.ά., που έμειναν άδικα στη σκιά των μεγάλων εμπορικών επιτυχιών τους. Η αρxιτεκτονική του βιβλίου περιλαμβάνει 100 κεφάλαια, όσες και οι ταινίες που παρατίθενται σε χρονολογική σειρά. Κάθε κεφάλαιο αποτελείται από δύο μέρη: το πρώτο περιλαμβάνει τη σύνοψη και την ανάλυση της ταινίας, ενώ το δεύτερο τη συνοπτική ανάλυση της φιλμογραφίας και της τεχνοτροπίας του σκηνοθέτη-δημιουργού. Οι συνόψεις της πλοκής είναι σύντομες, έτσι ώστε να προσελκύουν τον αναγνώστη να δει την ταινία χωρίς να καταστρέψουν τη μαγεία της θέασης, με τα λεγόμενα spoilers. Η εστίαση της ανάλυσης αφορά περισσότερο την αφήγηση, τον θεματικό πυρήνα και την κοσμοθεωρία του δημιουργού, καθώς το μήνυμα μιας ταινίας περνάει κυρίως μέσα από την πλοκή. Η αναφορά σε τεχνικά θέματα είναι περιορισμένη, καθώς η απόλαυση μιας ταινίας δεν προϋποθέτει απαραίτητα την άριστη γνώση τεχνικών όρων όπως ντεκουπάζ, γωνία λήψης, κάδρο, γκρο πλαν. Άλλωστε, η πρόσληψη μιας ταινίας κρίνεται από τη μυστηριακή δύναμη που ασκεί στον θεατή η εικόνα με τη γοητεία, την ποιότητα και την αισθητική της, προκαλώντας συγκίνηση, μέθεξη και ανάταση ψυχής.

Γιώργος Ξανθάκης (Συγγραφέας)

Μέλος της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου (Π.Ε.Κ.Κ.)