Homo Domesticus

«Πώς συνέβη και ο Homo sapiens, τόσο πρόσφατα στην ιστορία του είδους του, κατέληξε να ζει σε πολυπληθείς εδραίες κοινότητες, γεμάτες από εξημερωμένα ζώα και από μια πληθώρα δημητριακούς καρπούς, κυβερνώμενος από τους προπάτορες αυτού που αποκαλούμε σήμερα κράτος;» Στο βιβλίο αυτό, ο James C. Scott μελετά την ανάδυση των πρώτων σταθερών οικισμών στην ιστορία της ανθρωπότητας και τη σύνδεσή τους με τη Γεωργική Επανάσταση της Νεολιθικής περιόδου, για να εντοπίσει και να αναλύσει τις απαρχές του κράτους. Αντλώντας από ένα ευρύ φάσμα επιστημονικών πεδίων, όπως η αρχαιολογία, η αρχαία ιστορία, η ανθρωπολογία, η βιολογία, η επιδημιολογία, η δημογραφία και η περιβαλλοντική ιστορία, ο συγγραφέας ασκεί κριτική στον θεσμό του κράτους, αναδεικνύοντας τις δυσμενείς συνέπειες που είχε η μετάβαση από τη νομαδική ζωή, το κυνήγι και την τροφοσυλλογή στη μόνιμη εγκατάσταση και στις αγροτικές εργασίες: επιδημίες λόγω συνωστισμού, καταναγκαστική εργασία και έλεγχος της παραγωγής και της αναπαραγωγής, μεταξύ άλλων. Με βάση αυτές τις διαπιστώσεις, ο Scott στρέφει το ενδιαφέρον του στους «βαρβάρους», δηλαδή στους πληθυσμούς εκείνους που κατάφεραν να αποφύγουν την εδραία ζωή και να αντισταθούν στον κρατικό έλεγχο για χιλιετίες, επιλέγοντας άλλους τρόπους ζωής και οργάνωσης.

James C. Scott (Συγγραφέας)

Ο Τζέιμς Κ. Σκοτ (James C. Scott, 1936-2024) ήταν ομότιμος καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης (έδρα Sterling) και συνδιευθυντής του Προγράμματος Αγροτικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Yale. Πολιτικός επιστήμονας, ανθρωπολόγος, αναρχικός φιλόσοφος και αγρότης, ο Σκοτ ανέδειξε με το έργο του τη δυνατότητα των υποτελών να αντιστέκονται και να οργανώνουν τη ζωή τους χωρίς την παρέμβαση του κράτους. Στα ελληνικά κυκλοφορούν τα βιβλία του Η τέχνη του να μην κυβερνιέσαι (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2024) και Κυριαρχία και οι τέχνες της αντίστασης (Ψηφίδες, 2024).

(Πηγή: “Εκδόσεις Πλήθος”, 2025)

 

 

 

 

Βασίλης Γεωργάκης (Μεταφραστής)