O ίδιος ο εαυτός ως άλλος

Ο μεγάλος γάλλος φιλόσοφος Πωλ Ρικέρ χρωστά τη φήμη του όχι μόνο στην κριτική αναμέτρησή του με ρεύματα όπως η ψυχανάλυση, ο στρουκτουραλισμός και η κριτική κοινωνική θεωρία αλλά και στους λεπταίσθητους στοχασμούς του γύρω από σύνθετα και δυσεπίλυτα ζητήματα όπως η μεταφορά, το κείμενο, η αφήγηση και ο χρόνος, από τους οποίους απορρέει το αίτημα μιας φαινομενολογικής ερμηνευτικής του υποκειμένου που θα έρχεται σε ευθεία σύγκρουση με την καρτεσιανή και καντιανή παράδοση του cogito. Το επίμαχο αίτημα υλοποιείται με υποδειγματική σαφήνεια στο βιβλίο του “Ο ίδιος ο εαυτός ως άλλος” -αναμφισβήτητα, ένα από τα σημαντικότερα έργα του εν γένει-, το οποίο δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στα γαλλικά το 1990. Ξεχωριστό, εν προκειμένω, ενδιαφέρον παρουσιάζει η σύζευξη της ερμηνευτικής του υποκειμένου με μιαν “ελάσσονα ηθική” η οποία εκβάλλει στην αξίωση να εξοβελιστεί το ατομοκεντρικό “εγώ” ώστε να εμφανιστεί στο προσκήνιο ο “εαυτός”, ο οποίος συγκροτείται μέσα από την κριτική συνάντηση με τη ριζική ετερότητα του άλλου.