The other Alexander (Αγγλικά)

Ο άλλος Αλέξανδρος, το αλληγορικό μυθιστόρημα της Μαργαρίτας Λυμπεράκη, που στα ελληνικά πρωτοκυκλοφόρησε το 1950, κυκλοφόρησε στα αγγλικά, στη σειρά Modern Greek Classics. Ο Αλμπέρ Καμύ το χαρακτήρισε «αληθινή ποίηση», στο οποίο η απαράμιλλη πένα της Λυμπεράκη δημιουργεί σκηνικό ανάλογο της αρχαιοελληνικής τραγωδίας. Ένας τυραννικός πατέρας κάνει διπλή ζωή: έχει τέσσερα παιδιά με τη νόμιμη σύζυγό του και άλλα τέσσερα νόθα, στα οποία έχει δώσει τα ίδια ονόματα. Τα ετεροθαλή αδέρφια γνωρίζονται, συναντιούνται, αγαπούν, μισούν και προδίδουν το ένα το άλλο. Το παράλογο μπλέκει με τον πραγματικό σε αυτό το παράδοξο ψυχογραφικό μυθιστόρημα της Λυμπεράκη, που εξελίσσεται στην Ελλάδα του Εμφυλίου. Οι ήρωες πρέπει να αντιμετωπίσουν τους, κατά κάποιον τρόπο, σωσίες τους, σε μια ατμόσφαιρα που θολώνει η έννοια της ταυτότητας και του ανήκειν τόσο σε προσωπικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο.

Μαργαρίτα Λυμπεράκη (Συγγραφέας)

Μαργαρίτα Λυμπεράκη (1919-2001). Η Μαργαρίτα Λυμπεράκη γεννήθηκε στην Αθήνα. Παιδί χωρισμένων γονιών μεγάλωσε με τον παππού της τον εκδότη Γεώργιο Φέξη, που της μετέδωσε την αγάπη για το βιβλίο. Σε παιδική ηλικία ταξίδεψε για πρώτη φορά στο Παρίσι και έμαθε γαλλικά. Τέλειωσε το Αρσάκειο γυμνάσιο και σπούδασε στη Νομική Σχολή Αθηνών, από όπου αποφοίτησε το 1943. Ασχολήθηκε επίσης με τη ζωγραφική. Παντρεύτηκε το συγγραφέα Γ. Καραπάνο, με τον οποίο απέκτησε μια κόρη, τη Μαργαρίτα Καραπάνου, που έγινε επίσης συγγραφέας. Την πρώτη της εμφάνιση στο χώρο της λογοτεχνίας έκανε το 1945 ως Μαργαρίτα Καραπάνου (χρησιμοποιώντας το επώνυμο του συζύγου της) με το μυθιστόρημα “Τα δέντρα”, ενώ ένα χρόνο αργότερα εξέδωσε το έργο που την έκανε ευρέως γνωστή, το μυθιστόρημα “Τα ψάθινα καπέλα” (που μεταφράστηκε το 1950 στα γαλλικά με τίτλο “Trois etes”). Το 1946 πήρε διαζύγιο και έφυγε με την κόρη της για το Παρίσι, όπου συνδέθηκε με τους Καστοριάδη, Καμπά, Αξελό, Ελύτη και ήρθε σε επαφή με τα πρωτοποριακά ευρωπαϊκά καλλιτεχνικά ρεύματα της εποχής. Στο Παρίσι ολοκληρώθηκε ο “Άλλος Αλέξανδρος” (1950) και το 1952 εγκαινιάστηκε η ενασχόλησή της με τη θεατρική γραφή, άλλοτε στα γαλλικά και άλλοτε στα ελληνικά. Στο χώρο της λογοτεχνίας η Λυμπεράκη κινήθηκε αρχικά στα πλαίσια της ψυχογραφίας με έμφαση στη γυναικεία φύση. Με τον “Άλλο Αλέξανδρο” και κυρίως τα θεατρικά της έργα πέρασε σ’ έναν εντονότερα υπερβατικό χώρο και κινήθηκε στα όρια του συμβολισμού με την τελετουργική διονυσιακή γραφή, στην προσπάθειά της να προσδιορίσει τη θέση της σύγχρονης Ελλάδας ανάμεσα στην Ευρώπη και την Ανατολή μέσω του αρχετυπικών μύθων. Ανάλογος προβληματισμός κυριαρχεί και στο τελευταίο της πεζογράφημα με τίτλο “Το μυστήριο”. Έγραψε επίσης τα σενάρια για τις ταινίες “Μαγική πόλη” του Νίκου Κούνδουρου (1955) και “Φαίδρα” του Ζυλ Ντασσέν (1962) και ασχολήθηκε με τη λογοτεχνική μετάφραση. Συνεργάστηκε με την εφημερίδα “Τα Νέα” (1975). Ήταν μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων και της Εταιρείας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία της Μαργαρίτας Λυμπεράκη βλ. Λίζυ Τσιριμώκου, “Λυμπεράκη, Μαργαρίτα”, στο “Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό”, τ. 5, Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1986· Γεωργία Φαρίνου – Μαλαματάρη, “Μαργαρίτα Λυμπεράκη”, στο “Η μεταπολεμική πεζογραφία· από τον πόλεμο του ’40 ως τη δικτατορία του ’67”, τ. Ε΄, σ. 130-177, Αθήνα, Σοκόλης, 1988· Φρ. Φαρμάκης, “Λυμπεράκη, Μαργαρίτα”, στη Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, τ. 9, Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ.· Ξανθή Κατσαρή, “Μαργαρίτας Λυμπεράκη: η ζωή και το έργο”, στο πρόγραμμα της παράστασης του έργου της Λυμπεράκη “Το μυστικό κρεβάτι ή Τηλέγονος” από το Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο Κομμοτηνής, 1995, σ.11-16· και Αλέξης Ζήρας, Βάλτερ Πούχνερ, “Λυμπεράκη, Μαργαρίτα”, στο “Λεξικό Νεοελληνικής Λογοτεχνίας”, Αθήνα, Πατάκης, 2007, σ. 1292-1293.

(Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).

 

Willis Barnstone (Μεταφραστής)

 

Elli Tzalopoulou Barnstone (Μεταφραστής)