Δίχως να ξέρεις πως

Το θεατρικό έργο Δίχως να ξέρεις πώς του Λουίτζι Πιραντέλλο γράφτηκε το 1934. Είναι το προτελευταίο δραματικό έργο του το οποίο ανέβηκε στα τσέχικα στο Εθνικό Θέατρο της Πράγας στις 19 Νοεμβρίου του 1934 για πρώτη φορά. Αυτό το έργο κατέχει μια μοναδική θέση στο θέατρο του Λουίτζι Πιραντέλλο γιατί το πρόβλημα της ανθρώπινης υπευθυνότητας το φτάνει μέχρι τις πιο ακραίες συνέπειες και μάλιστα τις πιο παράλογες. Ασκεί επίσης, όπως όλα τα έργα του Πιραντέλλο, μια κοινωνική κριτική· εδώ, του αριστοκρατικού κύκλου του αργόσχολου, που τον απασχολούν οι μοιχείες του.

Luigi Pirandello (Συγγραφέας)

Ο Λουίτζι Πιραντέλλο (1867-1936), πεζογράφος και ίσως ο σημαντικότερος σύγχρονος ιταλός θεατρικός συγγραφέας, γεννήθηκε στο Αγκριτζέντο της Σικελίας, τον αρχαίο Ακράγαντα. Ο ίδιος, μάλιστα, ισχυριζόταν ότι είναι ελληνικής καταγωγής και ότι το επίθετό του είναι παραφθορά του ελληνικού Πυράγγελος. Σπούδασε νομικά, φιλολογία και γλωσσολογία στα πανεπιστήμια του Παλέρμο, της Ρώμης και της Βόννης και δίδαξε ως καθηγητής ιταλικής φιλολογίας στο ανώτατο ινστιτούτο της ιταλικής πρωτεύουσας. Στη Ρώμη ο Πιραντέλο συνεργάστηκε με λογοτεχνικά περιοδικά. δημοσιεύοντας ποιήματα και πεζογραφήματά του. Η πρώτη του ποιητική συλλογή εκδόθηκε το 1899. Η οικονομική καταστροφή του πατέρα του όμως, το 1903, τον ανάγκασε να αποδυθεί σε σκληρό αγώνα επιβίωσης ο οποίος τον έφερε στα πρόθυρα της αυτοκτονίας. Μέσα σ’ αυτή την ατμόσφαιρα έγραψε το κυριότερο μυθιστόρημά του, “Ο μακαρίτης Ματία Πασκάλ” (1904), που η απήχησή του τον επέβαλε σαν πεζογράφο. Ακολούθησαν τα έργα “Οι γέροι και οι νέοι” (1909), “Τερτσέτι” (1912), “Η τράπουλα” (1915), κ.ά. Εκείνο όμως που έμελλε να τον κάνει διάσημο σε όλο τον κόσμο ήταν το θεατρικό του έργο, το πρώτο μέρος του οποίου συνέθεσε και πάλι σε μια οδυνηρή εποχή γι’ αυτόν, εξαιτίας του θανάτου της μητέρας του και της διανοητικής αρρώστιας της γυναίκας του. Τα κυριότερα θεατρικά έργα του, με τα οποία αποκρυσταλλώθηκε το ύφος γνωστό ως “πιραντελλισμός”, είναι: “Έτσι είναι (αν έτσι νομίζετε)”, 1917, “Η ηδονή της τιμιότητας”, 1917, “Όλα σε καλό”, 1920, “Έξι πρόσωπα ζητούν συγγραφέα”, 1921, “Να ντύσουμε τους γυμνούς”, 1922, “Απόψε αυτοσχεδιάζουμε”, 1930, κ.ά. Το 1934 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου του. Πέθανε στη Ρώμη, το 1936.

 

Άννα Βαρβαρέσου – Τζόγια (Μεταφραστής)