Διήγηση Μαργαρώνας και Ιμπερίου (Η ριμάδα)

Ἡ Μαργαρώνα καὶ ὁ Ἰμπέριος ὑπῆρξε περίφημο γκρὰν-σουξὲ τῆς ἑλληνικῆς λογοτεχνίας. Τὸ ἀναγνωστικὸ κοινὸ τὸ ἀναζητοῦσε ἐπὶ τέσσερις αἰῶνες (1543-1806). Οἱ ἐκδότες τὸ ἐπανεξέδιδαν συνεχῶς. Ὁ δέκατος ἕκτος αἰώνας ἦταν σπουδαία περίοδος τῆς εὐρωπαϊκῆς λογοτεχνίας. Συγγραφεῖς ὅπως ὁ Ariostο, ἀργότερα ὁ Cervantes καὶ ὁ Shakespeare συνέχισαν τὴ μεσαιωνικὴ πρακτικὴ τῆς ἀξιοποίησης πολλαπλῶν πηγῶν, γλωσσῶν καὶ παραδόσεων ἀρχαίων καὶ σύγχρονων, τὶς ὁποῖες ἀνέσκαπταν σὲ κάτι καινούριο. Ἡ Μαργαρώνα πετυχαίνει τὸ ἴδιο. Ἀφορμᾶται ἀπὸ μία παλιὰ γαλλικὴ ἱστορία μὲ ἔντονο θρησκευτικὸ καὶ ἀριστοκρατικὸ ποιόν, τὴν ὁποία ξαναγράφει ἀφαιρώντας θρησκεία καὶ ἱπποσύνη, γιὰ νὰ ἀπευθυνθεῖ σὲ ἕνα κοινὸ ποὺ δὲν ἦταν οὔτε ἀναγκαστικὰ θρησκευόμενο οὔτε ἀριστοκρατικό, τοὺς ἀνερχόμενους ἀστοὺς καὶ τὶς ἐργαζόμενες γυναῖκες. Τολμᾶ νὰ ἀσχοληθεῖ μὲ πρωτοφανῆ στὴ νεότερη λογοτεχνία θέματα – τὴν ἐφηβικὴ ταυτότητα, τὸν ἀνταγωνισμὸ τῶν γενεῶν, τὴ σωματικότητα τοῦ ἐρωτικοῦ πάθους. Ἡ παρούσα ἔκδοση σχεδιάστηκε ὥστε νὰ κάνει ἀπολύτως προσιτὸ τὸ ὄμορφο κείμενο σὲ ἀναγνῶστες καὶ ἀναγνώστριες ποὺ δὲν εἶναι ὑποχρεωτικὰ φιλόλογοι. Πρωτότυπες παρασελίδιες σημειώσεις ἑρμηνεύουν κάθε σημεῖο ποὺ σήμερα δημιουργεῖ ἀπορία. Ἡ Εἰσαγωγὴ παρουσιάζει νέα στοιχεῖα γιὰ τὸ ἱστορικὸ πλαίσιο· τὴν κριτικὴ ἀξιολόγηση τοῦ κειμένου· καὶ τὴν καινούρια πολυφωνικὴ γραφὴ τῆς ἐποχῆς ποὺ ἐνδυνάμωνε τὴ γυναικεία φωνή. Αὐτὴν ὑπογραμμίζει ὁ τίτλος της ἔκδοσής μας ποὺ προτάσσει τὸ ὄνομα τῆς ἡρωίδας ἀντιμεταθέτοντας τὸ συνηθισμένο Ἰμπέριος καὶ Μαργαρώνα. Τοὺς εἰδικοὺς θὰ ἐνδιαφέρουν καὶ τὸ παλαιότερο χειρόγραφο καὶ ἡ τελευταία βενετικὴ ἔκδοση (1806), ποὺ παρουσιάζονται γιὰ πρώτη φορὰ σχολιασμένα σὲ ξεχωριστὰ κεφάλαια.

Κώστας Γιαβής (Συγγραφέας)