Ιστορίες από έναν τόπο κι έναν χρόνο μαγικό

Με πέντε ιστορίες ― οι τρεις εμπνευσμένες από ιαπωνικούς θρύλους― που βάζουν φωτιά στη φαντασία, κινούνται μέσα σε υπερφυσικούς κόσμους και ξεσηκώνουν το συναίσθημα, σας συστήνουμε το Λευκάδιο Χερν. Ήταν ένα περιπλανώμενο φάντασμα, σύμφωνα με έναν βιογράφο του. Ο Ελληνοϊρλανδός, και πολιτογραφημένος Ιάπωνας, συγγραφέας περπάτησε σε όλου του κόσμου τα μονοπάτια, έζησε σαν Οδυσσέας και αφηγήθηκε σαν Όμηρος.

Lefkadio Hern (Συγγραφέας)

Ο Λευκάδιος Χερν γεννήθηκε στη Λευκάδα το 1850. Πατέρας του ήταν ο Ιρλανδός γιατρός Charles Bush Hearn που υπηρετούσε τότε στα αγγλοκρατούμενα Επτάνησα και μητέρα του η Ρόζα Κασιμάτη από τα Κύθηρα. Μια μετάθεση του πατέρα στις Ινδίες, είχε ως συνέπεια τον χωρισμό των γονέων του. Ο μικρός Λευκάδιος βρίσκεται τότε στο Δουβλίνο όπου δοκιμάζει τις πρώτες πίκρες από τη σκληρή συμπεριφορά της δεσποτικής γιαγιάς του. Δεκαεννιά χρόνων φεύγει στην Αμερική κι ύστερα από μια περιπετειώδη ζωή, το 1887 καταλήγει στις Δυτικές Ινδίες, όπου μένει για δύο χρόνια, ως ανταποκριτής του αμερικάνικου περιοδικού “Harper’s Magazine”. Ως ανταποκριτής του περιοδικού φεύγει το 1890 για την Ιαπωνία, όπου έμελλε να περάσει το υπόλοιπο της ζωής του. Στην Ιαπωνία λύνει τη συνεργασία του με το “Harper’s Magazine” και με τη βοήθεια του καθηγητή Βasil Hall Chamberlain και του Ίτζιτο Χατόρι βρίσκει μια θέση καθηγητή αγγλικών στην πόλη Ματσουέ. Στο πανέμορφο Ματσουέ των θρύλων θα ζήσει δεκαπέντε μήνες. Αναπτύσσει αδελφική φιλία με τον καθηγητή Νισίντα Σενταρό και ένα χρόνο αργότερα παντρεύεται τη Σέτσου Κοϊζούμι, κόρη ενός σαμουράϊ της περιοχής, του οποίου η οικογένεια είχε ξεπέσει. Μαζί της επρόκειτο να αποκτήσει τέσσερα παιδιά. Την ίδια εποχή άρθρα του αρχίζουν να δημοσιεύονται στο “The Atlantic Monthly” και σε διάφορες εφημερίδες της Αμερικής και αντικατοπτρίζουν την ισχυρή έλξη που ασκεί πάνω του η Ιαπωνία. Τα κείμενά του εκδίδονται σε βιβλίο το 1894, με τίτλο “Glimpses of Unfamiliar Japan” (βιβλίο που θεωρήθηκε αργότερα κλασικό στην Ιαπωνία και άρχισε να διδάσκεται στα σχολεία). Το 1892 εγκαθίσταται στο Κουμαμότο, όπου διδάσκει επί τρία χρόνια στη μέση εκπαίδευση. Το 1896 λαμβάνει την ιαπωνική υπηκοότητα και παίρνει το οικογενειακό όνομα της γυναίκας του, Κοϊζούμι, και το προσωπικό όνομα Γιακούμο. Για τον Χερν ο σιντοϊσμός και ο βουδισμός είναι τρόποι καθημερινής ατομικής και συλλογικής ζωής, θρησκείες που οι άνθρωποι τις πράττουν αντί απλώς να τις πιστεύουν. Ο ίδιος παραμένει αγνωστικιστής. Το Αυτοκρατορικό Πανεπιστήμιο του Τόκιο του προσφέρει την έδρα του καθηγητή αγγλικής φιλολογίας. Εγκαθίσταται στο Τόκιο όπου ζει την πιο λαμπρή και γόνιμη συγγραφική του περίοδο. Η κακή του όραση δεν στάθηκε εμπόδιο στην εξερεύνηση των “άγνωστων” περιοχών της Ιαπωνίας. Την άνοιξη του 1903 όμως, όπως το είχε προβλέψει, οι υπεύθυνοι του πανεπιστημίου τον υποχρεώνουν με κάποιο πρόσχημα να παραιτηθεί. Οι φοιτητές του διαμαρτύρονται έντονα και η θέση του επαναπροσφέρεται, αλλά με όρους που είναι αδύνατον να δεχτεί. Τρία ζητήματα τον απασχολούν εκείνη την εποχή. Η επιθυμία του να επιστρέψει στη Δύση παρ’ όλες τις συμβατικότητές της, η υγεία του που χειροτερεύει και το μέλλον της νεογέννητης κόρης του, Σουτζούκο. Το 1904 δέχεται τη θέση του καθηγητή της Αγγλικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Ουασέντα του Τόκιο. Την ίδια χρονιά, ο Λευκάδιος Χερν πεθαίνει στο σπίτι του από ανακοπή, στις 26 Σεπτεμβρίου 1904 σε ηλικία 54 ετών, και αποτεφρώνεται σύμφωνα με το ιαπωνικό τελετουργικό. Οι Ιάπωνες τον κατατάσσουν στους εθνικούς τους συγγραφείς. Ο καθηγητής Βasil Hall Chamberlain έγραψε: “Διαβάζοντας τα κείμενά του αισθάνεται κανείς την αλήθεια αυτού που δήλωσε ο Richard Wagner: “Ο μόνος τρόπος για να κατανοήσεις είναι να αγαπήσεις”. Αν ο Λευκάδιος Χερν κατανοεί βαθιά την Ιαπωνία και την κάνει κατανοητή περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο συγγραφέα, είναι γιατί την αγαπάει βαθιά”. Κυριότερα έργα του είναι: “Ματιές στην άγνωστη Ιαπωνία” (1894), “Από την Ανατολή” (1895), “Κοκορό” (1896), “Κοττό” (1902) και “Καϊντάν” (1904).

 

Άρης Λασκαράτος (Μεταφραστής)

 

Θεοδώρα Πασαχίδου (Μεταφραστής)

Η Θεοδώρα Πασαχίδου είναι δημοσιογράφος και επικοινωνιολόγος, με ειδίκευση σε θέματα ΜΜΕ και Πολιτισμού. Σπούδασε στο Τμήμα Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και Media and Culture στο University of Glasgow. Από το 2003 είναι συνεργάτης της Εταιρείας Εικαστικών Μελετών, συνεπιμελήτρια των μουσειακών εκθέσεων “Τέχνη Πολιούχος”, “Ιερή και Βέβηλη”, “Τέχνη & Ψυχιατρική” κ.ά. και αρχισυντάκτης της σειράς “Άτλας Νεοελληνικής Τέχνης”.