Κοινά, κοινότητες, κοινοκτημοσύνη, κομμουνισμός – Από τον κόσμο των κοινών στον κοινό κόσμο

Τα τελευταία χρόνια γίνεται πολύς λόγος στη δημόσια συζήτηση για τα «κοινά». Τι είναι όμως αυτά τα περιβόητα «κοινά»; Πρόκειται για αυτό που συνηθίζουμε να ονομάζουμε «κοινά αγαθά»; Πρόκειται για τους «κοινούς πόρους»; Τα κοινά είναι μόνο τα δάση, οι παραλίες, ο αέρας και το νερό, τα οποία είναι γνωστά ως «κοινά τοις πάσι» από την εποχή του αρχαίου ρωμαϊκού δικαίου; Ή πρόκειται και για κάτι πιο σύνθετο, που έχει άμεση σχέση με την αυτοοργάνωση της κοινωνίας, τις δομές αλληλέγγυας και συνεργατικής οικονομίας, τους εργατικούς αγώνες, τα κινήματα πολιτών που μετατρέπουν την κρατική ιδιοκτησία σε δημόσια, σε κοινή κτήση; Και ποια η σχέση τους με τις κοινότητες, την κοινοκτημοσύνη και τον κομμουνισμό – η γενεαλογική σχέση τους με τη μεγάλη παράδοση που αναφέρεται στην αρχική εξισωτική «φυσική κατάσταση»; Στην καθομιλουμένη, και όχι μόνο, «παίρνω μέρος στα κοινά» σημαίνει συμμετέχω στην πολιτική ζωή μιας δημοκρατικής πόλεως. Είναι σε θέση οι ελεύθερα συνεταιρισμένοι παραγωγοί να θεμελιώσουν τις δικές τους πόλεις/πολιτείες, να αναδείξουν μια νέα λαμπρή δημόσια σφαίρα, έναν πολιτισμό άμεσης δημοκρατίας; Ποια θα μπορούσε να είναι η κοινωνική και πολιτική οργάνωση μιας κοινωνίας του Δώρου; Μιας κοινωνίας στην οποία η «μέθεξη ανθρώπων και πραγμάτων» θα έπαιρνε τη θέση της αλλοτρίωσης του φετιχισμού του εμπορεύματος. Το βιβλίο του Γιώργου Λιερού επιχειρεί να φωτίσει όλες τις πλευρές ενός ζητήματος –ως έναν τρόπο προσέγγισης μιας συνολικής θεώρησης του κόσμου και της κοινωνίας– υπό το πρίσμα της επαναστατικής διαδικασίας για τις δημοκρατίες των συνεταιρισμένων παραγωγών.

Γιώργος Λιερός (Συγγραφέας)