Οργονομετρία: Η ανακάλυψη της οργόνης. Τόμος ΙΙΙ

O τρίτος τόμος του μνημειώδους έργου του Βίλχελμ Ράιχ με γενικό τίτλο «Η ανακάλυψη της οργόνης» δεν έχει κυκλοφορήσει ποτέ στην Ελλάδα στην πλήρη μορφή του. Στις σελίδες του, ο Ράιχ εισάγει και περιγράφει τον Οργονομικό λειτουργισμό, δηλαδή μια ιδιαίτερη μεθοδολογία σκέψης, καταλληλότερη για την προσέγγιση των θεμελιωδών διεργασιών της φύσης από τις υπάρχουσες. Στο πρώτο μέρος, υπό τον τίτλο: «Ο Αιθέρας, ο Θεός και ο Διάβολος», ο Ράιχ αναφέρεται στα κεντρικά φιλοσοφικά συστήματα που επικράτησαν κατά καιρούς, αναλύει τον αντίκτυπό τους στον άνθρωπο και στο κοινωνικό του περιβάλλον, και τα αντιπαραβάλλει με τον λειτουργικό τρόπο σκέψης που χρησιμοποιεί η επιστήμη της οργόνης, η οργονομία. Αναγνωρίζεται η λειτουργία των εννοιών «Θεός», «Αιθέρας» και «Διάβολος» σε σχέση με την αντίληψη της φύσης, και διαφαίνεται καθαρά πόσο ο άνθρωπος έχει απομακρυνθεί από τη φυσική ζωή και δυστυχεί. Στο δεύτερο μέρος, που όπως και το τρίτο κυκλοφόρησε μόνο σε σειρά άρθρων, με παραδείγματα από τo άβιο και από το έμβιο βασίλειο, περιγράφει τις αρχές και τη μεθοδολογία του οργονομικού λειτουργισμού, και πώς εφαρμόζεται πρακτικά και όχι ως αφηρημένο φιλοσοφικό σχήμα. Εξηγεί πώς καταλήγουμε σε τεκμηριωμένα συμπεράσματα από φαινομενικά αντίθετα φαινόμενα, όπως οι ψυχικές και οι φυσικές διεργασίες. Εδώ έγκειται και η ιδιοφυΐα της συλλογιστικής, αφού καταφέρνει να συνδυάσει άβιες και έμβιες διεργασίες, υπό τους ίδιους λειτουργικούς νόμους. Στο τρίτο μέρος μάς παρουσιάζει τον καρπό της συλλογιστικής του, τις «οργονομετρικές εξισώσεις», οι οποίες μας βοηθούν να οργανώσουμε λειτουργικά τα φυσικά φαινόμενα —τόσο τα έμβια όσο και τα άβια— και να παρακολουθήσουμε τον τρόπο που αλληλοσυνδέονται και εξελίσσονται είτε προς το ειδικότερο, είτε προς το γενικότερο, χρησιμοποιώντας απλές αφηρημένες παραστάσεις, που αν και θυμίζουν μαθηματικά, ακολουθούν αποκλειστικά λειτουργικούς κανόνες.

Wilhelm Reich (Συγγραφέας)

Γεννήθηκε στις 24 Μαρτίου του 1897 στη Γαλικία, την περιοχή που βρισκόταν τότε στην ανατολική παραμεθόριο, κομμάτι της Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας. Οι γονείς, εβραίοι στο θρήσκευμα, ήταν αφανάτιστοι και αφομοιωμένοι με τον ντόπιο πληθυσμό. Στον Α΄ παγκόσμιο πόλεμο ο Ράιχ υπηρέτησε σαν αξιωματικός του αυστριακού στρατού. Κατόπιν σπούδαξε ιατρική, έγινε μαθητής του Φρόυντ και από το 1923 άρχισε να εργάζεται σαν παθολόγος και ψυχαναλυτής. Πιο αισιόδοξος από το Δάσκαλό αλλά το ίδιο ορμητικός και ριζοσπαστικός ανέπτυξε τις δικές του ιδέες για την “νεύρωση” στα βιβλία του “Η λειτουργία του οργασμού” (1927) και “Ανάλυση του χαρακτήρα” (1933). Επεξέτεινε τις ιδέες του αυτές και στην πολιτική όπου προσχώρησε στο κομμουνιστικό κόμμα, και το 1933 έγραψε την “Μαζική ψυχολογία του φασισμού”. Ο θρίαμβος του ναζισμού στην Γερμανία τον ανάγκασε να ξεκινήσει την περιπλάνησή του σε Βιέννη, Δανία, Σουηδία και Νορβηγία. Αλλά και οι κομμουνιστές τον είχαν ήδη κυνηγήσει σαν “σεξοκεντρικό” ενώ ταυτόχρονα οι ψυχαναλυτές τον κατηγορούσαν σαν υπερβολικά ασχολούμενο με τα πολιτικά. Τελικά εγκαταστάθηκε στην Ν. Υόρκη, στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Έχοντας ανακαλύψει την βιοενέργεια ή όπως αυτός την έλεγε “οργόνη” και τον “οργονοσυσωρευτή”, ασχολήθηκε με την θεραπεία του καρκίνου και με την προέλευση της ζωής. Το 1940 γράφει το “Άκου ανθρωπάκο”, όπου με φοβερό πάθος και μεγάλη σοφία απευθύνεται προς τους συνανθρώπους του αποκαλώντας τους θύματα και θύτες ταυτόχρονα, ενώ το 1951 έγραψε την “Δολοφονία του Χριστού”. Το 1947 συγκρούστηκε με τις αμερικάνικες φαρμακοβιομηχανίες που του απαγόρεψαν να χρησιμοποιεί και να διακινεί τους οργονοσυσωρευτές του. Το 1956 τον έκλεισαν φυλακή και το 1957 πέθανε σε ηλικία 60 χρόνων σε ομοσπονδιακό σωφρονιστήριο. Σήμερα οι ιδέες του για τον οργασμό και την ηδονή, το δικαίωμα στη σεξουλική ελευθερία και απαλλαγή από τις ενοχές, η αναγνώριση της ανάγκης για στοργή και θαλπωρή των νεογέννητων, τα πλεονεκτήματα του φυσικού τοκετού και του θηλασμού, ο ρόλος της καταπίεσης στη δημιουργία της ασθένειας και πολλά άλλα όπως η λειτουργία της οργόνης και του οργονοσυσωρευτή είναι φυσιολογικές αλήθειες και για καθημερινούς ανθρώπους και για σοβαρούς ερυνητές. Όμως υπάρχουν ακόμη πολλές ιδέες του που μόνο αυτός σαν Δον Κιχώτης είχε και πολεμούσε εναντίον τους.

 

Κώστας Θεοδωρίμπασης (Μεταφραστής)

 

Νάσος Τεόπουλος (Επιμέλεια)

 

Κώστας Δημόπουλος (Επιμέλεια)

Ο Κώστας Δημόπουλος είναι αναπληρωτής καθηγητής εκπαιδευτικού υλικού στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου (Τμήμα Κοινωνικής και Εκπαιδευτικής Πολιτικής). Επιπλέον είναι διδάσκων στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα ειδίκευσης “Σπουδές στην Εκπαίδευση” του ΕΑΠ. Τα κύρια ερευνητικά του ενδιαφέροντα αφορούν τον μετασχηματισμό της επιστημονικής γνώσης για κοινά μη ειδικών (μαθητές και γενικό κοινό) και ειδικότερα τον σχεδιασμό και την ανάπτυξη σχετικού εκπαιδευτικού-επικοινωνιακού υλικού. Το συγγραφικό του έργο περιλαμβάνει άρθρα σε έγκυρα διεθνή και ελληνικά ακαδημαϊκά περιοδικά με κριτές, κεφάλαια σε συλλογικούς τόμους και τόμους πρακτικών συνεδρίων, καθώς και δύο βιβλία. Το διεθνώς δημοσιευμένο έργο του έχει λάβει ετεροαναφορές από επιστήμονες από περίπου 35 χώρες. Τέλος, έχει συμμετάσχει σε πληθώρα εθνικών και ευρωπαϊκών ερευνητικών προγραμμάτων.